5-сынып Сабақтың тақырыбы «Қобыланды батыр» жыры.
«Оқиға тауы»әдісі арқылы шығарманың фабуласымен сюжеттік дамуын анықтаңыз,ертегінің композициялық құрылымын сюжеттік дамуы бойынша сипаттама жазыңыз.
Композициялық құрылымы
Мәтін бөлімдері
Оқиғаның басталуы
Оқиғаның дамуы
Оқиғаның шиеленісуі
Оқиғаның шарықтау шегі
Оқиғаның шешімі
2-тапсырма. Топтастыру әдісі
Тайбурылдың ерекше қасиеттерін топтастырып жазыңыздар.
9-тапсырма. «Ер қанаты – ат » тақырыбында шағын эссе жаз.
делятся также на производные (туынды), образуются при суффиксов:
-шы, -ші образуют существительные, профессию человека: жазу (писать) - жазушы (писатель), сурет (рисунок) - суретші (художник), етік (сапоги) - етікші (сапожник), балық (рыба) - балықшы (рыбак), үгіт (агитация) - үгітші (агитатор).
-ша, -ше, мысалы: кітап (книга) - кітапша (книжка).
-лық, -лік, -дық, -дік, -тық, -тік образуются существительными, обозначающие отвлеченные понятия: бала (ребенок) - балалық (детство), дос (друг) - достық (дружба), батыр (герой) - батырлық (мужество, геройство), бай (богатый) - байлық (богатство).
-хана, образует существительные, указывающие на названия учреждений: ас (пища) - асхана (столовая), дәріс (лекция) - дәрісхана (лекционный зал), ем (лечение) - емхана (поликлиника), дәрі (лекарство) - дәріхана (аптека), кітап (книга) - кітапхана (библиотека).
Зат есімдердің көптік жалғауы – Множественное число существительных.
Множественное число существительных в казахском языке образуется при окончаний -лар/-лер, -дар/-дер, -тар/-тер. Например: бала-лар - дети, қалам-дар - ручки, жігіт-тер - джигиты.
Чередование гласных в окончаниях определяется правилами сингармонизма: если последний слог слова - твердый, то прибавляются суффиксы -лар, -дар, -тар. Например: ана-лар, қыз-дар, жас-тар.
Если последний слог слова - мягкий, то прибавляются суффиксы -лер, -дер, -тер. Например: әке-лер, тіл-дер, жігіт-тер.
Чередование согласных в суффиксах множественного числа определяется законами прогрессивной ассимиляции.
Ілік септік ғылымның өнімнің сараптаманың
Барыс септік ғылымға өнімге сараптамаға
Табыс септік ғылымды өнімді сараптаманы
Жатыс септік ғылымда өнімде сараптамада
Шығыс септік ғылымнан өнімнен сараптамадан
Көмектес септік ғылыммен өніммен сараптамамен