5-тапсырма. берілген сөздерді қандай сөздермен ауыстыруға болады? сөздікпен жұмыс жасаңдар. Елдің іргесі, мін тағу, өріліп тұр, жұмыр ғалам, ант беру.
Біздің мемлекеттік тіліміз ол біздің қазақ тіліміз. 1993 жылы қабылданған тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Конституциясында қазақ тілі мемлекеттік тіл болып бекітілді. Біздің қоғамда мемлекеттік тіліміздің орны қазіргі кезде өте нашар рөл ойнайды. Еліміздің жоғары отырган басшылары, қарапайым халқымыздың өзі қазақ тілін біле тұра, басқа тілде сөйлейді. Өз тілімізге деген құрметсіздік бұл деген. Біз бірлігі жарасқан елміз. Өз тілімізді құрметтеп қорғауымыз керек. Басқа ұлттың тілінде сөйлемей оз тілімізді қастерлеп, тіліміздің тазалыгын даналығын ұмытпай болашақ ұрпаққа мұра етуіміз керек. Ел мен тілдің егіз екені ол елдің тілі ол ана тіліміз қазақ тілі. Халқымыздың орыс және басқа тілде коп сойлемей өз тілімізде сөйлеуі. Біз еліміздін тіліміздін нық әрі бекем болуы үшін маңызды қадам жасауымыз керек. Талап қоюуды жоғарыдан бастауымыз керек. Өз тілін біле тұра басқа тілде сөйлейтіндердін жалақысын азайту керек және жаза қолдану керек деп ойлаймын. Тілі жогалған елдің жұртыда жоғалады деп бекер айтылмаган. Біз тілімізден айырылсақ қазақ тілі ұмытылып кетеді. Сондықтан манызды қадамдар жасап тілімізді сақтауымыз керек ел болып халық болып. Тіл ол балаларымызға мұра болып қалатын ең жогарғы құндылық. Тілімізді жогары багалап құрметтеп қастерлеуіміз керек
Ата-бабаларымыздан бүгінгі күнге көптеген ертегілер қалды.Солардың бірі – "Аяз би" ертегісі."Аяз би әліңді біл,құмырсқа жолыңды біл" деген бір-екі ауыз сөзді білмейтін адам жоқ шығар,сірә.Ертегінің бас кейіпкері – Жаман.Бұл кейіпкер - халықтың "елді осындай адам билесе екен" деген тілегінен туған кейіпкер.
Жаман ертегі барысында өзінің жақсы қырларын көрсетеді.Ханға жаман адамды,жаман шөп пен құсты анықтап береді.Қасиетті тастың,ханның тұлпарының сырын ашып береді.Тіпті хан:"Мен хан ұрпағынанмын ба?" деп оны анықтауды бұйырғанда,Жаман ханның отбасында тек өзі хан екенінің,арғы аталарының бәрі наубайшы болғандығын дәл айтып береді.Хандықтағы ауқатты байдың отыз бестегі қызын да өзінің ақылдылығымен,қайсарлығымен алады.Жаманның ханның сүйікті уәзірі болғандығын көре алмаған қалған уәзірлердің қастандықтарына да төтеп беріп,әділ болады.Ең соңында халық оны ақ киізге көтеріп хан сайлайды.
Қорытындылай келе,ертегіде «Жаман таққа мінген соң, ешбір соғыссыз, бес хандықтың қонысын біріктіріп, ел арасында достық орнатыпты» делінген. Әр ханның адамдары өз елінен әділдік таппаса, бұған келіп, қосыла беріпті. Сол уақыттан бастап әділдігі үшін бес ханның елі Жаманға: «Аяз би» деп ат қойып, сол аты өле-өлгенше қалды дейді.Оның жасаған әр ісінен көреген хан болғандығын байқаймыз.
Менің ана тілім қазақ тілі!
Объяснение:
Біздің мемлекеттік тіліміз ол біздің қазақ тіліміз. 1993 жылы қабылданған тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Конституциясында қазақ тілі мемлекеттік тіл болып бекітілді. Біздің қоғамда мемлекеттік тіліміздің орны қазіргі кезде өте нашар рөл ойнайды. Еліміздің жоғары отырган басшылары, қарапайым халқымыздың өзі қазақ тілін біле тұра, басқа тілде сөйлейді. Өз тілімізге деген құрметсіздік бұл деген. Біз бірлігі жарасқан елміз. Өз тілімізді құрметтеп қорғауымыз керек. Басқа ұлттың тілінде сөйлемей оз тілімізді қастерлеп, тіліміздің тазалыгын даналығын ұмытпай болашақ ұрпаққа мұра етуіміз керек. Ел мен тілдің егіз екені ол елдің тілі ол ана тіліміз қазақ тілі. Халқымыздың орыс және басқа тілде коп сойлемей өз тілімізде сөйлеуі. Біз еліміздін тіліміздін нық әрі бекем болуы үшін маңызды қадам жасауымыз керек. Талап қоюуды жоғарыдан бастауымыз керек. Өз тілін біле тұра басқа тілде сөйлейтіндердін жалақысын азайту керек және жаза қолдану керек деп ойлаймын. Тілі жогалған елдің жұртыда жоғалады деп бекер айтылмаган. Біз тілімізден айырылсақ қазақ тілі ұмытылып кетеді. Сондықтан манызды қадамдар жасап тілімізді сақтауымыз керек ел болып халық болып. Тіл ол балаларымызға мұра болып қалатын ең жогарғы құндылық. Тілімізді жогары багалап құрметтеп қастерлеуіміз керек
Эссе
Аяз би ертегісіндегі халық арманы.
Ата-бабаларымыздан бүгінгі күнге көптеген ертегілер қалды.Солардың бірі – "Аяз би" ертегісі."Аяз би әліңді біл,құмырсқа жолыңды біл" деген бір-екі ауыз сөзді білмейтін адам жоқ шығар,сірә.Ертегінің бас кейіпкері – Жаман.Бұл кейіпкер - халықтың "елді осындай адам билесе екен" деген тілегінен туған кейіпкер.
Жаман ертегі барысында өзінің жақсы қырларын көрсетеді.Ханға жаман адамды,жаман шөп пен құсты анықтап береді.Қасиетті тастың,ханның тұлпарының сырын ашып береді.Тіпті хан:"Мен хан ұрпағынанмын ба?" деп оны анықтауды бұйырғанда,Жаман ханның отбасында тек өзі хан екенінің,арғы аталарының бәрі наубайшы болғандығын дәл айтып береді.Хандықтағы ауқатты байдың отыз бестегі қызын да өзінің ақылдылығымен,қайсарлығымен алады.Жаманның ханның сүйікті уәзірі болғандығын көре алмаған қалған уәзірлердің қастандықтарына да төтеп беріп,әділ болады.Ең соңында халық оны ақ киізге көтеріп хан сайлайды.
Қорытындылай келе,ертегіде «Жаман таққа мінген соң, ешбір соғыссыз, бес хандықтың қонысын біріктіріп, ел арасында достық орнатыпты» делінген. Әр ханның адамдары өз елінен әділдік таппаса, бұған келіп, қосыла беріпті. Сол уақыттан бастап әділдігі үшін бес ханның елі Жаманға: «Аяз би» деп ат қойып, сол аты өле-өлгенше қалды дейді.Оның жасаған әр ісінен көреген хан болғандығын байқаймыз.