5 -тапсырма.
Диалог. «Әзілің жарасса...» Парталас досың екеуің кезектесіп, бір-біріңе «Неге ... ?» деп
сұрақ қойыңдар, екіншің сол сұраққа бір ғана мақсат үстеуімен жауап беріңдер.
Үлгі:
- Неге сабақтан кешіктің?
- Әдейі.
- Неге оқымай отырсың?
- Қасақана.

ПАЖЕ

Абай (Ибраһим) Құнанбаев.

(1845-1904)

Абай қазақтың ұлы ақыны, композитор, философ, қазақ жазба әдебиетінің негізін қалаушы, оның алғашқы классигі.

Әкесі Құнанбай Өскенбайұлы бай, би және қазақ руларының ішіндегі беделді адамдардың бірі болған. Құнанбай Қарқаралы дуанының аға сұлтаны болған.

Құнанбай діншіл болған. Мұсылман дінінің ықпалын күшейту мақсатын көздеп Орта Азияның діндар қожаларын, татар молдаларын қарамағындағы ауылдарға таратқан. Олардың балаларын мұсылманша оқытқан. Өз ауылында Ғабитқан деген молданы ұстап, Абайды да оқытқан. Абайдың сабаққа зеректігін байқаған соң, әкесі Семей қаласындағы мұсылман имамы Ахмет Ризаның медресесіне берген. Ол дін сабақтарына тарих, поэзия, математика, философия сияқты дүние тану пәндерін араластыра оқытуды қажет көретін ағымның бағытын ұстаған адам болған. Абай бұл медреседе 4 жыл оқыған кезінде араб, иран және Орта Азия әдебиеті классиктерінің шығармаларымен жақсы танысады. Өзі үлгілерінен үйренген. Абайдың жазу жұмысында үлгі еткені 19-шы ғасырдағы орыс әдебиеті болған. Абай Семейдегі медреседен кетер алдында үш айдай орысша оқыған, осы тілде аздап жаза және сөйлей білген. Еліне қайтқаннан кейін де Семеймен қатынасын үзбеген. Семейге саяси көзқарастары үшін жер аударылған, орыс оқымыстылары Н.И.Долгополов және Е.П.Михаэлиспен танысып, орысша білімін терендете түсуге жәрдем алған. Абай Семейге келіп, айлап жатып Гоголь атындағы кітапханадан көп кітаптар оқыған және ауылына да алып кетіп оқитын болған.

Абай дүние жүзінің басқа да ғалымдары мен жазушыларының еңбектерін оқиды. Мысалы, Ежелгі Грецияның атақты ғалымы Аристотельдің философиялық және әдеби шығармаларымен толық танысқан. Атақты данышпан Сократтың да шығармасын бәлген.

Абай В.Г.Белинскийдің еңбектерін ұнатып оқыған. А.С.Пушкин шығармаларын оқып, үлгіге тартқан.

«Евгений Онегин» романынан үзінділер аударды «Амал жоқ, қайттым білдірмей» / «Татьяна хатына»/ әнін шығарды. Сондай-ақ И.А.Крылов, М.Ю.Лермонтов, И.Гете шығармаларынан да аударды.

Абай қазақтың ән-күй творчествосын жете білген. Біржан сал, Ақан сері, Тәттімбет, Жаяу Мұса сынды халық композиторларын ерекше бағалаған. Өзі «Айттым сәлем қаламқас», «Сұрғылт тұман», «Қараңғы түнде тау қалғып» тағы басқа әндер шығарған

Был старик "раньше, раньше раньше поставь подножку Қаңбақ". Скоту и голове было страдание. Не вышло из бедности. Она положила мотню, рыбача, горло содержало. Если ветер бьет, старик катился отправиться. Поставь подножку Қаңбақ после того он, именовался. Мотне овраг Дня одну двух рыб, который зацепился, один скот тянул дедовщина пре едя давать. До того, как терпел позору скота, старик однажды говорит мою улицу двум одному месту, мир взвалил на спину мүлкін вышел в строку. один земля я конец устаю закапываю ухожу, один земля қарнын страна режу скот собираю беру струнка закапываю ухожу, один земля снег ғы кислый молоко закапываю ухожу .До того, как Қаңбақ взлетом весом груза старик уйдет, приходит. После того, как очистился Груз, взлетом ветром, взлет спустился на одно место. смотрю, бью стою один великан два гора один - один колю қылып, не. Великан: - Ты куда пошедший старик? небо прихожу два сила сынасайық - говорю октябрь как один черный камень поднимаю, бросаю посылаю и заново стучу беру : а ставлю подножка, я и так қақпаққыл делаю говорю. Старик потерялся, қайтерін не знает, скальный обняв