5-тапсырма. Мәтіннен лексика-грамматикалық омоним түзе алатын сөздерді теріп жаз

1.Баты-тілі көркем ізгі тілек түрінде айтылатын қысқа әрі мәні терең сөз

2.Батаның түрлері бар. Ас батасы асты үстелге әкелгенде немесе ас ішіп болған

соң берілетін бата. Ас батасы тамақ ішкен сайын беріледі. Рамазан батасы үш күнгі

ораза айтта айтылатын ізгі тілек, жақсы ниет. Жол батасы ұзақ жолға шыққанда

беріледі. Жолға шығарда үй иесі көршілерге, туыстарға тамақ беріп, үлкен ақсақалдан

бата алады. Тілек-бата үлкендер жастарға риза болғанда, реті келген жерде қолын

жайып беретін батаның түрі.

3.«Бата адамға күш береді, жолын аша-

ды, жаман күштерден сақтайды» деп сенген.

4.

Атақты Монғол және түрік тектес халыөқтарының билеушісі. Ақсақ Темір 1336 жылы Самархан маңындағы кеш қаласында туылған. Әкесі Торғай Барлас тайпасының биі болған. Шағатай хандығына Барлас тайпасы тәуелді еді. Шағатай хандығы әлсіреді, осы кезде мемлекет тізгіні әмірлердің қолына өтті. 1360 жылдан бастап ауызға алына бастаған Темір алдымен Әмір Хүсейнмен 1370 жылдан бастап жеке өзі Мәуеренахрда билік құрды. Осы кезде болған бір соғыста жараланып, аяғының мүкіс болып қалуы себепті тарих беттерінде Ақсақ Темір (Темирлан) деп а талады.
Темір Шыңғыс ұрпағы болмағаны үшін «Әмір» деген лауазымды қолданды. Тарихтың үлкен жиһангерлерінің бірі болған Темір 1370-1405 жылдары жасаған жорықтары нәтижесіндже мемлекетінің орталығы Самарханд болған. Еділ мсеон Ганг өзеніне «Үндістан» тәңірі тауларынан Шам мен Измирге дейін кеңейтті. Осы жорықтар нәтижесінде Хорезм, Шығыс Түркістан, Иран, Әзербайжан, Үндістан Дели шекарасы сол жерге дейін жетті.
Ақсақ Темі