5-тапсырма. Сұрақтарға жауап бере отырып, бірінші ойбөлікке ой сын құрастыр. карта- Ата не істеді? Кандай өрнек салды? Ата не істеді? Кандай өрнек Ата — қандай шебер? Ата салды? Бұйымдарды қайда қойды! Ата не Қандай өрнек салды? істеді? КЫЛЫМ АЙТЫЛЫМ
Саяжан: Әпке, сәбіз бен пиязды (жуаны) жегім келмейді. СОларды алып тастап отырмын.
Айжан: Неге?
Саяжан: Дәмі ұнамайды. Жемеймін.
Айжан: Жаным – ау, нағыз дәрумендер осы көкөністердің құрамында екенін білмейсің бе?
Саяжан: Қандай дәрумендер?
Айжан: Мысалға, Сәбіз - адам өмірі үшін аса бағалы дәрумендер мен минералды заттарға бай өсімдік. А дәрумені, калий тұзы мен каротинге бай өсімдік ағзадағы тұзды судың айналасын реттеп, судың денеден бөлінуін қамтамасыз етеді. Сондай-ақ, С, В, D, Е дәрумендеріне және микроэлементтерге өте бай. Сәбіздің құрамында: калий, кальций, марганец, темір, фосфор, магний бар. Әсіресе, сәбіз шырынының құрамында дәрумендер жақсы сақталады. Сәбізді емдік мақсатта шикілей немесе шырынын пайдаланады. Сәбіз ағзаға барлық жағынан пайдалы.
Саяжан: Мен бұл жайлы бұрын естімеппін.
Айжан: Енді біліп жүретін боласың. Үнемі жеміс – жидек пен көкөністерді тағамға пайдалану адам өмірін ұзартып, ағзаға оң әсер етеді. Әр жеміс – жидек пен көкөністің құрамында өзіндік ерекше табиғи дәрумендері болады. Пісу маусымына байланысты жылдың әр мезгілінде жеміс – жидек пен көкөністі үзбей қолданған абзал, әсіресе, маусым арасында мұндай табиғи дәрумендердің маңызы арта түседі.
Саяжан: Жақсы, әпке. Енді жеп көрейін. Дәрумен ағзаға пайдалы ғой. Кеңесіңіге көп рахмет.
Айжан: Оқасы жоқ, жаным. Міндетті түрде көкөністерді жейтін бол.
Отбасы - сыйластық , жарастық орнаған орта, кішкентай Отан. « Отан – отбасынан басталады» дегендей отанды сүю- отбасынан басталатыны рас! Себебі, отбасы – бала тәрбиесінің ең алғашқы ұжымы.Адамның жеке басының қалыптасуы отбасынан басталады.Оның ер жетіп өсуі, бойындағы алғашқы адамгершілік белгілер отбасында қалыптасады, сондықтан да туған үйдің жылуы – оның көкірегінде көп жылдар бойы сақталып, мәңгі есінде жүреді. Отбасы – табиғат сыйлаған кереметтердің бірі. Жеке адамның бойындағы ар-ұятын , ақыл-ойын ,адамгершілігін , мәдениеттілігін тәрбиелеуде отбасы – алғашқы қадам.Отбасы – өте қажетті, басқадай еш нәрсемен өзгертуге болмайтын баспалдақ. Отбасында адам бойындағы асыл қасиеттер жарқырай көрініп, қалыптасады. Отанға деген ыстық сезім – жақындарына, туған-туысқандарына деген сүйіспеншіліктен басталады. Сол себепті де біз отбасын Отанның кішкентай бір бөлшегі ретінде қарастырамыз. «Өз үйім өлең төсегім» деген қазақ даналығында айтылғандай өз отбасың, өз үйің әрқашан жылу тартып, жанға жақын болады. Сол себепті де әр адам өз отбасын сыйлап, құрметтей білуі шарт.Себебі қазіргі кезде көп жастар шет елдерде оқып, сол елдерде қалып қояды.Бұдан Отанға деген ешқандай ізгі ниетті байқамаймыз, сондықтан да отбасын қалай қадірлейміз, дәл солай Отанды да қадірлеп, қолдан келгенше аялауымыз керек!Не болса да Отанның бір бөлшегі – отбасыңа ештеңе де жетпейді! Өйткені отбасы – табиғаттың әр адамға сыйлаған керемет бір сыйы! Соны мәңгі есте сақтап, ұмытпаған жөн!
Көкөністер туралы диалог құрастыру.
Айжан: Жаным, неге тамақты шұқып жеп отырсың?
Саяжан: Әпке, сәбіз бен пиязды (жуаны) жегім келмейді. СОларды алып тастап отырмын.
Айжан: Неге?
Саяжан: Дәмі ұнамайды. Жемеймін.
Айжан: Жаным – ау, нағыз дәрумендер осы көкөністердің құрамында екенін білмейсің бе?
Саяжан: Қандай дәрумендер?
Айжан: Мысалға, Сәбіз - адам өмірі үшін аса бағалы дәрумендер мен минералды заттарға бай өсімдік. А дәрумені, калий тұзы мен каротинге бай өсімдік ағзадағы тұзды судың айналасын реттеп, судың денеден бөлінуін қамтамасыз етеді. Сондай-ақ, С, В, D, Е дәрумендеріне және микроэлементтерге өте бай. Сәбіздің құрамында: калий, кальций, марганец, темір, фосфор, магний бар. Әсіресе, сәбіз шырынының құрамында дәрумендер жақсы сақталады. Сәбізді емдік мақсатта шикілей немесе шырынын пайдаланады. Сәбіз ағзаға барлық жағынан пайдалы.
Саяжан: Мен бұл жайлы бұрын естімеппін.
Айжан: Енді біліп жүретін боласың. Үнемі жеміс – жидек пен көкөністерді тағамға пайдалану адам өмірін ұзартып, ағзаға оң әсер етеді. Әр жеміс – жидек пен көкөністің құрамында өзіндік ерекше табиғи дәрумендері болады. Пісу маусымына байланысты жылдың әр мезгілінде жеміс – жидек пен көкөністі үзбей қолданған абзал, әсіресе, маусым арасында мұндай табиғи дәрумендердің маңызы арта түседі.
Саяжан: Жақсы, әпке. Енді жеп көрейін. Дәрумен ағзаға пайдалы ғой. Кеңесіңіге көп рахмет.
Айжан: Оқасы жоқ, жаным. Міндетті түрде көкөністерді жейтін бол.
« Отан – отбасынан басталады» дегендей отанды сүю- отбасынан басталатыны рас! Себебі, отбасы – бала тәрбиесінің ең алғашқы ұжымы.Адамның жеке басының қалыптасуы отбасынан басталады.Оның ер жетіп өсуі, бойындағы алғашқы адамгершілік белгілер отбасында қалыптасады, сондықтан да туған үйдің жылуы – оның көкірегінде көп жылдар бойы сақталып, мәңгі есінде жүреді.
Отбасы – табиғат сыйлаған кереметтердің бірі. Жеке адамның бойындағы ар-ұятын , ақыл-ойын ,адамгершілігін , мәдениеттілігін тәрбиелеуде отбасы – алғашқы қадам.Отбасы – өте қажетті, басқадай еш нәрсемен өзгертуге болмайтын баспалдақ.
Отбасында адам бойындағы асыл қасиеттер жарқырай көрініп, қалыптасады. Отанға деген ыстық сезім – жақындарына, туған-туысқандарына деген сүйіспеншіліктен басталады. Сол себепті де біз отбасын Отанның кішкентай бір бөлшегі ретінде қарастырамыз.
«Өз үйім өлең төсегім» деген қазақ даналығында айтылғандай өз отбасың, өз үйің әрқашан жылу тартып, жанға жақын болады. Сол себепті де әр адам өз отбасын сыйлап, құрметтей білуі шарт.Себебі қазіргі кезде көп жастар шет елдерде оқып, сол елдерде қалып қояды.Бұдан Отанға деген ешқандай ізгі ниетті байқамаймыз, сондықтан да отбасын қалай қадірлейміз, дәл солай Отанды да қадірлеп, қолдан келгенше аялауымыз керек!Не болса да Отанның бір бөлшегі – отбасыңа ештеңе де жетпейді! Өйткені отбасы – табиғаттың әр адамға сыйлаған керемет бір сыйы! Соны мәңгі есте сақтап, ұмытпаған жөн!