5-жаттығу. Ш.Бектұров кітабынан тапсырма. шылауларды түр- түріне қарай жіктеп жаз.
Туралы, -ма,-ме, және, сияқты, қарай, бірақ, үшін, әрі, да, де, -ақ,-ай,-ау,
өйткені, себебі, кейін, соң, әрі, гөрі, бірге, қабат, ғана, тек, кейде, бірде,
біресе, сондықтан, алайда, сонда да, дейін, тарта, жуық.

Жұлдызшы– ежелгі дәуірлер мен орта ғасырларда аспан денелерінің қозғалыстарын бақылаумен шұғылданған адам, астроном. Ежелгі Мысырда (Египет), Вавилонда, Үндістанда, Грекияда Жұлдызшы аспан құбылыстарын бақылап, күнтізбе есебін жүргізіп отырған. Орта ғасырларда араб елдері мен Орталық Азияның Жұлдызшылары астрономияның кейбір заңдылықтарын ашқан. Ежелгі түркі тайпаларында да Жұлдызшылар болған. Қазақ тіліндегі көптеген жұлдыз атаулары (Жетіқарақшы, Үркер, Темірқазық, Босаға, Таразы, т.б.) бізге ежелгі түркілер дәуірінен жеткен. Жұлдызшылар жыл мезгілдерін, мал төлдету, бие байлау, күзем алу, жайлауға, күзеуге, қыстауға көшу мерзімдерін, т.б. көпшілікке жариялап отырған. Соңғы жылдары археологтар Орталық Қазақстандағы Жанғабыл өзенінің бойынан 8 – 10 ғасырларда жерленген Жұлдызшының зиратын тапты. Онда қабірге мәйітпен бірге “жұлдызтас” – метеорит салынған. Зират үстіне оба үйіліп, жанына граниттен шабылған тас мүсін қойылған. Бұдан Жұлдызшылардың көшпелілер өмірінде елеулі рөл атқарғандығын көреміз. Жұлдызшылардың кейбіреуі астрологиямен де айналысқан. Дәстүрлі қазақ қоғамының астрологтары “Нұждұм”, “Талиғынама” деп аталған араб және парсы тілдеріндегі бал ашу кітапшаларын пайдаланған. 

Ежелгі уақытта бір кедей етікші өмір сүрген. Оның көптеген балалары болды. Етікші таңнан таңға дейін жұмыс істеді, бірақ оның табысы балаларын бір рет тамақтандыруға жеткілікті болды. Ауылда жұмыс болмаған кезде етікші иығына Шилі мен шегесі бар жәшігін алып, көрші ауылдарға аттанды.
Бір күні етікші алыс ауылға аттанды. Жол болды солотов семен, және етікші адасты.
Ол ұзақ жүрді, шаршады. Жол соңында ол үйді кездестірді. Етікші постучал мұнарасының, бірақ оған ешкім жауап бермеді. Содан кейін ол кірді. Үй бос болды.
– Ал, мен ұйықтаймын, ал ертең жаңа күштермен қайтадан жолға шығамын, - деді етікші өзіне және түнде.
Түн ортасында қатты шу мен дауыл естілді. Аяқ киімші басын көтеріп, көрді: үлкен құбыжық есікке қысылды. Оның маңдайында бір-бір көз жарқырайды. Бұл алып ағай еді.
- Менің үйімде кім бар? - ағам қорқынышты дауыспен жылады.
– Мен, етікші.
– Не істей аласың?
– Мен етік тігемін, - деп жауап берді етікші.
- А, бұл жақсы. Менің етігім тозған. Ұйықтаңыз, таңертең жұмыс істейсіз.
Дәрмені де, алып лег өзінен шектен бірден захрапел.
Аяқ киімші ұйықтап жатқандай көрінді, бірақ өзі ойлайды:
"Менің өмірім аяқталды. Егер Мен өлсем, менің балаларым аштықтан өледі".
Мало-помалу қорқыныш өтті, етікші болды ойлауға қалай құтқарылуға өзіне великана. Ол ұзақ ойланып, ақыры ағасын өлтіруді ойлады. Алды ол қолына өзінің өткір етікші пышағы, жақындап тихонько к спящему великану және бүкіл ауқымы воткнул, оның көз чудовища.
Алып дико взревел жылғы қорқынышты ауырсыну және ослепленный болды метаться бөлмеде раскинув қолына ұстау үшін өзінің жау.
Етікші білінбей проскользнул далаға кімдерге.
Таңертең келгенде, етікші пісірді.
- Мен тартпасыз не істеймін, онсыз мен қолсыз жұмыс істей алмаймын.
Ол қайғырды, қайғырды және өз қорабының артындағы алып үйге оралды. Үйде тыныштық болды. Аяқ киімші кірді, көреді:! алып бөлме арасында созылып, дем алмайды. Ол батылды, ағайдың экономикасын жарыққа қарай бастады және алтынға толы кеудені тапты. Етікші қуаныштан забыл про өз жәшік, көтерді кое-как алтын сандықты мойнына және үйіне барды.
Содан бері етікшінің отбасы кедейлікті білмеді.