5. Жай сөйлемдерден салалас құрмалас сөйлемдер құрастырыңдар. бала дүниеге келеді. Дамушы елдерде халық саны күрт өсті,
Жер шары халқы жылдам өсуде. Әр секунд сайын екі-үш бала дуниеге келеді​

   1   Досың көп болса, жолың да ашылады.
     Друзей много – шире дорога. 

 2   Достық жоқ жерде табыс жоқ.
     Где нет дружбы, там нет успеха. 

 3   Ағаш тамырымен, Адам досымен мықты.
     Дерево крепко корнями, человек – друзьями. 

 4   Аз қайғыны ас басады, көп қайғыны дос басады.
     Малую беду еда подавляет, большую – друг. 

 5   Тiстем нанның қадiрiн тарыққанда бiлерсiң, анық достың қадiрiн зарыққанда бiлерсiң.
     Цену куска хлеба в голод узнаешь, цену настоящей дружбы в беде узнаешь. 

 6   Дос бергеннiң түсiне қарама.
     Подаренное другом не разглядывай. 

 7   Кеңесiп пiшкен тон келте болмас.
     Шуба, скроенная сообща, не будет коротка. 

 8   Көршiң қолайлы болса, қораң кең.
     Когда сосед по душе, то в тесном дворе просторно. 

 9   Отбасы сәнi – сыйластық, достық сәнi – қимастық.
     Сила семьи во взаимном уважении, сила дружбы в искренних чувствах. 

10   Жақынға өтiрiгiңдi айтпа, шетке сырыңды айтпа.
     Близкому не лги, чужому не раскрывайся. 

11   Жақсы болсаң – жақын көп.
     Будешь сам хорошим, и близких у тебя будет много. 

12   Бiр көрген – таныс, екi көрген – туыс.
     Одна встреча людей знакомит, вторая – роднит. 

13   Мың жолдас жақсы, мың жолдастан бiр дос артық.
     Тысяча товарищей – хорошо, но один друг лучше. 

14   Жүз сомың болғанша – жүз досың болсын.
     Не имей сто рублей, а имей сто друзей. 

15   «Сіз» деген әдеп, «біз» деген көмек.
     Говорить «вы» – учтивость, «мы» – готовность

16   Екі қоламта ен далада да маздайды, ал біреуі пеш ішінде де өшіп қалады.
     Две головни и в поле дымятся, а одна и в печи гаснет. 

17   Саусақтарың бірікпесе, инені де ұстай алмайсың.
     Пока пальцы не сойдутся и иголку не ухватишь. 

18   Қол ұстасқандар құламайды.
     Опирающиеся не упадут. 

19   Заттың жаңасы жақсы, достың ескiсi жақсы.
     Одежда хороша новая, а друг – старый. 

20   Дұшпаныңнан бір сақтан, жаман достан мың сақтан.
     Врага остерегайся один раз, плохого друга тысячу раз. 

21   Жаман жолдастан жақсы дұшпан артық.
     Чем плохой друг, лучше достойный враг. 

22   Жалған достан жау артық.
     Лучше враг, чем лживый друг. 

   1   Досың көп болса, жолың да ашылады.
     Друзей много – шире дорога. 

 2   Достық жоқ жерде табыс жоқ.
     Где нет дружбы, там нет успеха. 

 3   Ағаш тамырымен, Адам досымен мықты.
     Дерево крепко корнями, человек – друзьями. 

 4   Аз қайғыны ас басады, көп қайғыны дос басады.
     Малую беду еда подавляет, большую – друг. 

 5   Тiстем нанның қадiрiн тарыққанда бiлерсiң, анық достың қадiрiн зарыққанда бiлерсiң.
     Цену куска хлеба в голод узнаешь, цену настоящей дружбы в беде узнаешь. 

 6   Дос бергеннiң түсiне қарама.
     Подаренное другом не разглядывай. 

 7   Кеңесiп пiшкен тон келте болмас.
     Шуба, скроенная сообща, не будет коротка. 

 8   Көршiң қолайлы болса, қораң кең.
     Когда сосед по душе, то в тесном дворе просторно. 

 9   Отбасы сәнi – сыйластық, достық сәнi – қимастық.
     Сила семьи во взаимном уважении, сила дружбы в искренних чувствах. 

10   Жақынға өтiрiгiңдi айтпа, шетке сырыңды айтпа.
     Близкому не лги, чужому не раскрывайся. 

11   Жақсы болсаң – жақын көп.
     Будешь сам хорошим, и близких у тебя будет много. 

12   Бiр көрген – таныс, екi көрген – туыс.
     Одна встреча людей знакомит, вторая – роднит. 

13   Мың жолдас жақсы, мың жолдастан бiр дос артық.
     Тысяча товарищей – хорошо, но один друг лучше. 

14   Жүз сомың болғанша – жүз досың болсын.
     Не имей сто рублей, а имей сто друзей. 

15   «Сіз» деген әдеп, «біз» деген көмек.
     Говорить «вы» – учтивость, «мы» – готовность

16   Екі қоламта ен далада да маздайды, ал біреуі пеш ішінде де өшіп қалады.
     Две головни и в поле дымятся, а одна и в печи гаснет. 

17   Саусақтарың бірікпесе, инені де ұстай алмайсың.
     Пока пальцы не сойдутся и иголку не ухватишь. 

18   Қол ұстасқандар құламайды.
     Опирающиеся не упадут. 

19   Заттың жаңасы жақсы, достың ескiсi жақсы.
     Одежда хороша новая, а друг – старый. 

20   Дұшпаныңнан бір сақтан, жаман достан мың сақтан.
     Врага остерегайся один раз, плохого друга тысячу раз. 

21   Жаман жолдастан жақсы дұшпан артық.
     Чем плохой друг, лучше достойный враг. 

22   Жалған достан жау артық.
     Лучше враг, чем лживый друг.