Жұмбақ айтыс– айтыс жанрының бір түрі. Онда табиғат құбылыстары, адам, жан-жануар, қоғам тіршілігіндегі көріністерді жұмбақтау арқылы өнер бәсекесіне түскен әріптестер бір-бірінің ақыл-парасаты мен ой-түсінігін сынап, сөзден тосып, тізе бүктіруді көздейді. Жұмбақ айтыстың ең алғашқы түрі – қыз бен жігіт қайымдасуларында бір-біріне тосыннан сұрақ қойып, оған қолма-қол жауап қайыруды өзара мақсат еткендіктен, көбінесе олардың жауаптасулары барынша жинақы, терең мағыналы болып келеді. Қайым айтыстарының бір топ үлгілерінде (аты-жөні мәлімсіз көптеген қыз бен жігіт қайымдасулары, “Ұлбике мен Күдері қожа айтысы”, тағы басқа) қойылатын бір-екі ауыз жұмбақ айтыс тағдырын үзілді-кесілді шеше алмайды, көбінесе, қарсыласын оқыстан тосып тоқтатудың көп тәсілдерінің бірі ғана.
Қыз бен жігіт қайымдасуларының енді бір тобында айтыстың тоқтамды түйіні жұмбақ шешімдеріне келіп тіреледі. Мұнда жұмбақты қыз жағы бастап, жігіт шешуімен шектеледі де, ақыры қыздың дәстүрлі жол беруімен (жүзік, сақина, түйме, орамал – бір тоғыз) аяқталады. Жұмбақ арқылы айтысу ақындар айтысында кемелденіп, өзінің шырқау шыңына жеткен. Бұлардың бірсыпырасы ғылым-білім, өнердің пайдасын паш етсе, енді бір тобы деректі заттар мен өмірдегі жаңалықтарды жұмбақ етеді.
Амәтіні Қысқаша мазмұны : Аты аңызға айналған жеті қарақшы өткен кеткен адамдардың заттарын ұрлай бергендіктен , оларды барлық бірге қуды деседі . Олар қашатын жер таба алмай аспанға қашып жеті жұлдызға айналады . Нақты ақпарат : Нақтырақ айтар болсақ , ежелде ата - бабаларымыз сол Жетіқарақшы шоқ жұлдызына қарап адаспай жол тапқан.Ол аңыз әлі күнге дейін халық көкейінде сақталған.Әмәтіні Қысқаша мазмұны : Саяхаттау кезінде елді дұрыс таңдай білген жөн . Алайда барлық елдер қауіпті емес , ол онда тұратын адамдарға байланысты . Нақты ақпарат : Саяхат ол адам үшін демалыс секілді . Әр қалада сені халық өз тарихын көрсетіп жақсы құрметпен қарсы алып , салт - дәстүрлерімен таныстыруы өтірік емес .
Жұмбақ айтыс.
Жұмбақ айтыс– айтыс жанрының бір түрі. Онда табиғат құбылыстары, адам, жан-жануар, қоғам тіршілігіндегі көріністерді жұмбақтау арқылы өнер бәсекесіне түскен әріптестер бір-бірінің ақыл-парасаты мен ой-түсінігін сынап, сөзден тосып, тізе бүктіруді көздейді. Жұмбақ айтыстың ең алғашқы түрі – қыз бен жігіт қайымдасуларында бір-біріне тосыннан сұрақ қойып, оған қолма-қол жауап қайыруды өзара мақсат еткендіктен, көбінесе олардың жауаптасулары барынша жинақы, терең мағыналы болып келеді. Қайым айтыстарының бір топ үлгілерінде (аты-жөні мәлімсіз көптеген қыз бен жігіт қайымдасулары, “Ұлбике мен Күдері қожа айтысы”, тағы басқа) қойылатын бір-екі ауыз жұмбақ айтыс тағдырын үзілді-кесілді шеше алмайды, көбінесе, қарсыласын оқыстан тосып тоқтатудың көп тәсілдерінің бірі ғана.
Қыз бен жігіт қайымдасуларының енді бір тобында айтыстың тоқтамды түйіні жұмбақ шешімдеріне келіп тіреледі. Мұнда жұмбақты қыз жағы бастап, жігіт шешуімен шектеледі де, ақыры қыздың дәстүрлі жол беруімен (жүзік, сақина, түйме, орамал – бір тоғыз) аяқталады. Жұмбақ арқылы айтысу ақындар айтысында кемелденіп, өзінің шырқау шыңына жеткен. Бұлардың бірсыпырасы ғылым-білім, өнердің пайдасын паш етсе, енді бір тобы деректі заттар мен өмірдегі жаңалықтарды жұмбақ етеді.
Объяснение:
Амәтіні Қысқаша мазмұны : Аты аңызға айналған жеті қарақшы өткен кеткен адамдардың заттарын ұрлай бергендіктен , оларды барлық бірге қуды деседі . Олар қашатын жер таба алмай аспанға қашып жеті жұлдызға айналады . Нақты ақпарат : Нақтырақ айтар болсақ , ежелде ата - бабаларымыз сол Жетіқарақшы шоқ жұлдызына қарап адаспай жол тапқан.Ол аңыз әлі күнге дейін халық көкейінде сақталған.Әмәтіні Қысқаша мазмұны : Саяхаттау кезінде елді дұрыс таңдай білген жөн . Алайда барлық елдер қауіпті емес , ол онда тұратын адамдарға байланысты . Нақты ақпарат : Саяхат ол адам үшін демалыс секілді . Әр қалада сені халық өз тарихын көрсетіп жақсы құрметпен қарсы алып , салт - дәстүрлерімен таныстыруы өтірік емес .