6 сынып; №2 БЖБ / СОР №2 Бөлімдер / Раздел: «Қуат көзін үнемдей білеміз бе?» Оқу мақсаты: 6.1.5.1-тірек сөздер, жетекші сұрақтар, мәтіннің тақырыбы арқылы негізгі ойды анықтау 6.5.1.4- өздік, болымсыздық, белгісіздік, жалпылау есімдіктерін жазба, ауызша жұмыстарда орынды қолдану Бағалау критерийі: Білім алушы тірек сөздер, жетекші сұрақтар, мәтін тақырыбы арқылы негізгі ойды анықтайды; өздік, болымсыздық, белгісіздік, жалпылау есімдіктерін жазба, ауызша жұмыстарда қолданады Ойлау дағдыларының деңгейі: Қолдану Орындау уақыты: 20 минут 1-тапсырма: мәтінді оқып, 4 тірек сөзді (сөз тіркесін) табыңыз / Прочитайте текст и определите 4 ключевых слова (или словосочетания) Қуат көздері әртүрлі болады. ХХІ ғасырды электр құрылғыларысыз (компьютер, теледидар, телефон, тұрмыстық техника) елестете алмаймыз. Адамның өмір сүруі үшін керекті қуат көзінің бірі – электр энергиясы. Жыл сайын оған деген сұраным артып келеді. Электр энергиясын өндіру үшін күніне мыңдаған тонна көмір мен мұнай жағылады. Мұндай отынның табиғатқа зияны өте көп. Баламалы энергетика дегеніміз - қоршаған ортаға тигізетін зияны өте аз, шығыны жоқ, үнемді пайдалануға тиімді энергетика. Ол жеңіл өндіріледі. Бұл "сарқылмайтын энергия". Оның экономикалық және экологиялық артықшылықтары көп. Баламалы энергетикаға жел энергиясы, биогаз, найзағай энергиясы, су энергиясы, ғарыштық энергия жатады. Қазір бүкіл әлем энергия өндірудің жаңа әдісі мен үнемдеу жолын іздестіріп жатыр. 2017 жылы Астана қаласында «Болашақ энергиясы» деген тақырыппен «ЭКСПО-2017» көрмесі өтті. Көрмеде энергия өндірудің тиімді, арзан, табиғатқа зияны аз болатын жаңа технологиялары көрсетілді. Баламалы энергия- болашақтың энергиясы! Тірек сөздер (сөз тіркестері): 1. 2. 3. 2-тапсырма: Cұрақтарға толық жауап беріңіз / ответьте на вопросы (полные ответы) 1. ХХІ ғасырды несіз елестете алмаймыз? 2. Баламалы энергетикаға қандай энергия жатады? 3. Астана қаласында «Болашақ энергиясы» деген тақырыппен не өтті? 3-тапсырма: Мәтіннің негізгі ойын анықтаңыз / Определите основную мысль текста (озаглавьте его) 4-тапсырма: Асты сызылған есімдіктердің түрін белгілеңіз / Определите вид подчеркнутых местоимений Өзім 2017 жылы ЭКСПО көрмесіне барғанда кейбір мемлекеттердің энергия проблемасының мәселесіне көзқарасын анықтадым. Көрмеде энергия табиғатқа ешқандай немесе аз зияны болатын жаңа технологиялары көрсетілді.
"Тігіншіні инесі асырайды". Иголка кормилица портного.
"МЕЗГІЛ ЖЕТСЕ МУЗ ДА ЕРІР". Придет время и лед растает.
Жақсы сөз, жарым ырыс ---хорошее слово, пол удачи (дела) .
Адам итті жұмсаса, ит итті жұмсайды ---стоит ли довериться кому-то, который перепоручает третьему.
Жынды бас, екі айаққа тыным бермейді ---дурная голова, ногам покоя не даёт.
Жаман иттін атын бөрбасар деп қояды (плохого пса, волкодавом величать, непозаслугам) ---бывает и недостойного великим называют.
Говоря о парне : Жеті қырлы, бір сырлы ---загадочный красавец-удалец.
"Туған жерге туыңды тік" - Водрузи свой флаг на родной земле.
"Жері байдың елі бай" - Кто богат землей, у того богатая страна.
"Ер туған жеріне, ит тойған жеріне" - Джигита тянет туда, где он родился, собаку тянет туда, где она наелась.
"Бейнет қыл да зейнет қыл" - Потрудись, а потом и требуй.
"Еңбектің көзін тапқан, байлықтың өзін табады" - Кто найдет источник труда, тот найдет само богатство.
"Жас келсе іске - кәрі келсе асқа" - Молодому дело - старому угощение.
"Малы бірдің жаны бір" - У кого скот общий, у того и душа едина.
"Мал ашуы - жан ашуы" - Боль за скот - боль души.
"Бірінші байлық - денсаулық, екінші байлық - ақ жаулық, үшінші байлық - бес саулық" - Первое богатство - здоровье, второе богатство - семья, третье богатство - наличие скота.
"Қонақ келмеген үй - мола" - Дом, в который не приходит гость, подобен могиле.
"Қонаққа кел демек бар да, кет демек жоқ" - Гостю можно говорить "приходи", "уходи" говорить нельзя.
"Таспен ұрғанды аспен ұр" - На удар камня отвечай угощением.