6-сыныпқа арналған «Қазақ тілі» пәні бойынша ТЖБ 1-тапсырма. Мәтінді оқып, төменде берілген сұрақтарға жауап беріңіз.\ \

Адамзат бүгінгі таңда әлеуметтік шиеленісті өршітетін қоғамдық індеттердің бұғауынан құрық үзіп, құтыла алмай отыр, бірақ көңілге үміт ұялатар мүмкіндіктер де жоқ емес.

ХІХ–ХХ ғасырларда а ғылым мен техникалық прогресте бұрын-соңды болмаған ғаламат жетістіктерге қол жеткізді. Нағыз ғылым дегеніміз – ғалам мен ондағы құбылыстардың астарына үңіліп, шынайы мәнін ұғыну және оның арқасындағы Ұлы Құдіреттің мұратын сезіну. Табиғатты өзіне бағындырарлықтай мүмкіндікте жаратылған а ғаламды танып-білуге, білгендерін көкейінде түюге тиісті. Көңілге түйіп, көкейге тоқығандары арқылы табиғатты құрық атып бас білдірген тайыншадай дегеніне көндіріп, ықпал жасаудың жолдарын қарастырады. Бұл табиғаттың адамға аманат етілуі, ал адамның Жаратушының әмірлеріне мойынсұнып, құл екенін сезінуі дегенге саяды.

Қазіргі жағдайға ой жүгіртсек, физика, химия, астрономия, медицина, т.б. ғылым салалары уақыт озған сайын а ң игілігі үшін түрлі жетістіктерін алға тартуда. Осыған қарап ғылым мен технология а ң игілігі үшін екендігін пайымдаймыз. Бұдан үрейленудің де жөні жоқ. Басқа келер қатерді ғылым-білімнен немесе ғылым-біліммен қаруланған дүниеден іздеу бос әурешілік, нағыз қатер надандықта, санасыздықта және жауапкершіліктен жалтарған табансыздықта.

Кейде ғылым-білімге сүйеніп, он ойланып, тоғыз толғанған іс-әрекеттеріміздің өзі оңды нәтиже бермей жататындығы белгілі. Бұған түсіністікпен қараған жөн. Ал бірақ білімсіздіктің, жоспарсыздықтың әрдайым тұйыққа тірейті

​

корень данного слова - къанагъат; окончание "тан" - означает точку отсчета, откуда идет направление: къанагъаттан; окончание "дыр" - означает некий приказ - къанагъаттандыр; окончание "ал" - является глаголом. грамматически правильным было бы разделить это длинное слово на два - къанагъаттандырып и алмагъандыкътарынъыздан. во втором слове перевод будет идти от слова "ал" с известным нам окончанием отрицания "ма". здесь уместно аналог из речи - "взять, да и удовлетворить", или же - "а он взял, да и не удовлетворил". сам глагол "ал" часто встречается в своей роли; окончание "ма" - означает отрицание действия; окончание "гъан (иногда "къан", но об этом попозже) " - означает прошедшее время и речь идет о третьем лице - къанагъаттандыралмагъан; окончание "дыкъ (иногда "тыкъ", но об этом попозже) " - означает "то, что" - ; окончание "тар" - означает множественное число, но оно не произносится само, лишь со следующим окончанием "ынъыз" или "ынъ"; окончание "ынъыз" - означает уважительное обращение; окончание "дан" - означает тоже, что и "тан". буква "т" после буквы "з" превращается в букву "д". во время речи это незаметно - ; окончание "да" - означает "опять", "из-за того, что опять". играет лишь усилительную роль, в смысле возмущения - "ну сколько можно? ! ". теперь когда вы увидели как строится слово в каз. языке, как ваше самочувствие? одно лишь утешает, это было самое длинное слово, т. е. длиннее его уже нет! чтобы вас успокоить скажу, что большинство слов строится довольно просто. нет необходимости помнить все закорючки, достаточно лишь знать, что слово строиться путем добавления окончаний.

Өскенде кім болғым келеді?

Мен ержеткенде журналист болғым келеді. Менің ойымша, бұл ең қызықты, қиын да қажетті мамандықтардың бірі. Есте сақтау қабілеті мен қиялың өте жақсы болу керек, сонымен қатар оқиғаларға тез жауап қайтару керек. Бұл үшін көп оқып, көп жаттығу керек. Сонымен қатар, газет - журналдарға жақсы мақалалар жазып, адамдармен тез тіл табысып және ұнай білу керек. Маған бұл жұмыс ұнайды, себебі мен жақсы журналист болсам, мен көп саяхаттай аламын, жаңа тілдерді үйреніп, басқа мәдениеттермен таныса аламын. Және менің ақшам көп болып, теңіз жағалауынан өзіме үй мен көлік сатып аламын. Бірақ әзірше бұл тек арман ғана.