6-тапсырма. Берілген қанатты сөздерді мөлшер үстеулерімен толық- тырыңдар.
1. Біз тілімізді қанша сақтасақ, ұлтымызды да ... сақтаған
боламыз.
F.Қараш
2. ... сөйлемей азбен келтір иінін,
Бір сөзбен шеш түмен сөздің түйінін.
Ж.Баласағұн
3. Әрбір халықтың тілін сол елдің дүниетанымы, мәдениеті
мен тарихы, салт-дәстүрі арқылы меңгеруге болады. Өзге тілді
көп меңгерген сайын, . дүниетанымы кеңейіп, рухани байи
түседі.
Н.Назарбаев
ПОМАГИТЕ

ССалалас құрмалас сөйлем - құрамындағы жай сөйлемдердің баяндауыштары тиянақты тұлғада келіп , өзара бір-бірімен тең дәрежеде байланысқан құрмаластың түрі. Салаластың құрамындағы жай сөйлемдер бір – бірімен бағынбай, тең дәрежеде байланысып, баяндауыштары тиянақты келіп жай сөйлемдерді жеке – жеке қолдануға болады.

Салалас құрамластың құрамындағы жай сөйдемдер өзара бір – бірімен екі түрлі жолмен байланысады.

1.   Интонация арқылы мағыналарының жаңындағына қарай іргелесе байланысады.

2.   Салалас құрмаластың құрамындағы жай сөйлемдер бір – бірінен өзара жалғаулық щылаулар арқылы байланысады.

   Ыңғайлас мәнді да, де,та, әрі, және , мен жалғаулық шылаулар.

   Қарсылық мәнді  бірақ, алайда , дегенмен, сонда да, әйтсе де, сөйткенмен, ал тәрізді жалғаулық шылаулар.

    Себеп – салдар мәнді өйткені , себебі, сол себепті, сондықтан, неге десеңіз тәрізді жалғаулық шылаулар;

   Талғау мәнді не, немесе, я, яки, не болмаса, я болмаса, яеи болмаса, әлде тәрізді жалғаулық шылаулар.

   Кезектес мәнді кейде, бірде , біресе тәрізді жалғаулық шылаулар.

3.   Салалас құрмалас сөйлемнің түрлері .

Салалас құрмаластың құрамындағы жай сөйлемдер бір – бірімен өзара белгілі мағыналық қарым – қатынаста айтылады. Мағыналық қарым-қатынаста жұмсалуына қарай салалас құрмалас сөйлем мынадай алты түрге бөлінеді :

1.   Ыңғайлас салалас.

2   Қарсылықты салалс.

3.                  Себеп – салдар салалас.

4.                  Ілектес салалас.

5.   Талғаулы салалас.

6.    Кезектес салалас.

Отбасы ар адам ушун бир кала сиякты. Оны камкор атамыз баскарады. тарбие береди. улкендердин айтканын истеп курметтеп журсек отбасымыздан еш кашан тыныштык кетпейди.журеги кен атамыз апаларымыз бар болса отбасымызды берекеде болады. акемизге келсек ол узагымызды жакындатып беретин адам киындыкты женилдетип беретин адам. анамыз бар екен ешкимнен кем болмайтынымыз анык. жаман болмайтынымыз анык ойткени еш кайсы бир ана баласына жамандык тилемейди. отбасымызда улкендер бар екен береке бар тыныштык бар. ал синилимиз инилеримизге келсек олар биздин жакындарымыз ар кезде комектесетин адамдарымыз. ертен ертен экемизден кейин бизге аманат болым калатын бауырларымиз. улкейип ар биримиз оз жолымызга ккеткен кезде басымызга киыншылык туссе бирден келип жардем беретин жанымызда болатындар солар. Отбасымызды асрайык абайлайык.