7-тапсырма. мәтіндегі ақпаратты «Төрт сөйлем» тәсілін пайдаланып айт. Пікір. Оқыған мәтін бойынша өз пікіріңді бір сөйлеммен жаз. Дәлел. Өз пікіріңді бір сөйлеммен дәлелде. Мысал. Пікіріңді өмірмен байланыстырып, мысал келтір. Қорытынды. Тақырып бойынша қорытынды жаз.
Ел мүддесін ойлаған Баян батыр – ерліктің, отаншылдықтың үлгісі.
“Батыр Баян” поэмасы – Мағжан Жұмабаевтың қаламынан туған шоқтығы биік шығармаларының бірі.Бұл поэма – қазақ топырағында туған тұңғыш психологиялық поэма.Шығармада Баянның елін сатып,қалмақ қызымен бірге қашқан туған бауыры Ноян мен сүйген қызы Бөбекті өз қолымен атуы,кейін қалмақтармен соғыста қаза табуы баяндалған.Баянның бұл әрекеті біз үшін құпия түрде қалады.
Батыр Баянның батырлығында,жаугершілігінде шек жоқ.Ол бір өзі талай жаудың бетін қайтаруға әлі жетеді.Поэманың басындағы:
Баянның өз қолымен туғаны мен сүйгенін өлтіруі қызғаныштан емес еді.Иә,хабарды естігенде ол ақылынан айырылып,ашуға мінді де кете барды.Алайда,бұл жауапсыз махаббаттан не дәрменсіздіктен емес.Бұл ісі оның Отанына адал да берік,намысқой,ерлік қасиетін көрсетеді.Менің сөзіме поэмадағы Баянның:
Арқамдай жер жүзінде жер бола ма?
Айбынды алашымдай ел бола ма?
Алашта ертеде өткен екі арыстан:
Ер Көкше, Ер Қосайдай ер бола ма?
Солардың нәсілінен Сары, Баян,
Барыстай ойын салған сар далада.
Інісі Ер Баянның жасық Ноян
Атадан азып туған дер бола ма?,-деген зары дәлел.
Қорытындылай келе айтарым,бұл поэма арқылы жастықтың албырттығын,сезімнің соқырлығы мен ақылға бағынбайтын асаулығын, ашу мен ақылдың, сана мен сезімнің таласын, әрі көзсіз ерлікті көреміз.Бұған қоса поэма арқылы тарихымыздың да бейнесін көре аламыз.Ал,батыр Баянның ерлік істері қазіргі жастарға өнеге.
Сәлем,досым! Қалың қалай?Сабақ үлгерімің ше?Менде бәрі жақсы.Кеше ғана төрт пәннен бестік алғанмын.Маған кешегі күнім ерекше өтті.Не үшін дейсің ғой?Себебі,мен кеше ата-анаммен концертке бардым.Бұл концерт қазақ халық музыкалық аспаптарымен болды.Әрине,“нағыз қазақ – қазақ емес,нағыз қазақ – домбыра” демекші,басты аспап домбыра,одан кейін қобыз,шертер, сазсырнай,жетіген және т.б болды.Алғашында мен барғым келмеді.Заманауи әндерді таңдайтын мен үшін бұл концерт іш пыстырарлықтай өтеді деп ойладым.Барғым келмейді десем де ата-анам күштеп апарды әрі үйде жалғыз қалуға қорқатынымды сен білесің ғой.Алайда,концерт мен ойлағандай емес, жоғарғы деңгейде өтті.Концертте Қазақ КСР-нің Халық әртістері,әйгілі опералық және камералық әншілер Әлібек Дінішев және Ермек Серкебаев өз өнерлерін көрсетті.Әлібек Дінішев “Люблю тебя,мой край родной” әнін орындаса,Ермек Серкебаев “Абай” операсын айтты.Және де қазақ примадоннасы атанған Роза Рымбаева да келді.Ол “Бір бала” әнін айтып,көрермендерді,соның ішінде мені бір тебіренткен еді.Осыдан кейін мен концерттерге барып тұруды шештім.Өйткені,ол мен ізденіске, зейінділікке үйретті.Сені бірге баруға шақырамын.
Ел мүддесін ойлаған Баян батыр – ерліктің, отаншылдықтың үлгісі.
“Батыр Баян” поэмасы – Мағжан Жұмабаевтың қаламынан туған шоқтығы биік шығармаларының бірі.Бұл поэма – қазақ топырағында туған тұңғыш психологиялық поэма.Шығармада Баянның елін сатып,қалмақ қызымен бірге қашқан туған бауыры Ноян мен сүйген қызы Бөбекті өз қолымен атуы,кейін қалмақтармен соғыста қаза табуы баяндалған.Баянның бұл әрекеті біз үшін құпия түрде қалады.
Батыр Баянның батырлығында,жаугершілігінде шек жоқ.Ол бір өзі талай жаудың бетін қайтаруға әлі жетеді.Поэманың басындағы:
Көп жаудың албастысы, ел еркесі
Баянның батырлығы алашқа аян.
Баянның аруақты құр атынан
Кӛп қалмақ болмаушы ма ед қорқақ қоян?-деген жолдар менің сөзімнің дәлелі.
Баянның өз қолымен туғаны мен сүйгенін өлтіруі қызғаныштан емес еді.Иә,хабарды естігенде ол ақылынан айырылып,ашуға мінді де кете барды.Алайда,бұл жауапсыз махаббаттан не дәрменсіздіктен емес.Бұл ісі оның Отанына адал да берік,намысқой,ерлік қасиетін көрсетеді.Менің сөзіме поэмадағы Баянның:
Арқамдай жер жүзінде жер бола ма?
Айбынды алашымдай ел бола ма?
Алашта ертеде өткен екі арыстан:
Ер Көкше, Ер Қосайдай ер бола ма?
Солардың нәсілінен Сары, Баян,
Барыстай ойын салған сар далада.
Інісі Ер Баянның жасық Ноян
Атадан азып туған дер бола ма?,-деген зары дәлел.
Қорытындылай келе айтарым,бұл поэма арқылы жастықтың албырттығын,сезімнің соқырлығы мен ақылға бағынбайтын асаулығын, ашу мен ақылдың, сана мен сезімнің таласын, әрі көзсіз ерлікті көреміз.Бұған қоса поэма арқылы тарихымыздың да бейнесін көре аламыз.Ал,батыр Баянның ерлік істері қазіргі жастарға өнеге.
Досыма хат.
Сәлем,досым! Қалың қалай?Сабақ үлгерімің ше?Менде бәрі жақсы.Кеше ғана төрт пәннен бестік алғанмын.Маған кешегі күнім ерекше өтті.Не үшін дейсің ғой?Себебі,мен кеше ата-анаммен концертке бардым.Бұл концерт қазақ халық музыкалық аспаптарымен болды.Әрине,“нағыз қазақ – қазақ емес,нағыз қазақ – домбыра” демекші,басты аспап домбыра,одан кейін қобыз,шертер, сазсырнай,жетіген және т.б болды.Алғашында мен барғым келмеді.Заманауи әндерді таңдайтын мен үшін бұл концерт іш пыстырарлықтай өтеді деп ойладым.Барғым келмейді десем де ата-анам күштеп апарды әрі үйде жалғыз қалуға қорқатынымды сен білесің ғой.Алайда,концерт мен ойлағандай емес, жоғарғы деңгейде өтті.Концертте Қазақ КСР-нің Халық әртістері,әйгілі опералық және камералық әншілер Әлібек Дінішев және Ермек Серкебаев өз өнерлерін көрсетті.Әлібек Дінішев “Люблю тебя,мой край родной” әнін орындаса,Ермек Серкебаев “Абай” операсын айтты.Және де қазақ примадоннасы атанған Роза Рымбаева да келді.Ол “Бір бала” әнін айтып,көрермендерді,соның ішінде мені бір тебіренткен еді.Осыдан кейін мен концерттерге барып тұруды шештім.Өйткені,ол мен ізденіске, зейінділікке үйретті.Сені бірге баруға шақырамын.
Хат жазған: (сенің есімің/твоё имя).