7 -тапсырма. Мәтіндегі қай шумаққа қай сөйлем сәйкес келеді? Уыз – тоқ тамақ. Уыздың пайдасы көп. Адамдар уыз айын асыға күтеді. Сары уыз - ең қадірлі тағам. Сары уыздың қадірін білу керек.

ҚАУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕЛЕРІ

Қол инесімен жұмыс:

1. Үнемі арнаулы қобдишада сақтау керек.

2. Инені киімге қыстыруға болмайды.

3. Тігіс кезінде ине жібін тіспен үзуге болмайды.

4. Инемен жұмыс кезінде оймақ киген дұрыс.

5. Инені тістеп отыруға болмайды.

6. Инемен ойнап отыруға болмайды

7. Инені пердеге көйлекке қыстырып кетуге болмайды.

Қайшымен жұмыс:

1. Қайшыны арнаулы қобдишада сақтау керек.

2. Қайшыны жолдасына үшкір ұшымен берме.

3. Қайшыны ашық қалдыруға болмайды.

4. Жолдасың қайшымен жұмыс істеп жатқан кезде көңілін бөлуге болмайды

5. Қайшының ұшын жоғары көтерме

6. Қайшылар өткір болуы керек және жабық сақталғаны жөн.

Үтікпен жұмыс:

1. Үтіктеу алдында өткізгіштің үзілген желінген жерлерін тексеру керек

2. Үтікті мата түріне қарай қыздыру керек

3. Үтікті тек тұтқасынан ұстаған дұрыс.

4. Үтікті арнайы тіреуішке тіреу керек

5. Үтікті тек мұғалімдердің рұқсатымен токқа қосуға болады

6. Ылғал қолмен токқа қосылған үтікті ұстауға болмайды.

Тігін машинасы:

1. Машинаның айналатын бөлшектеріне шам ілініп кетпеуі үшін шашыңды жинақы ұстау немесе басты орамалмен байлап алу керек

2. Тігу кезінде матаны қолмен тартуға болмайды ине сынып кетуі мүмкін

3. Жұмыс кезінде машина табанының астында бөгде заттар қайшы, оймақ және т. б. болмауы керек

4. Тігін машинасында жұмыс істеу кезінде қозғалыстағы бөлшектерге жақын еңкеюге болмайды

5. Тігу барысында жарық алдыңнан немесе сол жағыңнан түсуі керек

6. Тігін тігушімен машинаның арақашықтығы 10 - 15 см болуы керек

7. Жұмыс орны жақсы жарықтандырылған болуы керек

8. Тетікті орнатқан кезде аяқты табанға басып тұруға болмайды

9. Машинаның инесіне жіпті өткізгенде аяғыңды табаннан алып тастау керек

10. Машина табанының астына матаны бекітпей оны оралған жібімен жүріске жіберуге болмайды

Объяснение:

Керектерин ал

«Қызыл кітап не үшін керек?» диалог.

Ахметжан: Достым, бір сұрақ қойсам, жауап бере алады ма екенсің?

Мадияр: Білмеймін, қане сұрап көр. Тексерейік.

Ахметжан: Қызыл кітап не үшін керек?

Мадияр: Жойылып кету қаупі бар өсімдіктер мен жануарларды енгізіп, оларды қорғауға алу үшін?

Ахметжан: Дұрыс айтасың. Ал елімізде «Қазал кітапқа» енген өсімдіктерден бір – екеуін атай аласың ба?

Мадияр: Қиын сұрақ екен. Жауап бере алмаймын. Ал сен ше білесің бе?

Ахметжан: Мен де бұрын біле қоймайтынмын. Ал қазір биология пәнінен өтетін республикалық жарысқа дайындалып жүргендіктен, оқып –жаттап жүрмін.

Мадияр: Сонда қандай өсімдіктер енгізілген екен?

Ахметжан: Жалпы «Қызыл кітапта»140 түрдің таралуы, олардың қорғау мен мәдени түрде өсірілуі жайлы мәліметтер берілген екен. Әрине, мен әлі бәрін оқып үлгерген жоқпын.

Мадияр: Сонда «Қызыл кітапқа» өсімдіктерге не үшін енгізеді екен?

Ахметжан: Түрдің бұл кітапқа енгізілуі, оған ерекше көңіл бөлу керек екендігін білдіреді, көбіне арнайы қорғау шаралары қажет, әйтпесе түрдің мүлдем жоғалып кетуі мүмкін. Қазақстан үкіметі 1978 жылдың қаңтарында Қызыл кітапты құру туралы қаулы шығарды.

Мадияр: Сонда мен дұрыс түсінсем, «Қызыл кітапқа» енгізілген өсімдік ерекше қорғауға алынады ма?

Ахметжан: Дұрыс айтасың. Мысалы кәдімгі емен, ақтұңғиық, сарғалдақ, қызғалдақ, кілегей т.б секілді өсімдіктерді жинауға тыйым салынған (тек ерекше жағдайда арнайы рұқсатпен ғана). Қызыл кітапқа енгізілген өсімдіктерді заңсыз жинаса немесе зақымдаса, әрбір данасына 360 теңге айып төлейді ) 2001 жылы 12 қыркүйектегі №1186 Қазақстан Республикасы Үкіметінің Қаулысы.

Мадияр: Мен ол жағын білмеппін, енді біліп жүретін болдым.

Объяснение: