7 - тапсырма. Оқылым мәтіні бойынша дұрыс жауабы бар екі сұрақ және дұрыс жауабы жоқ бір сұрақ құра . Мәтін:
Әлкей Марғұлан
Еліміздің аса көрнекті ғалымы, Қазақ КСР-інің
еңбек сіңірген қайраткері, Қазақ КСР мемле-
кеттік сыйлығының лауреаты Әлкей Хақанұлы
Марғұлан - Қазақстан ғылымының тарих, әдебиет,
өнер, археология, этнография, география, архи-
тектура сияқты алуан саласында қажырлылықпен
еңбек етіп, өзіндік із қалдырған ғалым. Ғалымның
«Ежелгі Қазақстан қалалары мен құрылыс өнері-
нің тарихынан», «Орталық Қазақстанның ежелгі
мәдениеті», «Қазақстанның киіз үйі мен оның жасалуы», «Ежелгі
ежелгі
мәдениет куәлары», «Шоқан және Манас» кітаптары туған өлке.
міздің мыңдаған жылдық тарихи-мәдени шежіресін зерделеген
құнды еңбектер болып саналады.
Ғалым бірнеше археологиялық ескерткіш тауып,
қорым-қоныстардың орнын анықтады. Талас, Шу, Сырдария
өзендері бойындағы ежелгі қалалардың орнында қазба жұмыс
тарын жүргізді. Ортағасырлық Отырар, Тараз, Сығанақ, Сайрам
қалаларының мәдениетін зерттеді. Орталық Қазақстан төңірегіндегі
қола дәуірінің Беғазы-Дәндібай мәдениетін
ашты. Қазақстан
жерінде ежелден сазбалшықтан ыдыс жасау, металл өңдеу кәсібі
және сәулет, құрылыс өнері болғандығын дәлелдеді.
Күз– жылдың 4 мезгілінің бірі. Бұл мезгілде Жер шары өз орбитасының күн мен түннің күзгі теңелу нүктесінен Күннің қысқы тоқырау нүктесіне дейінгі аралығында болады (қ. Жыл мезгілдері). Астрон. тұрғыдан К. – 90 күн (24 қыркүйек – 22 желтоқсан) созылады. Әдетте, қыркүйек, қазан, қараша К. айлары болып есептеледі. К-де күн суытып, көлдер мен өзендер тартылып, өсімдіктер қурап, ағаштардың жапырағы түседі. Күн қысқара береді. Егін піседі, мал семіреді. Жыл құстары тізбектеліп, жылы өлкелерге ауып кетеді. Қазақстан жерінің К-дегі сипаты біркелкі емес, солт. облыстарда егін піскенде, оңт. облыстар егіндерін жинап болады. Бізде Жер шарының солт. жартысында К. болғанда, Оңт. жарты шарда (Оңт. Америка, Австралия, Антарктида) көктем болады
Менің туған қалам - Павлодар
Павлодар қаласы - менің туған қалам, кіші Отаным. Павлодар қаласы Павлодар облысының орталығы. Қала Қазақстанның солтүстік-шығысында Ертіс өзенінің жағасында орналасқан. Павлодардың іргесі 17 ғасырдың аяғында Ертіс өзенінің маңындағы көлдерден тұз өндіруге байланысты қаланған. Павлодардың қазіргі өнеркәсібінің қалыптасуына шетелдік және республикалық маңызы бар машина жасау мен металл өңдеу, түсті металлургия, мұнай өңдеу, химия өнеркәсібі, энергетика, құрылыс материалдары салалары күшті ықпал етуде. Өнеркәсіп кәсіпорындары тиісінше бірнеше акционерлік қоғамдар мен серіктестіктерге біріккен. Электр қуатын өндіру саласында құрамында Екібастұз көміріне негізделген қуатты 3 ЖЭС және ЖЭО жұмыс істейді. Павлодар – республикадағы темір жол, өзен, автомобиль және әуе жолдары түйіскен ірі жол тораптарының бірі.Павлодар республикадағы мәдениет, білім беру, денсаулық сақтау мен кадрлар даярлаудың маңызды орталықтарының бірі.
Мен өз қаламды жақсы көремін.