Антоним (гр. antі — қарсы,onoma — ат, атау) — мән-мағынасы бір-біріне қарама-қарсы қолданылатын сөздер.Лексикологияда құбылыстың (күн — түн), ұғымның (бақ — сор, жақсылық — жамандық),[1] сапаның (жаңа — ескі), қимылдың (кіру — шығу), т. б. қарсы мәндегі сөздердің мағыналары антонимдік жұпқұрайды. Заттың атауын білдіретін сөздердің антоним дік жұбы болмайды. Сонымен қатар антоним қарама-қарсы мағына арқылы сөздердің мағыналық тұтастығы мен біртектілігін де білдіреді. Антоним сөздің дәл, нақты мағынасын салыстыру тәсілі арқылы айқындап,стилистикалық қызмет атқарады. Әсіресе, мақал-мәтелдерде жиі қолданылады. Мысалы, «Көз — қорқақ, қол — батыр», «Өтірік — қаңбақ, шын — салмақ». Қазақ тілінде фразеологиялық антонимдер көп кездеседі: аты шықты — аты өшті, жүрек жұтқан — су жүрек, соры қайнады — көзі ашылды.[2]
Күз басады. Құстар жылы аймақтарға деген кетеді. Тал-шыбықтар өзінің тамаша зейнетын жоғалту бастайды және сыздар басады. Біреудің орманның халыктары қысқы спячку деген кетеді. Олар ғана жазғытұры оянады. Айнала аймыш-ұймыш жапырақтар: қызыл, сары, қызыл сары. Болады, кездеседі және жасыл. Тағы қыркүйектен адамдар егісті егістікте және бақшаларда жию бастайды. Өліп-тіріл жұмысшылар бейнеттенеді, дейін аяздардың үлгеру чтобы. Және міне бірінші қар жауады. Ақ қылаулар қара жерге деген жатады, қарамастан және барлықты маңай ақ жамылғы басады. Терезеге деген қарайсың, қарамастан және олай керемет маңай! Ақ кристаллиқтар күнде мөлдірейді, қарамастан және кейін ұзақ жаңбырлардың, мынадай көрікке деген сенімсіздік білдір-. Күз ең тамаша мезгілді!
