9-тапсырма. кестені толтырып, акындар тартысындағы
сөз колдану шеберлігіне байланысты өз ойымды білдір.
кейіпкер сөзі
кімге
айткан?
не себепті
айткан?
алтын менен күмістів, нақысындай,
міні жок бізден шығар сөз бедері.
ішатыр тік, көк майсала бір тайды сой,
кешікпей шыксын үйден болса өнері,
данышпан бiлгiш кой деп ойлаушы
едім,
аргын да жүр екен ғой жоқты мактап,
найманда екі жүзді наркескенмін,
желкенді кимак үшін койған сактап.
жолықтым атағына құмар едім.
болмаса келместей кып жығар едім.
сыйладым саған жерде калмасын деп,
аттатпай бұрар едім,
Объяснение:
Әже - баланың әкесінің, сондай-ақ, анасының шешесін атайтын, туыстық қатынасты білдіретін атау. Одан арғылары үлкен әже немесе ұлы әже деп аталады.[1]
Қазақ отбасындағы әже орны ерекше әрі қадірлі. Әже - отбасының ғана емес, әулеттің де ұйытқысы, ағайын- абысындардың бірлігін, татулығын сақтайтын сыйлы анасы, кейінгі жастардың, келіндердің тәрбиешісі әрі ақылгөйі Қазақ қоғамында әдетте жас отау иелерінің тұңғыш баласын әжесі бауырына салады. Бала ата-әженің кенжесі саналып, немерені әжесі тәрбиелеп, бағып-қағады. Әже мен немере арасындағы туыстық байланыс өте нәзік әрі берік. Балажан қазақ үшін ата мен әжеге жас сәби жай ғана ермек емес, тәрбиеленуші ерекше субъект. Тарихта күллі рулы елге ана болып саналған Айпара әже, Домалақ ене, Зере, Айғаным секілді әжелердің бейнесі аңыз-әңгімелерде, әдеби шығармаларда сомдалған.