9-тапсырма. Төмендегі деректерді пайдаланып, мемлекет қайраткері тура- лы интервью дайындаңдар. Диалог барысында екпіннің түрлеріне назар аударыңдар.
Мен бала күнімде естуші едім, біздің қазақ сартты көрсе, күлуші еді "енеңді ұрайын, кең қолтық, шүлдіреген тәжік, Арқадан үй төбесіне саламын деп, қамыс артқан, бұтадан қорыққан, көз көргенде "әке-үке" десіп, шығып кетсе, қызын боқтасқан, "сарт-сұрт деген осы" деп. Ноғайды көрсе, оны да боқтап күлуші еді: "түйеден қорыққан ноғай, атқа мінсе – шаршап, жаяу жүрсе – демін алады, ноғай дегенше, ноқай десеңші, түкке ыңғайы келмейді, солдат ноғай, қашқын ноғай, башалшік ноғай" деп. Орысқа да күлуші еді: "ауылды көрсе шапқан, жаман сасыр бас орыс" деп.
1ж. менің кесенем
2ж. сенің кесенең
сіздің кесенеңіз
3ж. оның кесенесі
1ж. біздің кесенеміз
2ж. сендердің кесенелерің
сіздердің кесенелеріңіз
3ж. олардың кесенелері
әділ - жіктеу1ж. мен әділмін
2ж. сен әділсің
сіз әділсіз
3ж. ол әділ
1ж. біз әділміз
2ж. сендер әділсіңдер
сіздер әділсіздер
3ж. олар әділ
түркістан - фонетикалық талдаутүркістан - 3 бұын: түр - бітеу, кіс - бітеу, тан - бітеу
т - дауыссыз, қатаң
ү - дауысты, жіңішке, қысаң, еріндік
р - дауыссыз, үнді
к - дауыссыз, қатаң
і - дауысты, жіңішке, қысаң, езулік
с - дауыссыз, қатаң
т - дауыссыз, қатаң
а - дауысты, жуан, ашық, езулік
н - дауыссыз, үнді
9 әріп, 9 дыбыс
қасиетті жер - септеуа.с. қасиетті жер
і.с. қасиетті жердің
б.с. қасиетті жерге
т.с. қасиетті жерді
ж.с. қасиетті жерде
ш.с. қасиетті жерден
к.с. қасиетті жермен
Мен бала күнімде естуші едім, біздің қазақ сартты көрсе, күлуші еді "енеңді ұрайын, кең қолтық, шүлдіреген тәжік, Арқадан үй төбесіне саламын деп, қамыс артқан, бұтадан қорыққан, көз көргенде "әке-үке" десіп, шығып кетсе, қызын боқтасқан, "сарт-сұрт деген осы" деп. Ноғайды көрсе, оны да боқтап күлуші еді: "түйеден қорыққан ноғай, атқа мінсе – шаршап, жаяу жүрсе – демін алады, ноғай дегенше, ноқай десеңші, түкке ыңғайы келмейді, солдат ноғай, қашқын ноғай, башалшік ноғай" деп. Орысқа да күлуші еді: "ауылды көрсе шапқан, жаман сасыр бас орыс" деп.