90б. 7-тапсырма. Мәтіндегі (89б.) метафора сөздерді тіркесіп тұрған сөзбен бірге көшіріп жазыңдар. / Выпишите из текста с. 89 метафоры со словами, с которын они сочетаются
Ата-ана отбасы ұйытқысы. әрине бұл сөзді жиі естімесекте бұл сөз шын. Мысалы біз алдымен бала кімнен үлгі алатынына тоқталайық. Әрине қыз бала анасынан үлгі алады. Ал ұл бала әкесінен үлгі алады. Егер ата ана отбасында барынша ұрыс керіссіз өмір сүретін болса,балалар осылай өмір сүру керек екен ғой деп үлгі алады.
Кейбір отбасылар бар. Үнемі ұрсысатын,әйеліне қол көтеретін, бірін бірі сыйламайтын. Балалар ата анадан үлгі алатын болғандықтан,бәрін солардан үйренеді. Сондықтан ата аналарға айтарым барынша қиындықтарыңызды балалардың көзінше талқылап ұрыс шығармаңыздар. Сіздер қалай сөйлесеңіздер бала да солай сөйлейтін болады. Баланың тәрбиесі өз қолдарыңызда.
1.Күрделі зат есімді табыңыз
D) Өнеркәсіп
2.Ұяң дауыссызға аяқталған сөз
Е) жүз
Ұяң дауыссыздар: б, в, г, ғ, д, ж, з.
3.Антоним сөзі бар мақал-мәтел
А) Ақылың аз, ашуың көп болса – қор боласың.
Бұл жерде антоним сөздер: аз - көп
4.Тұйық буынды қатарды көрсет
С) ас үй
Тұйық буын дегеніміз- дауысты дыбыстан басталып, дауыссыз дыбыспен аяқталған буын.
5.Қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз.
A) Кел,балалар,оқылық!
Сөйлемде баладарды өзіне қаратып, оқуға шақырып тұр.
6.Зергерлік бұйымдарды белгілеңіз.
D) Шолпы, білезік, сырға, сақина
7.Сын есімі бар сөз тіркесін табыңыз.
D) Әдемі қыз.
Қандай қыз? әдемі қыз
8.Жұрнағы бар сөзді анықтаңыз.
В) Мемлекеті
C) Мемлекеттік.
Жұрнақтар: ті, тік
9.Тұйық етістікті белгілеңіз.
А) Демалу
10.Сілтеу есімдігі берілген қатарды белгілеңіз.
D) анау,біз,әне
Сілтеу есімдігі- бір нәрсені көрсету мағынасын білдіреді.
11.Синоним сөздерді көрсетіңіз.
С). ана, шеше
Синоним дегеніміз- жазылуы әртүрлі, мағыналары бірдей сөздер.
12. Мемлекеттік Елтаңбаның авторларын анықтаңыз.
В) Шота Уәлиханов, Жандарбек Мәлібеков
13.Абай қай қалада білім алды?
В) Семей
14. . «Бес нәрседен қашық бол,
Бес нәрсеге асық бол
Адам болсам десеңіз - ...»
өлеңінің авторын табыңыз.
Е) Абай
Өлеңнің аты- ғылым таппай мақтанба.
15.Бастауыштың сұрақтарын белгілеңіз.
В) Кім? не?
Бастауышты зат есім деуге де болады.
16.Жанды зат есім қатарын табыңыз.
А) Бала, әке, іні
17.Берілген дыбыстың анықтамасын белгілеңіз.
[а ] - ...
Е) Дауысты, жуан, езулік, ашық
Суреттен көруге болады.
Суреттен көруге болады.На фото.
18.Заттың түрін, түсін, дәмін, сапасын білдіретін сөз табын көрсетіңіз.
D) Сын есім
19.Сын есімнің түрлерін анықтаңыз.
А) Сапалық, қатыстық
20.Лексика зерттейтін саланы белгілеңіз.
С) Сөз мағынасы
21. "Төбесі көкке жету» тұрақты тіркесінің мағынасын көрсетіңіз.
Е) қуану
22.Тура мағынылы сөзді көрсетіңіз.
Д) жылы су
Жылы су тура мағыналы сөз. Қалған сөздерді көре де, ұстайда алмаймыз сондықтан ол сөздер тура мағыналы бола алмайды.
23.Қай сөзде «у» әрпі дауысты дыбыс болып тұр?
А) бару
У дыбысы дауыссыз дыбыстан кейін, дауысты дыбыс бола алады.
24. Антонимдер қатысқан сөйлемді табыңыз.
C) Үлкендері, кішілері үйге кірді.
Сөйлемдегі антоним: үлкентер- кішілер
Антоним дегеніміз- мағыналары қарама - қарсы сөздер.
25.Тәуелдік жалғауларын табыңыз
С) -м, - ым, - ім.
Мысалы: менің затым.
Ата-ана отбасы ұйытқысы. әрине бұл сөзді жиі естімесекте бұл сөз шын. Мысалы біз алдымен бала кімнен үлгі алатынына тоқталайық. Әрине қыз бала анасынан үлгі алады. Ал ұл бала әкесінен үлгі алады. Егер ата ана отбасында барынша ұрыс керіссіз өмір сүретін болса,балалар осылай өмір сүру керек екен ғой деп үлгі алады.
Кейбір отбасылар бар. Үнемі ұрсысатын,әйеліне қол көтеретін, бірін бірі сыйламайтын. Балалар ата анадан үлгі алатын болғандықтан,бәрін солардан үйренеді. Сондықтан ата аналарға айтарым барынша қиындықтарыңызды балалардың көзінше талқылап ұрыс шығармаңыздар. Сіздер қалай сөйлесеңіздер бала да солай сөйлейтін болады. Баланың тәрбиесі өз қолдарыңызда.