А………. аймақтарындағы, жеке елдердегі демографиялық жағдайды үшін абсолюттік және салыстырмалы демографиялық көрсеткіштер В.Туу мен өлім көрсеткіштері әлеуметтік-экономикалық , мемлекеттің демографиялық саясатына тікелей байланысты болса, көшіп-қонуына экономикалық және саяси, экологиялық ахуал болады
С.Экологиялық демография – демографияның жаңа
Қажетті сөздер:бейнелейді,қолданылады,сұрақтар,себепкер,беталысы,жайға,елдің,әлем.
1. Қолдан жасалған бағалы бұйымдар қандай көрмеде туристер назарына ұсынылмақ?
2. Қазақстан қолөнершілер одағының төрайымы кім?
2 тапсырма.
Соңғы кездері ұмыт болып бара жатқан қолөнер бұйымдарын жасауды қайта жаңғырту.
3 тапсырма.
Қазақтың ұлттық қолөнерін қайта жаңғыртудың тиімді жолдары.
Қай халықтың болмасын сан ғасырдан бері келе жатқан ұлттық мұрасы мен рухани қазынасы ұлттық нақыштағы өзіндік қолөнері болады. Халық шеберлері мен ұсталары ұлттық қолөнер бұйымдары арқылы халқымыздың дәстүрі мен тұрмыс – тіршілігін көрсете білген.
Халқымыздың ою, тігу, құрастыру, тоқу, мүсіндеу, бейнелеу сияқты ұлттық қолөнер түрлері бар. Бұлар сан ғасырлық тарихы бар, дегенмен қазіргі заман ағымына сай кейбір өзгерістерге ұшырап келе жатқан қолөнер түрлері.
Нақты қолөнер туындыларына тоқтала кетер болсақ, ұсталар: найза, қылыш, айбалта, семсер сияқты қару-жарақ түрлерін әзірлеген. Ал ағаш шеберлері киіз үйдің сүйегінен бастап, үй мүліктері: сандық, кебеже, асадал, тостаған, ожау, астау және музыка аспаптары: домбыра, қобыз, шертер, т.б. даярлаған. Зергерлер сәндік әшекейлік бұйымдар: сырға, білезік, алқа, өңіржиек, бойтұмар, шашбау, т.б. жасаған. Ісмерлер тоқыма, киіз басу, киім тігу өнерін дамытқан.
Бүгінгі ғылым мен техниканың дамыған заманында ұлттық қолөнеріміз жас ұрпақ үшін қалыс болып бара жатқаны бәрімізге аян. Ұлттық болмысымызды жоғалтпай, ұлттық қазынамызды сақтап қалуды Елбасымыздың өзі «Қазақстан – 2030» мәдени мұра бағдарламасын стратегиясында алға міндет етіп қойған болатын. Сондықтан ұмыт болып бара жатқан қолөнерімізді қолға алып, одан әрі дамытып, кәдемізге жарату керек деп ойлаймын. Қазіргі кезде егеменді елімізде бізге жастарға әсемдік тәрбие беруде ерте заманның мәдени мұрасы айрықша қызмет атқарады. Сондықтан ұлттық қолөнерді қайта жаңғыртудың бірден – бір жолы сынып сағаттарына ақ жаулықты апа – әжелерімізді шақырып, олардың өсиетімен қоса, өнерін де бойымызға сіңіру керек деп ойлаймын. Сонымен қатар ұлттық қолөнер бұйымдарымен айналысатын шеберлерімізге барынша қолдау көрсетіп, халық арасында кеңінен насихаттау керек. Осылайша біз ұлттық қолөнердің таралуына себепші бола аламыз.
1.Шетелдік қонақтарды ЭКСПО-2017 көрмесінде қандай бұйымдар қызықтырды?
2.Ұлттық қолөнерді дамыту үшін қандай жұмыстар атқарылуда?
Мәтіндегі негізгі мәселе-ұлттық қолөнерді дамыту,жаңғырту мақсатында қандай шаралар жасалып жатқандығы жөнінде.
Эссе: "Ұлттық қолөнерді жаңғыртудың тиімді жолдары қандай?"
Қазақ халқында қолөнері ерте кезден -ақ дамыған.Ол-біздің ұлттық мәдениетіміздің бір бөлігі десе болады.Егер қолөнеріне мән берілмесе,мәдениетіміз де дағдарысқа ұшырайды.Сол үшін қолөнерді жаңғыртудың маңызы зор. Ал оны қалай неден бастау керек? "Ел іші-өнер кеніші" деген қазақ халқының мақалы бар.Осы елді мекендердегі қолөнер шеберлерін тауып,олардың өнерін насихаттап, олардан сабақ алуымыз керек. Қолөнер шеберлерінің қолынан шыққан бұйымдардан көрме жасап жұртшылық назарына ұсыну керек.Тіпті "Ұлттық қолөнер мектебі" курстарын ашса да артық болмас еді. Осы курстарды бітірген шеберлер мектепте технология пәнінен сабақта балаларды қолөнеріне үйретсе нұр үстіне нұр болар еді. Мектепте арнайы қолөнер үйірмелері тұрақты жұмыс жасаса,оқушылардың бос уақыты пайдалы өткен болар еді. Мәселен,теріден,жүннен бұйымдар жасау-өте қызықты іс. Сол сияқты зергерлік өнер де әсемдікке,өнерге баулиды.Мектепте зергерлікті үйренген бала, еңбекке өнерге қызығушылығы артады. Ұлттық қолөнер бұйымдар байқауы жиі өткізіліп,жеңімпаздар марапатталса ол да бір өнерді өрге сүйрейді деп сенемін.
1 тапсырма.
1. Қолдан жасалған бағалы бұйымдар қандай көрмеде туристер назарына ұсынылмақ?
2. Қазақстан қолөнершілер одағының төрайымы кім?
2 тапсырма.
Соңғы кездері ұмыт болып бара жатқан қолөнер бұйымдарын жасауды қайта жаңғырту.
3 тапсырма.
Қазақтың ұлттық қолөнерін қайта жаңғыртудың тиімді жолдары.
Қай халықтың болмасын сан ғасырдан бері келе жатқан ұлттық мұрасы мен рухани қазынасы ұлттық нақыштағы өзіндік қолөнері болады. Халық шеберлері мен ұсталары ұлттық қолөнер бұйымдары арқылы халқымыздың дәстүрі мен тұрмыс – тіршілігін көрсете білген.
Халқымыздың ою, тігу, құрастыру, тоқу, мүсіндеу, бейнелеу сияқты ұлттық қолөнер түрлері бар. Бұлар сан ғасырлық тарихы бар, дегенмен қазіргі заман ағымына сай кейбір өзгерістерге ұшырап келе жатқан қолөнер түрлері.
Нақты қолөнер туындыларына тоқтала кетер болсақ, ұсталар: найза, қылыш, айбалта, семсер сияқты қару-жарақ түрлерін әзірлеген. Ал ағаш шеберлері киіз үйдің сүйегінен бастап, үй мүліктері: сандық, кебеже, асадал, тостаған, ожау, астау және музыка аспаптары: домбыра, қобыз, шертер, т.б. даярлаған. Зергерлер сәндік әшекейлік бұйымдар: сырға, білезік, алқа, өңіржиек, бойтұмар, шашбау, т.б. жасаған. Ісмерлер тоқыма, киіз басу, киім тігу өнерін дамытқан.
Бүгінгі ғылым мен техниканың дамыған заманында ұлттық қолөнеріміз жас ұрпақ үшін қалыс болып бара жатқаны бәрімізге аян. Ұлттық болмысымызды жоғалтпай, ұлттық қазынамызды сақтап қалуды Елбасымыздың өзі «Қазақстан – 2030» мәдени мұра бағдарламасын стратегиясында алға міндет етіп қойған болатын. Сондықтан ұмыт болып бара жатқан қолөнерімізді қолға алып, одан әрі дамытып, кәдемізге жарату керек деп ойлаймын. Қазіргі кезде егеменді елімізде бізге жастарға әсемдік тәрбие беруде ерте заманның мәдени мұрасы айрықша қызмет атқарады. Сондықтан ұлттық қолөнерді қайта жаңғыртудың бірден – бір жолы сынып сағаттарына ақ жаулықты апа – әжелерімізді шақырып, олардың өсиетімен қоса, өнерін де бойымызға сіңіру керек деп ойлаймын. Сонымен қатар ұлттық қолөнер бұйымдарымен айналысатын шеберлерімізге барынша қолдау көрсетіп, халық арасында кеңінен насихаттау керек. Осылайша біз ұлттық қолөнердің таралуына себепші бола аламыз.
1.Шетелдік қонақтарды ЭКСПО-2017 көрмесінде қандай бұйымдар қызықтырды?
2.Ұлттық қолөнерді дамыту үшін қандай жұмыстар атқарылуда?
Мәтіндегі негізгі мәселе-ұлттық қолөнерді дамыту,жаңғырту мақсатында қандай шаралар жасалып жатқандығы жөнінде.
Эссе: "Ұлттық қолөнерді жаңғыртудың тиімді жолдары қандай?"
Қазақ халқында қолөнері ерте кезден -ақ дамыған.Ол-біздің ұлттық мәдениетіміздің бір бөлігі десе болады.Егер қолөнеріне мән берілмесе,мәдениетіміз де дағдарысқа ұшырайды.Сол үшін қолөнерді жаңғыртудың маңызы зор. Ал оны қалай неден бастау керек? "Ел іші-өнер кеніші" деген қазақ халқының мақалы бар.Осы елді мекендердегі қолөнер шеберлерін тауып,олардың өнерін насихаттап, олардан сабақ алуымыз керек. Қолөнер шеберлерінің қолынан шыққан бұйымдардан көрме жасап жұртшылық назарына ұсыну керек.Тіпті "Ұлттық қолөнер мектебі" курстарын ашса да артық болмас еді. Осы курстарды бітірген шеберлер мектепте технология пәнінен сабақта балаларды қолөнеріне үйретсе нұр үстіне нұр болар еді. Мектепте арнайы қолөнер үйірмелері тұрақты жұмыс жасаса,оқушылардың бос уақыты пайдалы өткен болар еді. Мәселен,теріден,жүннен бұйымдар жасау-өте қызықты іс. Сол сияқты зергерлік өнер де әсемдікке,өнерге баулиды.Мектепте зергерлікті үйренген бала, еңбекке өнерге қызығушылығы артады. Ұлттық қолөнер бұйымдар байқауы жиі өткізіліп,жеңімпаздар марапатталса ол да бір өнерді өрге сүйрейді деп сенемін.
Объяснение: