А) Бірыңғай мүшелерді сөйлем мүшелеріне ажыратып, семантикалық картаны толтырыңдар,
Мысал
Бірың- | Бірың- Бірың- Бірың- Бірың-
rait гай Рай гай ғай
бас- баян- толық- анық- пысык-
тауыш | дауыштауыш тауыш тауыш
Бай бейілін, мейірін,
Сон, салтанат сейілін,
Ақыл күшін, зейінін,
Ең ақыры төбетін,
Күйімен, жырмен мадақтап,
Бәйіт қылып беретін (Ж.Ж.).
Ол мойнын бүрып жан-жағына қарады
да, түйенің табанындай аяқ-қолдарын
асықпай, тырбаңдата сермеп жүзіп
жүре берді (Б.М.).
Жаз келер, қыстыгүні қысым кетіп,
Қар, суық, аяз, боран - бөрі кетіп
(Ш.Қ.).
Тапқыр, адал, ақниет адамдардың,
Алданбайсың артынан ере берсең
(Ш.Қ.).
Ат міндім, атан алдым, шекпен кидім,
Жөнім жоқ сені мақтай сөйлемеске
(ж.ж.).
Өзгелік етіс - Понудительный залогПонудительный залог образуется при суффиксов -дыр, -дір, -тыр, -тір, -ғыз, -гіз, -қыз, -кіз. Этот залог отсутствует в русском языке. Он обозначает “заставить, понудить, попросить, позволить, совершить какое-либо действие или принять иную форму состояния” и образуется при суффиксов. Например: Біз оған өлең айт-қыздық. - Мы заставили его читать стихи. Мен көйлек сатып ал-ғыз-дым. - Я попросила себе купить платье.
Ортақ етіс - Взаимный залогВзаимный залог - переводится как “совместно, одновременно с кем-то делать что-то” или “одновременно с кем-либо находиться в определенном состоянии”. Он образуется при суффиксов -с, -ыс, -іс. В русском языке подобный залог отсутствует, а взаимно-совместное значение выражается глаголами возвратно-среднего залога. Например: Мен досыммен құшақтастым. - Я обнялся с другом. Олар хат жазысты. - Они переписывались.