А мәтіні «Қазпошта» АҚ-ның электронды сауда жөніндегі атқарушы директоры Асқарбек Алшанбаевтың айтуынша, қазіргі таңда Қазақстанда интернет-дүкен ашу қиын емес.
- Асқарбек, бүгінде Қазақстанда интернет-дүкен ашу үшін қандай мәселелелерді ескеру керек?
- Біріншіден, платформа қажет. Сол платформаның негізінде кез келген адам өзінің интернет-дүкенін аша алады. Екіншіден, логистика, яғни сатылған тауарларды жеткізу желісі болуы шарт. Бүгінде республика бойынша жетпістен астам курьерлік компания бар. Соның ішінде кез келген компанияны жалдап, келісімшартқа отыруға болады. Сонда курьерлер интернет дүкеннің тауарларын тұтынушыға жеткізіп отырады. Үшіншіден, төлем жүйесін енгізу керек. Ол карточка бола ма, пошта бөлімшесінде төлене ме, нақты бір төлем құралын таңдап, интернет-дүкенге енгізу қажет. Осы үш негізгі міндет бар. Сосын төртіншісі, ол - маркетинг. Мәселен, әлеуметтік желілерде арнайы парақшаларды ашып, онлайн маркетинг жүргізуге болады. (117 сөз)
Ә мәтіні
Байырғы заманда жердің түкпір-түкпірінде тұратын адамдар бір-бірімен сауда байланысын жүргізген. Алғашында бұл зәру заттармен айырбас ретінде жүзеге асқан. Мысалы, асыл тастар, алтын, күміс, тұз, шипалы өсімдіктер, мал, сәйгүлік аттар, қымбат бағалы аң терілері, мата, азық-түлік тауарлармен алмасқан. Сонымен қатар, сол кездің өзінде кітапханалар болмаса да, ірі саудагерлер әр елдерден құнды кітаптар, көркем суреттер, ал шеберлердің қола мен темірден жасаған бұйымдарымен алмасулар жасаған. Кейіннен ақшаға сауда-саттық басталып, көптеген елдер мен қалаларды байланыстырған орталықтар — базар, жәрмеңке, сауда жолдары ашылды. Жолдар бір-бірімен ұласып, Шығыс пен Батысқа, Оңтүстік пен Солтүстікке қарай жалғасып, көптеген жаңа аймақтарды қосты. Осылай б.з.б. II ғасырдың ортасында Еуропа мен Азияны біріктірген Ұлы Жібек жолы пайда болды.
Ұлы Жібек Жолы – Қытай жерінен басталып, Қиыр Шығыс пен Еуропа елдеріне беттеген керуен жолы. Бұл жолдың басым бөлігі Орта Азия мен Қазақстан жерінің үстімен өтті.
Жібек Жолы б.з.д III ғасыр шамасында сауда магистралі ретінде пайда болып, XVI ғасырға таяу қызмет етті. Жібек Жолының бойында орналасқан көне қалалар бірталай соғыс, өрт, аштық, апат-ойрандардың куәсі болды. (142 сөз)
1. Екі мәтіннің ерекшелігін жазыңыз. Ортақ мәселені анықтап, салыстырыңыз. [3]
Əкесі жəне онын 10 жасар улы егіннен келе жатып,жолда ескі тағаны көрді.Əкесі улына: -Улым тағаны ал,өзімізбен бірге алып кетеміз деді.Баласы əкесіне Əке сынып қалған тағанын не керегі бар деді. Əкесі ундемей,енкейіп тағаны жерден өзі көтеріп алды. Қаланын шетінде усталар туратын. Жолда тауып алган таганы əкесі 3тиынға сатты. Олар жолда келе жатқанда шие сатып журген сатушыны көреді.Əкесі жанагы 3тиынга шие сатып алып,улына карамай өзі жеп келе жатады. Əкесі і əдейі жол бойында бір шиеден тастап отырады.Баласы əкесінін əр тастаган шиесін енкейіп алып жеп келеді.Бір кезбе əкесі оған бурылып карап: Көрдінбе бір рет енкейюге ерініп ен 10 рет енкейдін. есінде сакта: бір жумысты істегін келмейма обан да көп жумыс жасайсын дейді
Мұнан соң қилы-қилы заман болар, Заман азып, заң тозып жаман болар. Қарағайдың басына шортан шығып, Бабалардың дәурені тәмам болар,
— деп таусылса, Бұқаржырау:
Ай заман-ай, заман-ай, Түсті мынау түман-ай, Істің бәрі күмән-ай. Баспақ-тана жиылып, Фәни болған заман-ай, Арғымағын жоғалтып,
Тай жүгірген заман-ай,
— деп толғанса, Мөңке толғамдары да белгілі бір дәрежеде солармен үндес.
Мөңке би:
Құрамалы, қорғанды үйің болады, Айнымалы, төкпелі биің болады. Халыққа бір тиын пайдасы жоқ Ай сайын бас қосқан жиын болады. Ішіне шынтақ айналмайтын Ежірей деген ұлың болады. Ақыл айтсаң ауырып қалатың Бедірей деген қызың болады. Алдыңнан кес-кестеп өтетің Кекірей деген келінің болады. Ішкенің сары су болады, Берсең итің ішпейді, Бірақ адам оған құмар болады, Қиналғанда шапағаты жоқ жақының болады. Ит пен мысықтай ырылдасқан, Еркек пен қатының болады…
-Улым тағаны ал,өзімізбен бірге алып кетеміз деді.Баласы əкесіне
Əке сынып қалған тағанын не керегі бар деді. Əкесі ундемей,енкейіп тағаны жерден өзі көтеріп алды. Қаланын шетінде усталар туратын. Жолда тауып алган таганы əкесі 3тиынға сатты. Олар жолда келе жатқанда шие сатып журген сатушыны көреді.Əкесі жанагы 3тиынга шие сатып алып,улына карамай өзі жеп келе жатады. Əкесі і
əдейі жол бойында бір шиеден тастап отырады.Баласы əкесінін əр тастаган шиесін енкейіп алып жеп келеді.Бір кезбе əкесі оған бурылып карап:
Көрдінбе бір рет енкейюге ерініп ен 10 рет енкейдін. есінде сакта: бір жумысты істегін келмейма обан да көп жумыс жасайсын дейді
Бір кезде елдің ертеңін ойлаған Асан қайғы:
Мұнан соң қилы-қилы заман болар,
Заман азып, заң тозып жаман болар.
Қарағайдың басына шортан шығып,
Бабалардың дәурені тәмам болар,
— деп таусылса, Бұқаржырау:
Ай заман-ай, заман-ай,
Түсті мынау түман-ай,
Істің бәрі күмән-ай.
Баспақ-тана жиылып,
Фәни болған заман-ай,
Арғымағын жоғалтып,
Тай жүгірген заман-ай,
— деп толғанса, Мөңке толғамдары да белгілі бір дәрежеде солармен үндес.
Мөңке би:
Құрамалы, қорғанды үйің болады,
Айнымалы, төкпелі биің болады.
Халыққа бір тиын пайдасы жоқ
Ай сайын бас қосқан жиын болады.
Ішіне шынтақ айналмайтын
Ежірей деген ұлың болады.
Ақыл айтсаң ауырып қалатың
Бедірей деген қызың болады.
Алдыңнан кес-кестеп өтетің
Кекірей деген келінің болады.
Ішкенің сары су болады,
Берсең итің ішпейді,
Бірақ адам оған құмар болады,
Қиналғанда шапағаты жоқ жақының болады.
Ит пен мысықтай ырылдасқан,
Еркек пен қатының болады…
деп айтып кеткен екен.