Үйірлі мүше(составной член предложения)– группа слов, отвечающих на один вопрос и являющихся в предложении одним членом, но в своем составе разбирающиеся на главные и второстепенные члены. Составными могут быть все члены предложения 1.Үйірлі бастауыш: Білімі күшті (кім?) мыңды жығады. 2.Үйірлі баяндауыш: Сіздің ауыл бұрынғыдай емес: өзгеріпті, жаңарыпты, үлкейіпті.(қайтіпті?) 3.Үйірлі толықтауыш: Құлақ естігенді (нені?) көз көреді. 4.Үйірлі анықтауыш: Қызылбалақтың машағына бойы үйренген (қандай?) жуас торы ат үріккен жоқ. 5.Үйірлі пысықтауыш: Жаз шыға (қашан?) қойшылар жайлауға қарай бет алды. Так же могут быть и обособленные слова: 1.Балалар, ертең емтихан болады. 2.Білгеніңді айта бер, Марат, қорықпа. 3.Ендігі кезек сенде, қарағым. И вводные слова: 1.Амал қанша, сен дұрыс айтып тұрған жоқсын.(выражают настроение, чувства человека) 2.Осының бәрін ол, әрине, жалғыз істей алмады.(выражают соглашение, безусловность сказанного)
Сәлем ! Мен бүгін саған хат жазып отырмын, хатымды бастамас бұрын жағдайынды сұрап алайын. Жалпы жағдайын қалай? Денсаулығыңше? Ауырмай шаршамай жүрсінба? Жалпы үй-ішіңнің халі қалай? есіңдеме біз алғаш мектеп табалдырығын аттағанда сенде менде кіп -кішкентай едік. Ол кездерде қызық еді ия?! Мен қуанамын сендей досыммен бір сыныпта оқығаныма. Біз осы сәтке дейін керемет уақыттарды бірге өткіздік мен оған қатты қуанамын. есіңдеме сен 4ші сыныпта деп(бір қызық оқиғасын жазып қойсаңыз олады) Мен осы хат арқылы бір сырымды ашсам димін сен сыныптағы достарымның ішінде маған ең жақын ең ыстығы болып келесін. Қазақта мынандаи ұлы сөз барғой дос жолдында құран олу емес, нағыз досты тау қиын деген менің аитқым келгені сенімен танысқалы нағыз досты тапқандаймын.
1.Үйірлі бастауыш: Білімі күшті (кім?) мыңды жығады.
2.Үйірлі баяндауыш: Сіздің ауыл бұрынғыдай емес: өзгеріпті, жаңарыпты, үлкейіпті.(қайтіпті?)
3.Үйірлі толықтауыш: Құлақ естігенді (нені?) көз көреді.
4.Үйірлі анықтауыш: Қызылбалақтың машағына бойы үйренген (қандай?) жуас торы ат үріккен жоқ.
5.Үйірлі пысықтауыш: Жаз шыға (қашан?) қойшылар жайлауға қарай бет алды.
Так же могут быть и обособленные слова:
1.Балалар, ертең емтихан болады.
2.Білгеніңді айта бер, Марат, қорықпа.
3.Ендігі кезек сенде, қарағым.
И вводные слова:
1.Амал қанша, сен дұрыс айтып тұрған жоқсын.(выражают настроение, чувства человека)
2.Осының бәрін ол, әрине, жалғыз істей алмады.(выражают соглашение, безусловность сказанного)