Абайдың әжесі еркелеткендей, өздеріңді қандай жағдайда, қалай еркелеткен еді? Естеріңе түсіріп, үстеулерді пайдалынып, диалог құрып, әңгіме жазып көмектесіп жіберіңші.
Халықтық қолөнер - мәдени мұраның маңызды бөлігі. Олар өткен уақыттағы материалдық өндіріс пен халықтың рухани өмірінің деңгейін көрсетеді. Олар ұлттық сәулет өнерімен және фольклормен қатар оның тарихын, өмір салтын және эстетикалық мұраттарын білудің қайнар көзі болып табылады. Ұлттық көркемдік дәстүрлерді зерттеу олардың сақталуы мен жаңа әлеуметтік жағдайларда қолданылуына ықпал етеді. Садақ жасаудан және портативті тұрғын үйлерді жобалаудан бастап, қазіргі кездегі қазақ қолөнерінің түрлеріне дейін ұзақ және қиын жол өтті. Бұл қолөнердің дәстүрлі түрлерінің пайда болуы Қазақстанға тән шаруашылықтың табиғи режимімен байланысты Ұлы Октябрь социалистік революциясы халықтың бұл түрдегі көшпелі, жартылай көшпелі және отырықшы топтарының мамандануы экономикалық қажеттіліктерді қанағаттандыруға, үйді безендіруге, материалдық өндіріс деңгейін, қазақтардың халықтық қолөнерінің табиғатын, түрлері мен формаларын, тұрмыстық заттарды, киімдерді безендіру.
1.Авар халқының ұлы ақыны Р.Ғамзатовтың «Менің Қазақстаным» әңгіме -сінің мазмұны мен идеясын ұғындыру.
2.Оқушыларға Отанын,елін,жерін сүюге,туған тілін қадірлеуге тәрбиелеу,патриоттық сезімін қалыптастыру.
3.Оқушылардың сөйлеу тілін,өз бетінше топпен жұмыс жасау арқылы ойларын нақты жеткізе білу дағдысын дамыту.
Сабақтың түрі:жаңа білім беру.
Күтілетін нәтиже:
Автор жайлы мәліметтер жинайды.Әңгімені оқып,мазмұнын ашады,шығарма құрылысына талдайды.Жеке ,топпен жұмыс жасау арқылы ойларын нақты жеткізе білу дағдысын дамыту.
-Балалар,бүгін тау елі деген ұғыммен танысаимыз. «Дағыстан» араб тілінен аударғанда «тау елі» деген ұғымды білдіреді.Жалпы алғанда дағыстандық деген ұлт жоқ,тек ұғым бар.
Расул Гамзатов – авар халқының ақыны.Өмірі баяндалады.
ІІІ.Ой шақыру.
...Егер тілім ертең болса құрымақ,
Мен дайынмын өлуге де бүгін-ақ.
ІҮ.Мағынаны тану.
Мұқағалиша айтсақ,біздің үш бақытымыз бар.Сол үш бақытты кім атап береді? Өлеңді жатқа сұрау.
«Менің Дағыстаным»әңгімесінің мазмұны баяндалады.
Ү.Джиксо стратегиясы бойынша тапсырма беріледі.
А)І үш топқа мәтін бөлініп беріледі.
Б)Мазмұнын сұрау және тақырыпшаға ат қою.
В)Түсініксіз сөзге түсінік беру.Тоқал үй – шатырсыз үй.
Г)Тақтаға 3 сұрақ жазылған бетше ілінеді.
1.Аварлық кісінің «Елді аңсау»суретінде өзін тауды басқан тұманға теңеуінің себебі неде?
2.Тікенек басындағы құстың оқиғасы мен суретші өмірінде қандай ұқсастықтар бар? Айырмасы қандай?
3.Анасы адасқан ұлын неге кешірмеді?
Кітаппен жұмыс.
1.Суретшінің елге қайту себебін кітаптан тауып оқу.
2.Анасының ұлының авар тілінде сөйлеспеді дегендегі көңіл күйін сипаттаған жерін тауып оқы.
Халықтық қолөнер - мәдени мұраның маңызды бөлігі. Олар өткен уақыттағы материалдық өндіріс пен халықтың рухани өмірінің деңгейін көрсетеді. Олар ұлттық сәулет өнерімен және фольклормен қатар оның тарихын, өмір салтын және эстетикалық мұраттарын білудің қайнар көзі болып табылады. Ұлттық көркемдік дәстүрлерді зерттеу олардың сақталуы мен жаңа әлеуметтік жағдайларда қолданылуына ықпал етеді. Садақ жасаудан және портативті тұрғын үйлерді жобалаудан бастап, қазіргі кездегі қазақ қолөнерінің түрлеріне дейін ұзақ және қиын жол өтті. Бұл қолөнердің дәстүрлі түрлерінің пайда болуы Қазақстанға тән шаруашылықтың табиғи режимімен байланысты Ұлы Октябрь социалистік революциясы халықтың бұл түрдегі көшпелі, жартылай көшпелі және отырықшы топтарының мамандануы экономикалық қажеттіліктерді қанағаттандыруға, үйді безендіруге, материалдық өндіріс деңгейін, қазақтардың халықтық қолөнерінің табиғатын, түрлері мен формаларын, тұрмыстық заттарды, киімдерді безендіру.
Расул Гамзатов «Менің Дағыстаным»
Текели қаласы
8 орта мектебінің
қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі
Берикболова Гулмира Мухаметкаримовна
Расул Гамзатов «Менің Дағыстаным»
Сабақтың мақсаты:
1.Авар халқының ұлы ақыны Р.Ғамзатовтың «Менің Қазақстаным» әңгіме -сінің мазмұны мен идеясын ұғындыру.
2.Оқушыларға Отанын,елін,жерін сүюге,туған тілін қадірлеуге тәрбиелеу,патриоттық сезімін қалыптастыру.
3.Оқушылардың сөйлеу тілін,өз бетінше топпен жұмыс жасау арқылы ойларын нақты жеткізе білу дағдысын дамыту.
Сабақтың түрі:жаңа білім беру.
Күтілетін нәтиже:
Автор жайлы мәліметтер жинайды.Әңгімені оқып,мазмұнын ашады,шығарма құрылысына талдайды.Жеке ,топпен жұмыс жасау арқылы ойларын нақты жеткізе білу дағдысын дамыту.
Сабақтың әдіс-тәсілдері:СТО стратегиялары
Сабақтың көрнекілігі: Р.Гамзатовтың суреті,карта,слайд
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру.
Сыныпты топқа бөлу.
ІІ.Қызығушылығын ояту(музыка жіберіледі)
-Мына әуен қай халықтың музыкасы?
-Тау халықтарының ұлттық биі.
Мұғалім:
-Балалар,бүгін тау елі деген ұғыммен танысаимыз. «Дағыстан» араб тілінен аударғанда «тау елі» деген ұғымды білдіреді.Жалпы алғанда дағыстандық деген ұлт жоқ,тек ұғым бар.
Расул Гамзатов – авар халқының ақыны.Өмірі баяндалады.
ІІІ.Ой шақыру.
...Егер тілім ертең болса құрымақ,
Мен дайынмын өлуге де бүгін-ақ.
ІҮ.Мағынаны тану.
Мұқағалиша айтсақ,біздің үш бақытымыз бар.Сол үш бақытты кім атап береді? Өлеңді жатқа сұрау.
«Менің Дағыстаным»әңгімесінің мазмұны баяндалады.
Ү.Джиксо стратегиясы бойынша тапсырма беріледі.
А)І үш топқа мәтін бөлініп беріледі.
Б)Мазмұнын сұрау және тақырыпшаға ат қою.
В)Түсініксіз сөзге түсінік беру.Тоқал үй – шатырсыз үй.
Г)Тақтаға 3 сұрақ жазылған бетше ілінеді.
1.Аварлық кісінің «Елді аңсау»суретінде өзін тауды басқан тұманға теңеуінің себебі неде?
2.Тікенек басындағы құстың оқиғасы мен суретші өмірінде қандай ұқсастықтар бар? Айырмасы қандай?
3.Анасы адасқан ұлын неге кешірмеді?
Кітаппен жұмыс.
1.Суретшінің елге қайту себебін кітаптан тауып оқу.
2.Анасының ұлының авар тілінде сөйлеспеді дегендегі көңіл күйін сипаттаған жерін тауып оқы.
Шығарманың композициялық құрылысы жасалады.
1.Оқиғаның басталуы: Парижде дағыстандық суретшімен кездесуі.
2.Оқиғаның дамуы.
а)Суретшінің салған суреттерін көрсетуін өтінді.
б) «Елді аңсау»суреті.
3.Оқиғадағы шиеленіс:
а)Аварлардың көне аңыз желісі бойынша салынған суреті.
ә)Елге неге қайтқыңыз келмейді?
4.Оқиғаның шарықтау шегі:
а).Суретшінің туған-туысқандарымен,анасымен болған әңгіме.
ә).Сендер аварша сөйлестіңдер ме?
5.Шешімі: Менің ұлым баяғыда өліп қалған.