Адамдар ықылым заманнан бері су бетінде саяхаттай бастады. Қазіргі зерттеушілер тарихта ежелгі мысырлықтардың су бетінде жүзіп, кеме құрылысымен тұңғыш болып айналыса бастағанын айтып отыр. Біздің заманымызға дейінгі шамамен 5 мың жыл бұрын пайда болған кемелер папирустан жасалған. Бұл кемелердің сипатын норвегтің танымал саяхатшысы Тур Хейердалдың Ра деп аталатын папирус қайықтарына қарап отырып елестетуге болады, саяхатшы оны ежелгі мысырлықтардың кемелеріне қарап жасаған. Кемені құрастыру үшін папирусты жинап байлап, басы мен аяғына дейін қайыса жалғанатын, мұнымен қатар, папирустар тростар арқылы кеме қаңқасының желкенінен тартылатын. Мысырлықтардың кемесінде ескекпен бірге желкендер де болған. Бұл кемелер негізінен Ніл өзенінде жүзуге арналды, бірақ олар одан да ұзақ уақытқа жүзуге арналған болуы да мүмкін. Ра- 2 кемесімен Атлант мұхитын кесіп өткен Тур Хайердал мысырлықтардың кемесінің теңізге де шыға алатынын көрсетіп берді.
Кеме соғу ісінде финикиялықтар аса шебер болған, олар өз кемелерін өз елдерінде қалың өсетін балқарағайдан жасаған. Финикиялықтар шпангоутты ойлап тапқан деседі, шпангоуттар кемелердің қаңқасын қатты ете түсті. Зерттеушілердің басым бөлігі финикиялықтардың бұл өнертабысты Крит аралының кеме соғушыларынан алды деп есептейді, белағашты да солардан көрген делінеді.
Қалай болғанда да біздің заманымыздан үш мың жыл бұрын кемелер бүгінге дейінге сақталып келе жатқан формада жасала бастаған.Олардың қаңқасы берік шпангоуттар мен ұзына бойы қапталатын стрингер каркастан жасала бастады, ал кеменің тұрақтылығы белағаш арқылы қамтамасыз етілді. Бастапқы кезде белағашты екі бөренені белгілі бір бұрышын біріктіру арқылы жасалса, белағаштың қазіргі құрылымы кейіндеу шығарылды. Кеменің діңгегі мен қарадүрсін желкені болды.
Желкеннің жетілдірілмеуі олардың тек көмекші құрал ретінде түсінілгені болса керек, осылайша кеменің негізгі қозғалтқышы ескек болды. Кеменің жылдамдығы ескекшілердің санына тікелей байланысты болды. Бастапқыда көп ескекшіге арналып, ұзын кемелер соғылды, кейін болса бес деңгейлі қабатқа отырғыза бастады .
1.Мәтін қандай үлгіде жазылған?
А) ақпарат беру В) сын- пікір айту С) көзқарас білдіру Д) талқылау Е) нұсқау беру
Күйші туралы.
Күйші дегеніміз - ұлттық аспапта (домбыра, қобыз, сыбызғыда) күй орындаушы. Күйші дегенде алдымен есімізге Құрманғазы Сағырбайұлы, Дина Нұрпейісова, Дәулеткерей, Тәттімбет секілді атақты күйшілеріміз оралатыны сөзсіз.
Жалпы күй өнері қазақ халқына ғана тән өзіндік орындау мәнері бар өнер түрі. Күйшілер халықтың мұң - мұқтажын, арман - тілегін, өмірін , салт - дәстүрін ұлттық аспаптар арқылы көрсетіп отырған. Күйлердің тақырыптары да әр алуан болып келеді.
Бұрынғы кездері күйшілер күйлерді өздері шығарып, өздері халық арасында таратып отырған. Күйлер қобыз, домбыра, асатаяқ, шаңқобыз, дауылпаз, жетіген секілді ұлттық аспаптардың сүйемелдеуімен орындалады.
Күйдің әуендік құрылысы мен ырғақтық - орындаушылық әдістері сан алуан болады. Мысалы, Құрманғазы күйлері екпінді, жігерлі келсе, Дәулеткерейдің күйлері терең толғауға, романтикалық лирикаға негізделген; Тәттімбеттің күйлері әуені әсем, тәтті мұң мен қоңыр сазға толы болса, Қазанғаптың күйлері құбылмалы, ойнақы, төкпе жыр іспетті болып келеді. Күйлер орындаушылық дәстүріне, қағыс түріне қарай, негізінен, екі стильдік мектепке - төкпе және шертпе күй мектептеріне бөлінеді.
3. Неден жирену керек: Өсек, өтірік, мақтаншақ, еріншек, бекер мал шашпақ.
неден ғибрат алу керек: талап, еңбек, терең ой, қанағат, рақым ойлап қой.
4. Көп кітап оқу керек, көп білу керек, ақылды болу керек, сабағын жақсы оқу керек. Ғылымға қызықсаң зейінің ашылады.
5. Абай атамыз жастарды жақсы адам болуға, мейірімді болуға, ғылымға зейіні ашылу үшін шақырады.
6. Ғылымның а көп деген пайдасы бар. Себебі ғылым арқылы біз көп деген деректерді білдік, көп деген мәліметтер білдік. А ғылым арқылы дамып жатыр. Ғылымның көп пайдасы осы заманға тиіп жатыр.
Объяснение:
Жауап қате болса кешір