Алтын мен жібекке малынған хан сарайында жас ақын Хисамеддин Отырардың өкімі Иланшы Қадырханға ширатпа ше-
жіредегі шабытты жырларды дестелей оқиды. Жібек жолымен
шығыстан батысқа, батыстан шығысқа үзбей шұбап жатқан көпес-
тердің, кезбелердің, елшілердің, жансыздар мен шабармандардың
тізбегі үзіліп бітер емес. Құт-береке дарыған өңірді өңдеп жатқан
еңбекқор диқан. Інжу жағасында сазбалшықты илеп, ғаламат берік
қыш құйып, оны отқа өртеп жатқан сунақтар, есімі беймағлүм сәу-
летші уақытқа бас имейтін, күнге күймейтін, желге мүжілмейтін
ғажайып кесенелер мен сарайларды қыштан қалап тұрғызумен әуре. НАЙДИТЕ В ЭТОМ ТЕКСТЕ 7 ПРИЛАГАТЕЛЬНЫХ
А й н ы м а л ы шама — әр түрлі сан мәндерін қабылдайтын шама. Ал сан мәні өзгеріссіз қалатын шама т ұ р а қ т ы шама деп аталады. Дегенмен айнымалы шама мен тұрақты шаманың арасындағы айырмашылық салыстырмалы түрде болады. Өйткені кейбір мәселедегі тұрақты шама, басқа бір жағдайда айнымалы шама болуы мүмкін.
Айнымалы шаманы математикаға енгізіп, оны жүйелі түрде зерттеуді бастаған француз ғалымы Рене Декарт (1596 — 1650) болды. Айнымалы шаманың негізінде өзгеріс пен қозғалыс жатыр. Сондықтан тұрақты шама математикасынан айнымалы шама математикасына көшу ғылыми ойлаудағы үлкен төңкеріс болды. Сөйтіп, интегралдық және дифференциалдық есептеу әдістері арқылы процестер мен өзгерістерді зерттеуге мүмкіндік жасалды. Кейде айнымалы шамалар арасындағы байланысты функция деп те атайды. Математика онан әрі дамыған сайын зерттелетін функциялар саны да көбеюде.[