Қазақ халқының қонақ күтуі мен қонақжайлығы туралы.
Баяғы заманнан бері осы күнге дейін жеткен дәстүріміздің бірі мен бірегейі – келген қонаққа дастарқан жаю. Бұл дәстүр тек қонақжай қазақ халқына ғана тән дүние десем, артық айтпаспын, себебі үйге қандай кісі келмесін «ең болмаса нан ауыз тиіп кету керек» деген ұғым санамызда бала кезімізден қалыптасқан. Қазағым қашан да бар асылын, бар тәттісін «қонақ жесін» деп сақтаған. Қазақ халқы үшін дастарқаннан үлкен, дәмнен үлкен нәрсе жоқ. Ақсақалдар да үнемі «Дастарқан тек қуанышты себептермен жайылсын! Дастарқан мол болсын! Осындай үлкен дастарқан басында жинала берейік!» деп бата беріп, тілектерін айтып жатады.
Дастарқан жайғанда міндетті түрде ең алдымен нан қойылады. «Ас атасы – нан» деген мақал осыдан шықса керек. Ұннан жасалынған тағамдар бағзыдан-ақ ақ дастарханымыздың сәні болып келген. Қазақ өзінің шаңырағындағы кез келген жиында дастархан үстінен нанды алыстатпайды.
Сыйлы қонақ келсе, бұрынғы кезде мал сойылып, ет асылса, қазіргі заманда мал сойылмаса да, қазанды отқа қойып, қонақтың кәдесін асып береді. Күн демей, түн демей қазан асуға келгенде қарап қалмайтын қазақ аналары мен келіндері ет тамақты нақышын келтіріп дайындайды. Бүгіндері қырық күн тойын, отыз күн ойын жасамасақ та, кез келген жиында осы ас бірінші мәзірде тұрады.
Жалпы алғанда, қазақтың дастарханы – киелі нәрсе. Бұл тек жайылған шүберек немесе оған қойған ас-ауқат қана емес, бұл – адамның пейілі, ішкі жан-дүниесі, мейірім-шапағаты. Ендеше дастарқанымыз тек қуанышқа жайылсын!
Древний Отрар был расположен на реке Арысь, что впадает в Сырдарью. Уже в то время Отрар был городом с развитым ремесленным делом, оживленным центром, который занимался скотоводством и посевом, а также городом с прочной крепостью, чтобы защититься от врагов.
Дорога из Отрара была связана с Китаем на востоке, Византией на западе и Центральной Азией на юге. Великий мыслитель и ученый Абу Наср аль-Фараби родился на Отрарской земле.
Во времена средневекового Отрара было много войн и нашествий. В то время монгольский поход и джунгарское нашествие выбили из колеи всю страну. В то время Отрар был центром жителей южного региона. Отовсюду люди переезжали в окресности Отрара. Так появились населенные пункты Алтынтобе, Жалпактау, Куйрыктобе, Пышакшытобе.
Когда Отрар с возникновения в VII веке и в IX веке согласно арабским данным он был столицей, известной во всем мире в под названием Фараб.
Қазақ халқының қонақ күтуі мен қонақжайлығы туралы.
Баяғы заманнан бері осы күнге дейін жеткен дәстүріміздің бірі мен бірегейі – келген қонаққа дастарқан жаю. Бұл дәстүр тек қонақжай қазақ халқына ғана тән дүние десем, артық айтпаспын, себебі үйге қандай кісі келмесін «ең болмаса нан ауыз тиіп кету керек» деген ұғым санамызда бала кезімізден қалыптасқан. Қазағым қашан да бар асылын, бар тәттісін «қонақ жесін» деп сақтаған. Қазақ халқы үшін дастарқаннан үлкен, дәмнен үлкен нәрсе жоқ. Ақсақалдар да үнемі «Дастарқан тек қуанышты себептермен жайылсын! Дастарқан мол болсын! Осындай үлкен дастарқан басында жинала берейік!» деп бата беріп, тілектерін айтып жатады.
Дастарқан жайғанда міндетті түрде ең алдымен нан қойылады. «Ас атасы – нан» деген мақал осыдан шықса керек. Ұннан жасалынған тағамдар бағзыдан-ақ ақ дастарханымыздың сәні болып келген. Қазақ өзінің шаңырағындағы кез келген жиында дастархан үстінен нанды алыстатпайды.
Сыйлы қонақ келсе, бұрынғы кезде мал сойылып, ет асылса, қазіргі заманда мал сойылмаса да, қазанды отқа қойып, қонақтың кәдесін асып береді. Күн демей, түн демей қазан асуға келгенде қарап қалмайтын қазақ аналары мен келіндері ет тамақты нақышын келтіріп дайындайды. Бүгіндері қырық күн тойын, отыз күн ойын жасамасақ та, кез келген жиында осы ас бірінші мәзірде тұрады.
Жалпы алғанда, қазақтың дастарханы – киелі нәрсе. Бұл тек жайылған шүберек немесе оған қойған ас-ауқат қана емес, бұл – адамның пейілі, ішкі жан-дүниесі, мейірім-шапағаты. Ендеше дастарқанымыз тек қуанышқа жайылсын!
Перевод.
Средневековый Отрар
Древний Отрар был расположен на реке Арысь, что впадает в Сырдарью. Уже в то время Отрар был городом с развитым ремесленным делом, оживленным центром, который занимался скотоводством и посевом, а также городом с прочной крепостью, чтобы защититься от врагов.
Дорога из Отрара была связана с Китаем на востоке, Византией на западе и Центральной Азией на юге. Великий мыслитель и ученый Абу Наср аль-Фараби родился на Отрарской земле.
Во времена средневекового Отрара было много войн и нашествий. В то время монгольский поход и джунгарское нашествие выбили из колеи всю страну. В то время Отрар был центром жителей южного региона. Отовсюду люди переезжали в окресности Отрара. Так появились населенные пункты Алтынтобе, Жалпактау, Куйрыктобе, Пышакшытобе.
Когда Отрар с возникновения в VII веке и в IX веке согласно арабским данным он был столицей, известной во всем мире в под названием Фараб.