«Ғарышқа саяхат» ортақ тақырыбы бойынша жиынтық бағалау
1-нұсқа
1-тапсырма
Мәтінді тыңдаңыз. Мазмұны бойынша апсырмаларды орындаңыз,
Ғарышкерлер туралы қызықты мәліметтер
Тоқтар Әубәкіров – қазақтан шыққан тұңғыш ғарышкер, ұпқып. Талгат
Мұсабаев – қазақстанның екінші ғарышкері. Айдын Айымбетов - 1972 жылы
27 шілдеде дүниеге келген,
Тоқтар Әубәкіров ғарышта 8 күн, Талғат Мұсабаен 341, ал Айдын
Айымбетов 10 күн болған.
Үш ғарышкерге де, еңбек сіңірген үшін, көрсеткен батырлығы мен ерлiп
үшін «Халық қаһарманы» атағы берілген.
Тіпті, Тоқтар Әубәкіров пен Айдын Айымбетовтың туған күндері де бір
күнде. Екі ғарышкеріміз де Армавир жоғары әскери ұшқыштар училищесінің
түлектері. Ең кызықтысы, ғарышкерлерге арналған тіс пастасын жеуге болады.
(https://baribar.kz сайтынан)
1) Талғат Мұсабаев – кім?
2) Мәтін бойынша сөйлемдерді толықтырыңыз.
• Тоқтар Әубәкіров -
• Ең қызықтысы —
2-тапсырма
Берілген сөздерге қарама-қарсы мағыналы сөздерді тауып айт.
Күшті, батыл, ақылды.
Оларды қатыстырып «Қазақтың үш кыраны» тақырыбында сөйле.
Берілген сөздерге қарама-қарсы мағыналы сөздерді тауып айт.
Мықты, беделді, кушті, батыл, ақылды.
Оларды қатыстырып «Қазақтың үш қыраны» тақырыбында сөйле.
Қашықтықта оқыған жақсы жəне бір зияны бар. Бір зияны біз сабағымызды соткамызға қарап отырсақ, көзіміз ауырып қалады. Жəне өзіміздің достарымызды көре алмаймыз жəне үйде ішіміз пысады.Егерде біз қашықтықта оқымасақ, мектепке барып, достармызбен ойнап, өзіміздің апайларымызды көруші едік. Ал бір жақсысы қашықтықта оқығанымыз жақсы болды. Себебі біз қашықтықтан оқымасақ, сабағымызды мүлдем орындамайтын едік. Ал сабақ қарамасақ кітап оқымай түкте білмеуші едік. Міне қашықтықтан оқудың жақсысы мен зияны.
Әлемдегі қарулы қақтығыстар санының азаймауына орай, соғыстың зардабын тартып жатқан балалардың саны да барған сайын көбеюде. Кейбір елдерде қарулы күштер мен топтар ұл балалар мен қыздарды әскер ретінде ерікті түрде немесе күштеп тартуда. Әсіресе жинаушылардың жеңіл олжасына және пайдалану нысанына кедейлік немесе кемсітушілік жағдайларындағы балалар айналуда. Оларды көбінеки мектептен, көшеден немесе үйінен ұрлап әкетіп жатады. Балалар әкетілгеннен кейін оларды әртүрлі әдістермен пайдаланады. Олардың басым бөлігі соғыстық әрекеттерге қатысып жатса, енді біреулерін сексуалды қажетсінулерін қанағаттандыру үшін, барлаушы, байланысшы, тасымалдаушы, малай ретінде, сондай-ақ құрлықтағы миналарды орнату мен қатерсіздендіру үшін пайдаланады. Жасақталған балалардың басым көпшілігі осы қызметтердің бірнешеуін атқарып жатады.
Соғысқа тартылған және қарулы қақтығыстар барысында пайдаланылатын балалардың дәл саны белгісіз. Дегенмен де, зерттеулердің мәліметтеріне сәйкес әлемнің әртүрлі елдерінде болып жатқан 30 қақтығысқа 300 мыңға дейін әскер-балалар қатысуда, нақты санын ешкім білмейді. Қазіргі уақытта әскер-балаларды пайдалану туралы барынша шүбәсіз ақпаратты алуға және соғыстың балаларға тигізетін әсерін жан-жақты талдауға арнап әрекеттер жасалуда.Тұтастай алғанда, салмағы жеңіл және пайдаланылуы оңай қарудың пайда болуына байланысты балаларды қаруландыр