Киіз Басу[1]– дәстүрлі қазақ қоғамында дамыған киіз жасау өнері. Оған жүн талшықтарының бір-бірімен ұйыса байланысатын қасиеті негізге алынған. Қазіргі заманғы шұға басу, байпақ жасау, фетр (қалпақтық биязы киіз) басу процесстері де Киіз Басу дәстүрлі технологиясымен бірдей.
Объяснение:
Қазақтың ежелден келе жатқан қолөнердің бірі - киіз басу. Халық алуан түрлі бұйымдар жасау үшін киізді кең қолданған. Киізді киіз үйдің сыртын жабу үшін, жерге төсеу үшін және де кереге керу арқылы өз қажеттілігіне орай пайдалана білген. Киізден кебеже, сандық қаптайтын әбдіреқаптар, ыдыс-аяқ салатын аяққаптар жасаған. Сондай-ақ кебенек, киіз қалпақтар мен киіз байпақ тіккен. Киізді пайдаланған жері ол ер тұрманның терлігі мен тоқымы, тебінгісі тағы басқа да тұрмысқа қажетті бұйымдар. Қазақтың қолданбалы әсемдік қолөнердің киізден жасалған дүниелердің көбі негізінен киіз үйдің ішін безендіруге арналған. Олардың арасындағы неқұрлым кең таралғандары: Киіз - ақ немесе басқа түстерден басылған, киіз үйдің жабуына қажетті туырлықтар, түндіктер және шаруашылыққа қажетті бұйымдар жасайтын жұмсақ жүн; Текемет - киіз үйдің ішіне төселетін жайма киіз; Сырмақ - басылған киіздің бетіне екі түрлі өрнек, бояумен жиектеліп, жұқа жүннің үстіне матамен сырылып жасалатын төсеніш кілем; Тұс киіз - киіздің үстіне барқыт қиындылармен жапсырыла тігіліп, өрнектелген қабырғаға ілетін кілем; Сырдақ - киіздің үстіне алуан түсті жүн жіптермен кестеленіп тігілген төсеніш кілем.Қазақтың ежелден келе жатқан қолөнердің бірі - киіз басу. Халық алуан түрлі бұйымдар жасау үшін киізді кең қолданған. Киізді киіз үйдің сыртын жабу үшін, жерге төсеу үшін және де кереге керу арқылы өз қажеттілігіне орай пайдалана білген. Киізден кебеже, сандық қаптайтын әбдіреқаптар, ыдыс-аяқ салатын аяққаптар жасаған. Сондай-ақ кебенек, киіз қалпақтар мен киіз байпақ тіккен. Киізді пайдаланған жері ол ер тұрманның терлігі мен тоқымы, тебінгісі тағы басқа да тұрмысқа қажетті бұйымдар. Қазақтың қолданбалы әсемдік қолөнердің киізден жасалған дүниелердің көбі негізінен киіз үйдің ішін безендіруге арналған. Олардың арасындағы неқұрлым кең таралғандары: Киіз - ақ немесе басқа түстерден басылған, киіз үйдің жабуына қажетті туырлықтар, түндіктер және шаруашылыққа қажетті бұйымдар жасайтын жұмсақ жүн; Текемет - киіз үйдің ішіне төселетін жайма киіз; Сырмақ - басылған киіздің бетіне екі түрлі өрнек, бояумен жиектеліп, жұқа жүннің үстіне матамен сырылып жасалатын төсеніш кілем; Тұс киіз - киіздің үстіне барқыт қиындылармен жапсырыла тігіліп, өрнектелген қабырғаға ілетін кілем; Сырдақ - киіздің үстіне алуан түсті жүн жіптермен кестеленіп тігілген төсеніш кілем.
Киіз Басу[1]– дәстүрлі қазақ қоғамында дамыған киіз жасау өнері. Оған жүн талшықтарының бір-бірімен ұйыса байланысатын қасиеті негізге алынған. Қазіргі заманғы шұға басу, байпақ жасау, фетр (қалпақтық биязы киіз) басу процесстері де Киіз Басу дәстүрлі технологиясымен бірдей.
Объяснение:
Қазақтың ежелден келе жатқан қолөнердің бірі - киіз басу. Халық алуан түрлі бұйымдар жасау үшін киізді кең қолданған. Киізді киіз үйдің сыртын жабу үшін, жерге төсеу үшін және де кереге керу арқылы өз қажеттілігіне орай пайдалана білген. Киізден кебеже, сандық қаптайтын әбдіреқаптар, ыдыс-аяқ салатын аяққаптар жасаған. Сондай-ақ кебенек, киіз қалпақтар мен киіз байпақ тіккен. Киізді пайдаланған жері ол ер тұрманның терлігі мен тоқымы, тебінгісі тағы басқа да тұрмысқа қажетті бұйымдар. Қазақтың қолданбалы әсемдік қолөнердің киізден жасалған дүниелердің көбі негізінен киіз үйдің ішін безендіруге арналған. Олардың арасындағы неқұрлым кең таралғандары: Киіз - ақ немесе басқа түстерден басылған, киіз үйдің жабуына қажетті туырлықтар, түндіктер және шаруашылыққа қажетті бұйымдар жасайтын жұмсақ жүн; Текемет - киіз үйдің ішіне төселетін жайма киіз; Сырмақ - басылған киіздің бетіне екі түрлі өрнек, бояумен жиектеліп, жұқа жүннің үстіне матамен сырылып жасалатын төсеніш кілем; Тұс киіз - киіздің үстіне барқыт қиындылармен жапсырыла тігіліп, өрнектелген қабырғаға ілетін кілем; Сырдақ - киіздің үстіне алуан түсті жүн жіптермен кестеленіп тігілген төсеніш кілем.Қазақтың ежелден келе жатқан қолөнердің бірі - киіз басу. Халық алуан түрлі бұйымдар жасау үшін киізді кең қолданған. Киізді киіз үйдің сыртын жабу үшін, жерге төсеу үшін және де кереге керу арқылы өз қажеттілігіне орай пайдалана білген. Киізден кебеже, сандық қаптайтын әбдіреқаптар, ыдыс-аяқ салатын аяққаптар жасаған. Сондай-ақ кебенек, киіз қалпақтар мен киіз байпақ тіккен. Киізді пайдаланған жері ол ер тұрманның терлігі мен тоқымы, тебінгісі тағы басқа да тұрмысқа қажетті бұйымдар. Қазақтың қолданбалы әсемдік қолөнердің киізден жасалған дүниелердің көбі негізінен киіз үйдің ішін безендіруге арналған. Олардың арасындағы неқұрлым кең таралғандары: Киіз - ақ немесе басқа түстерден басылған, киіз үйдің жабуына қажетті туырлықтар, түндіктер және шаруашылыққа қажетті бұйымдар жасайтын жұмсақ жүн; Текемет - киіз үйдің ішіне төселетін жайма киіз; Сырмақ - басылған киіздің бетіне екі түрлі өрнек, бояумен жиектеліп, жұқа жүннің үстіне матамен сырылып жасалатын төсеніш кілем; Тұс киіз - киіздің үстіне барқыт қиындылармен жапсырыла тігіліп, өрнектелген қабырғаға ілетін кілем; Сырдақ - киіздің үстіне алуан түсті жүн жіптермен кестеленіп тігілген төсеніш кілем.
Жаман қартайса, бықсып жанған оттай.
2. Өсетін елдің қарты
Қазына болар.
Өспейтін елдің қарты
Қазымыр болар.
3. Қарты бардың жұрты бар,
Кемпірі бардың құрты бар.
4. Қарттың айтқанын істе,
Жастың тапқанын же.
5. Бүгінгінің қартымыз,
Кешегінің артымыз.
6. Қарты бар елдің
Қазынасы бар,
Қызы бар елдің
Базынасы бар.
7. Шалды шақыр, асыңа келсін,
Шалдығына күл, басыңа келсін.
8. Алтыға дейін бала ерке,
Алпыстан кейін шал ерке.
9. Жасында байқары жоқтың
Жасы жеткенде айтары жоқ.
10. Шалға қарттық,
Жігітке жастық жарасады.