Қатысына қарай лып бөлінеді. Еріннің қатысы
Ұ, Ү), езулік (а, ә, е, ы, і) болып бөлінеді.
Ауызша сөйлеу тілінде сөз ішінде және сөз тіркесі ара-
сында екі дауысты дыбыс қатар айтылмайды, біреуі түсіп
қалып айтылады. Жазғанда сақталады. Мысалы: Сары-
арқа
Сарарқа, бола алады
болалады, айта отыр
айтoтыр т.б.
Дауыссыз дыбыстар салдыр мен үннің қатысына қарай:
қатаң, ұяң, үнді болып үш топқа бөлінеді.
Қатаң дауыссыздар: қ, к, т, с, ш, п.
Ұяң дауыссыздар: б, г, ғ, д, ж, з.
Үнді дауыссыздар: м, н, ң, л, й, р, у (тау).
ЖАЗЫЛЫМ
6-тапсырма. Сөз ішіндегі немесе сөз тіркесіндегі дауыс
дыбыстардың айтылуы мен жазылуында айырмашылық бола ма? Қанд
жағдайларда орын алатынын кестеде мысалдар арқылы бер.
Екі дауысты дыбыстың біреуі
түсіп қалады
Қатар келген екі дауысты
дыбыс сақталады
Объяснение:
Жиембет Бартоғашұлы ((1570-1575) жылдар шамасында туып, 1643 жылы дүниеден қайтқан). Қазақтың аса талантты жырауы, биі әрі жеңімпаз батыры. Ол Кіші жүздің Байұлы тайпасының Тана руынан шыкқан. Жиембеттің жас шағы қазіргі Батыс Қазақстан аймағының Өзен, Жем, Арал аралығындағы ауылдардаөткен. 16 жасынан хандар, билер, батырлар жанында жүріп, ел билігіне араласады. Өсе келе ол Есім ханның беделді биі әрі батыры дөрежесіне көтеріледі. Талай ұрыс, шайқастарға катысып, ерлік көрсетеді. Ханның жауынгер жасағын баскарып, жеңімпаз қолбасшы болады. Ол сонымен бірге Еңсегей бойлы Ер Есімнің кіші жүз еліндегі ең бір беделді бас биі ретінде танылады. Жиембет әсіресе 1620 жылғы Есім ханның ойрат-қалмақтармен соғысы кезінде ерекше ерлік, тапқырлық көрсетіп, шапқыншы жауды ойсырата жеңіп, бетін кайтарады.[1]. Жиембет жыраудың ересен ерлігі мен әділде алғыр билік қызметі былай жазылған: "...Ол Есім ханның кіші жүздегі ел басқарушы биі, қолбасшы батыры болған. Қалмақтарға қарсы 1620-27 жылдарғы жорықтарға қатысып ұйымдастырушылық қабілетімен, ерлігімен көзге түскен". Сөйтіп ол үлкен абырой, беделгеие болады. Жиембет бидің Есім ханмен бұл достыққарым-қатынасы ұзаққа бармайды. Екеуінің арасында ел аралық бітімгерлік, жер дауы, жесір дауы кезінде келіспеушілік өрістей береді.
Биосфера (гр. биос—тіршілік, өмір, гр. сфера — шар) — бұл ұғым биология ғылымына XIX ғасырда ене бастады. Ол кездерде бұл сөзбен тек жер жүзіндегі жануарлар дүниесі ғана аталатын. Кейінгі кездерде биосфера геологиялық мағынада да қолданылады.[1]
Биосфера - жердің тіршілік қабаты. Географиялық қабық - литосфера, гидросфера, атмосфера, биосфераның өзара әрекеттесуі. Биосфераны ғылымға 1875ж Зюсс енгізді. Биогеография - организмнің географиялық таралу заңдылықтарын зерттейді. Биоценоз-өсімдіктер мен жануарлардың майда ағзалардың бірлестігі