Авторы: Ғарифолла Есім, академик 2-тапсырма. Берілген сөздерді қатыстырып, сөйлем құрастырыңдар. Сұрақтарға жауап беріңдер. • Ғарифолла Есімнің пікірінше «Кассандра таңбасы» қандай стильде жазылған? • Эмбрионның маңдайында не пайда болады? • Ш.Айтматовтың бұл шығармасы оқырманға қандай ой салады? 3-тапсырма. Кассандра таңбасын тиісті сын есімдермен тіркестіріп, диаграмманы толтыр.
Берілген етістіктерді нақ осы шақ, жедел өткен шақ, ауыспалы келер шаққа айналдырып, сөйлем құрастыру.
нақ осы шақ - өндіріп жатыр; жедел өткен шақ - өндірді; ауыспалы келер шақ - болашақта өндіреді.
нақ осы шақ - тасымалдап жатыр; жедел өткен шақ - тасымалдады; ауыспалы келер шақ - болашақта тасымалдайды.
нақ осы шақ - жұмыс істеп жатыр; жедел өткен шақ - жұмыс істеді; ауыспалы келер шақ - болашақта жұмыс істейді.
нақ осы шақ - бағаланып жатыр; жедел өткен шақ - бағаланды ; ауыспалы келер шақ - болашақта бағаланады.
нақ осы шақ - таралып жатыр; жедел өткен шақ - таралды; ауыспалы келер шақ - болашақта таралады.
нақ осы шақ - қосылып жатыр; жедел өткен шақ - қосылды; ауыспалы келер шақ - болашақта қосылады.
нақ осы шақ - жеткізіп отыр; жедел өткен шақ -жеткізді; ауыспалы келер шақ - болашақта жеткізеді.
нақ осы шақ - біріктіріп отыр; жедел өткен шақ - біріктірді; ауыспалы келер шақ - болашақта біріктіреді.
нақ осы шақ -туғызып отыр; жедел өткен шақ - туғызды; ауыспалы келер шақ - болашақта туғызады.
Қаламыздағы салынып жатқан кен орны болашақта тәулігіне бірнеше тонна көмір өндіреді.
Ұлы Жібек жолы арқылы мемлекеттер арасында түрлі тауарлар тасымалданды.
Ағам Алматыдағы оқуын бітірген соң, кеден қызметінде жұмыс істейді.
Абай атамыздың қалдырып кеткен мұрасы әлі күнге дейін жоғары бағаланып жатыр.
Интернет желісі еліміздің шалғай ауылдарына да таралып жатыр.
Қазірде мектеп компьютерлерінің барлығы ғаламторға қосылды.
ҚазПошта бүгінде әлемнің түкпір - түкпірінен адамдарға жөнелтулер жеткізіп жатыр.
Атамыз бен әжеміз үлкен әулеттің басын қара шаңырақта біріктіріп отыр.
Бұл мәселе көптеген келеңсіздіктер туғызды.
Өлеңде қазақтың киелі домбырасы жайлы айтылған.
2 Тапсырма.
1. Өлеңді «Киелі аспап» деп атауға болады, себебі басты тақырып қазақ халқының ұлттық аспабы домбыра жайлы айтылған.
2. Домбыра екі ішектен құралған музыкалық аспап екені және оның көмейіне қорғасын құйылғаны жайлы айтылады (Дәлірек айтсақ, аңыз бойынша Жошыхан баласы туралы жаман хабар әкелген адамның көмейіне қорғасын құямын дейді. Сол кезде бір жігіт келіп домбыра алып, бір күйді тарта жөнеледі. Хан осы күй арқылы бәрін түсінеді, сөйтіп, сертін бұзбас үшін, домбыраның көмейіне қорғасын құйғызады).
3. Домбыра киелі аспап десем де болады. Себебі оның ән айтатын, шер қозғайтын, жан арашалайтын, тарихты жалғастыратын, салт - дәстүрлі сақтайтын қасиеттері бар.
4. «Ол мылқауды сөйлетеді, жылатады кереңді» деген пікірмен толықтай келісемін, себебі домбырадан төгілген әсем ән мен күйді естігенде толғанбау, тебіренбеу мүмкін емес, домбыра кімнің болса да ішкі жан дүниесіне жол табары сөзсіз.
5. «Нағыз қазақ қазақ емес, нағыз қазақ - Домбыра» дегеніміз, менің ойымша, қазақ пен домбыра егіз ұғым, домбыра бағзы заманнан бері халықтың сырын шертіп, әр қазақтың үйінен табылатын киелі аспап, «әу демейтін қазақ жоқ» демекші, домбыраның алар орны ерекше.