Айт. сыз
Жаңбыр, шағын бұлақтар,
Өзің құраған тірек сөздер бойынша мәтіннің мазмұнын айтып көр.
28. 18-беттегі мәтіннен нақыл сөзді тауып, жаз. Сол сөйлемдегі
сөздерге үлгі бойынша дыбыстық-өріптік талдау жаса.
Жазбаша талдау үлгісі:
1) дауыстыны дәрпімен; 2) ұяң дауыссызды ұ әрпімен;
3) қатаң дауыссызды көрпімен; 4) үнді дауыссызды ү
әрпімен бағдар сызық арқылы белгіле: [б ұлт] - 1 буын,
4 дыбыс, 1 дауысты.
1 1 1 1
ұ дүк
үнді
қай-
прып
йы-
Ауызша талдау үлгісі:
Бұлт сөзінде 1 буын (бұлт), 4 дыбыс (оның 1-еуі дауыс-
ты, 3-еуі дауыссыз), 4 әріп бар.
Сөздің бірінші дыбысы [б] ұяң дауыссыз; [v] - жуан
дауысты; [л] - үнді дауыссыз; [т] - қатаң дауыссыз.
ына
ай-
6 лет
1. Сәрсенбай болашақ құдасы Байжаның байлығына қызығып, әрі билікке отырса, көмегі тиеді деген өз есебімен құдалыққа келісім береді.
2. Жамал сол кезде өз ауылында қыздарды алдыңғы қатарында болған бойжеткен еді. Өзіне сөз салған жігіттерге көз қырын салмайтын. Ал болашақ жары Жұман тіпті топас, нашар болып, Жамал менсінбей қояды. Жамал оқыған, ақылды азаматқа лайық болатын.
3. Жамал мен Ғали бір тойда танысып, көңілдері жарасады. Осылай бір-бірімен той үстінде өлең арқылы танысқан екі жас ғашық боп, тез тіл табысып, араға көп уақыт салмай, алма-кезек хат жазысып:
Бір сенсің ғашық отын сөндіретін,
Кім бізді ықтиярсыз көндіретін.
Өлсек шұқыр бір болсын, шықсақ төбе,
Айырмалық болса да өлтіретін.
Бір алла жалғыз өзі болсын айғақ,
Тұралық уағданы бекем байлап,
Сен үшін бір басымды еттім құрбан,
Шынжырлап жіберсе де Сібірге айдап, -деген Жамал сөздері келіскен тұжырымдай болады.
4. Шолпан күйеуі Сәрсенбайдың билік үшін көмектеседі деген ішкі есеппен жалғыз қызын Жұманға беруіне қарсы болады.
5.Сөйтіп, Жүніс, Нұрмаш екі досы көмек етіп, Ғали Жамалды алып қашып, қаладағы саудалас, ниеттес досы татар байы Фатихолланың үйін паналайды. Азды күнгі рахат, бақыт, ләззат дәмін татқан екі жастың қызықты ғұмыры ұзаққа созылмайды. Байжанның қоқан-лоққы, тепкі дүмпуі бұлардың жатқан ұясын шайқар болған соң, жылжып Ғалидың нағашыларын жағалайды
6. Аяқ астынан ауырған Ғали он үш күн төсек тартып, кенеттен дүние салады да, Жамал жалғыз қалады. Сосын еріксіз Байжан босағасына барып, Жұманнан әбден зорлық көреді. Әрі қайғылы махаббат уын ішуі – оның боранды күні үйінен қашып кетуге мәжбүрлейді
7.Аяқ астынан ауырған Ғали он үш күн төсек тартып, кенеттен дүние салды. Жамалдың жалғыз қалуы, еріксіз Байжан босағасына барып, Жұманнан зорлық көруі, қайғылы махаббат уын ішуі – оны боранды күні адасып өлумен аяқталады.
Объяснение:
Объяснение: Халық тағдыры М. Дулатовтың прозалық шығармаларына да арқау болды. 1910 жылы оның "Бақытсыз Жамал" атты романы жарық көрді. Бұл роман жазушының шығармашылық жолындағы ірі табыс қана емес, бүкіл қазақ әдебиетіндегі елеулі көркем туынды болды. "Бақытсыз Жамал" қазақ әдебиетінде көркем прозалық үлгіде жазылған тұңғыш роман еді. Міржақып осы шығармасы арқылы бұдан кейін жазылған Т.Жомартбаевтың "Қыз көрелік", С.Көбеевтің "Қалың мал", С.Торайғыровтың "Қамар сұлу", т.б. романдарына жол ашты. Бұлардың бәрі де сол кезектегі аса маңызды әлеуметтік мәселеге арналды. Қазақ ауылының тұрмысы жайында жазылды. Әйелдердің бас еркі, қоғамдағы жағдайы туралы баяндады.