Айтылым
4-тапсырма. Тура және ауыспалы мағынада қолданып тур-
ган сөздерді ажыратып, мағынасын түсіндір.
Адам үшін күн қандай керек болса, ауа, су, от та сондай
керек.
Адам сияқты сөзде де алуан түрлі тағдыр бар. Ол да баста
сәби боп туады, ержетеді, қартаяды. Кейде қартайып барып,
қайта жасарады. Кейде тұрмыста болған өзгеріске ілесе алмай,
кейін бірте-бірте солғындап, жаңа сөзге жол береді немесе тың
мағына тауып, жаңғырып, жаңаша ұғымға ие болады.
(Мұқан Иманжанов)
ОТВЕТЬТЕ
Солтүстік Мұзды мұхит алабы өзендерінің су ағыны тұрақты келеді. Бұл алқапқа жататын өзен Ертіс (Есіл және Тобыл салаларымен).
Республика өзендерінің едәуір бөлігі ішкі тұйық алапқа жатады. Ішкі тұйық алап ірі көлдерге құятын өзендер жүйесімен келесі сатыдағы кіші алапқа бөлінеді. Бұл көлдердің ірілері — Каспий, Арал теңіздері және Балқаш көлі. Ішкі тұйық алапқа ұсақ көлдерге құятын, құмға барып сіңіп кететін, сондай-ақ уақытша ағатын өзендер де жатады.
Каспий теңізі алабы Батыс Қазақстан өзендерін қамтиды. Оларға Жайық, Жем, Сағыз, Ойыл, Сары өзен, Қара өзен және т.б. жатады.
Арал теңізі алабына Оңтүстік жәнеОрталық Қазақстанның оңтүстік бөлігінің өзендері жатады. Өзендер шөл зонасында орналасқан және өзен желісі сирек. Басты өзендері Сырдария, Арыс саласы мен Шу,Сарысу, Торғай, Ырғыз, Талас өзендері. Бұлардың ішінде Сырдариядан басқасы Арал теңізіне жетпей құмға сіңіп кетеді.
Балқаш-Алакөл көлдер жүйесінеҚазақстанның оңтүстік-шығысындағы өзендер кіреді. Олар: Қаратал, Лeпci, Ақсу, Іле, Тентек, Сарқан, Басқан және т.б.