«Қазақ әдебиеті» пәнінен 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
1.С.Торайғыровтың «Шығамын тірі болсам адам болып» өлеңіндегі
көтерілген әлеуметтік мәселенің идеясын анықтаңыз
А) жұлдыз болу
В) надандықты жою
C) адам болу
Д) қараңғылықты жою
2.Қ.Әбдіқадыровтың «Қажымұқан» әңгімесіндегі жазушы көтерген
мәселенің негізгі идеясы қандай? Д) Орыс пен казактың арасындағы достыкты көрсету
А) Кедейлердің тұрмыс-тіршілігін корсету В) Қажымұқанның алып күш екенін көрсету
С) Байлардын үстемдік жасауын көрсету
3. «Шәкірт ойы» өлеңіндегі көтерілген әлеуметтік мәселенің идеясын
анықтаңыз
А) білім алып көгеріп көктеу
В) білім алып елді билеу
С) білім алып елге кызмет ету
Д) білім альп надандыкты жену
4.Басынан ауыр тағдырды кешірген жетімдердің типтік бейнесіндегі
кейіпкерлерді табыңыз.
А) Садык, Қажымұқан В) Есікбай, Аян
C) Аян, Тортай
Д) Қажымұқан, Масликов
5. ...Есікбай ыржақтап кеп, Аяннын басынан токай алып, сілекейін жағып,
аяғынан шалып, мазасын кетірді. Берілген сөйлем арқылы Есікбайдың мінезін анықтаңыз?
А) соткар
В) ежет
С) мейірімді
Д) кайсар
6. С.Торайғыровтың «...Жұлдыз болып көрмеймін елдің бетін...» өлең жолдарындағы «жұлдыз» сөзінің маңыздылығына негіздеме жасаныз. Оз ойыңызды 2-3 сөйлеммен жазыңыз.
7. Үзінді қай шығармадан алынған? Шығармадағы эпизодтың маңызына негіздеме жасаңыз. Өз ойыңызды 2-3 сөйлеммен жазыңыз.
- Жок, менін мандайыма кок огіз жазылган. Онда мен оз ак боз атымды саган сыйга тартамын.
8. «Тебем деп, тірі болсам надандыкты, Серт етіп, өз-өзіме еткем егес» деген өлең жолдарынан автор бейнесін анықтаңыз. Өз ойыңызды 2-3 сөйлеммен жазыңыз.
9. Шығармадағы көркем ауыстыруларды анықтап, мағынасын ашыңыз.
Шыгармалан үзінлі
Қараңғы қазақ коrіне
Өрмелеп шығып, күн болам!
Сол Алатаудай үйілген қарды алаканымен ысыра салыпты дейді.. Тұтасқан қап-қара аспан
түншыктыра салардай боп ауыл үстін тұмшалап тұр.
Көркемдегіш
кұрал
Мағынасы
10.Мен -балан, жарык күнде сәуле қуған, Алуға, күнді барып, белді буған. Жұлдыз болып кормеймін елдің бетін, Болмасам толған айдай балқып туған.
Бұл сөзім асып айтқан асылык емес, Ойында оты барлар асылық демес. Тебем деп, тірі болсам надандықты,
Серт етіп, өз-өзіме еткем егес.
Қарамен жазылған сөздер арқылы көркем ауыстыруларды анықтап, мағынасын 2-3 сөйлеммен ашыңыз.
11. « Аян және оның достары» деген тақырыпта кейіпкерлердің қарым қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазыныз. (80-100 сөз)
берем
ответ: жаздыгїн шілде болєанда,
кґкорай шалєын, бјйшешек,
ўзарып ґсіп толєанда;
кїркіреп жатќан ґзенге,
кґшіп ауыл ќонєанда;
шўрќырап жатќан жылќыныѕ
шалєыннан жоны ќылтылдап,
ат, айєырлар, биелер
бїйірі шыєып, ыѕќылдап,
суда тўрып шыбындап,
кўйрыєымен шылпылдап,
арасында кўлын-тай
айнала шауып бўлтылдап.
жоєары-тґмен їйрек, ќаз
ўшып тўрса сымпылдап.
ќыз-келіншек їй тігер,
бўрала басып былќылдап,
аќ білегін сыбанып,
јзілдесіп сыѕќылдап.
мал ішінен айналып,
кґѕілі жаќсы жайланып,
бай да келер ауылєа,
аяѕшылы жылпылдап;
сабадан ќымыз ќўйдырып,
ортасына ќойдырып,
жасы їлкендер бір бґлек
кеѕесіп, кїліп сылќылдап.
жалшы алдаєан жас ,
жаєалайды шешесін
ет јпер деп ќыѕќылдап.
кґлеѕке ќылып басына,
кілем тґсеп астына,
салтанатты байлардыѕ
самаурыны бўрќылдап.
білімділер сґз айтса,
бјйгі атындай аѕќылдап,
ґзгелер басын изейді,
јрине деп маќўлдап.
аќ кґйлекті, таяќты
аќсаќал шыєар бір шеттен
малыѕды јрі ќайтар деп,
малшыларєа ќаѕќылдап.
бай байєўсым десін деп,
шакырып ќымыз берсін деп,
жарамсаќсып, жалпылдап.
шапандарын белсенген,
асау мініп теѕселген
жылќышылар кеп тўрса,
таѕертеѕнен салпылдап.
мылтыќ атќан, ќўс салєан
жас бір бґлек
су жаєалап ќутыѕдап.
ќайырып салєан кґк ќўсы
кґтеріле бергенде,
ќаз сыпырса жарќылдап.
ґткен кїнніѕ бјрі ўмыт,
ќолдан келер ќайрат жок,
баєанаєы байєўс шал
ауылда тўрып кїледі,
ќошемет ќылып ќарќылдап.
объяснение:
электр қуаты-өндірілетін отын түрлерінің 1/5 бөлігі электр қуатын және жылуды бөліп шығару үшін пайдаланылады. қуаттың басқа түріне карағанда электр қуатының көптеген колайлы жақтары бар. оны механикалық, жарық және жылу қуатына түрлендіріп сым арқылы тасымалдауға болады.
электр қуатын шаруашылықтың көптеген салаларында пайдаланады. қуаттың басқа түріне қарағанда электр қуатына деген сұраныс жыл өткен сайын артуда. сол себепті де электр қуатын өндірудегі жетістік шаруашылыктың басқа түрлеріне карағанда біршама алда жүруі тиіс.