Қазақ жұмбақтар - балалар мейрамның құрамдас бөлігі. Бірақ взрослые да осы еліктіргіш қызықты сүйеді. Бірінші жұмбақтар өте көптен бітті. Арадақадімдерді олар қиялдық және символика мағына тасыды. Жұмбақтар жиі қазақ халықтың ертегілерінде пайдаланылды. олар әлдебір сынақпен саналды, нешіншінің тегі к көңілдің орындауына деген келтір-. Отгадать дұрыс жұмбақты ертегінің батырларының тап- многих мәселенің шешімінің кілтін означало. Жұмбақтың икемсіз және жаңсақ шеш- ең трагедиялық арттарға деген келтірді.
Сөздердің қосарланып немесе қайталанып айтылуынан жасалған сөздерді қос сөз деп атайды. мысалы: Жан-жануар,адамзат анталаса,Ата-анадай елжірер күннің көзі.Бұл сөйлемде жан-жануар,ата-анадай дегендер-қос сөздер. Есептік сан есім-нақты санды білдіреді.Сұрағы; қанша? неше? Түбір сан есімнің өзінен болады.Мысалы; бес,он екі,жиырма үш т,б. Реттік сан есім заттың реттік қатарын білдіреді. Сұрағы;нешінші? Сан есімге -ыншы,-інші,-ншы,-нші жұрнағы арқылы жасалады. Жинақтық сан есім жинақталған санды білдіреді.Сұрағы нешеу? Бірден жетіге дейінгі есептік сан есімге -ау-еу жұрнақтары жалғану арқылы жасалады. Болжалдық сан есім заттың санын болжап көрсетеді.Сұрағы:қанша? неше?қай шамалы? Бөлшектік сан есім заттың бөлшектік санын білдіреді . Мысалы екіден бірекі жарым. Сұрағы: қанша? неше?
мысалы: Жан-жануар,адамзат анталаса,Ата-анадай елжірер күннің көзі.Бұл сөйлемде жан-жануар,ата-анадай дегендер-қос сөздер.
Есептік сан есім-нақты санды білдіреді.Сұрағы; қанша? неше?
Түбір сан есімнің өзінен болады.Мысалы; бес,он екі,жиырма үш т,б.
Реттік сан есім заттың реттік қатарын білдіреді.
Сұрағы;нешінші? Сан есімге -ыншы,-інші,-ншы,-нші жұрнағы арқылы жасалады.
Жинақтық сан есім жинақталған санды білдіреді.Сұрағы нешеу? Бірден жетіге дейінгі есептік сан есімге -ау-еу жұрнақтары жалғану арқылы жасалады.
Болжалдық сан есім заттың санын болжап көрсетеді.Сұрағы:қанша? неше?қай шамалы?
Бөлшектік сан есім заттың бөлшектік санын білдіреді . Мысалы екіден бірекі жарым. Сұрағы: қанша? неше?