Қазақстан тарих Жанқожа Нұрмұхамедұлы – төменгі Сыр бойында ұлт-азаттық көтерілісті ұйымдастырған басшы, батыр
Шекті руының билеушісі Жанқожа батыр Сыр бойындағы қазақтарды Қоқан, Хиуа хандықтарының экспансиясына қарсы жұмылдырды. XIX ғасырдың ортасына дейін хиуалықтар Сырдарияның төменгі ағысына дейінгі жерлерді, қоқандықтар Ақмешітке дейінгі жерлерді бақылауда ұстады. Жанқожа батыр Орталық Азияға қарай жылжып келе жатқан Ресейдің көмегіне сүйеніп, өз қарамағындағы қазақтарды оңтүстіктегі көршілердің озбырлығынан қорғауды ойлады. Ресей билігі батырға жасауыл деген атақ берді. Бірақ Жанқожа атақтан, бағалы сыйлықтан бас тартты.
Хиуа ханы 1847 жылдың тамыз айы мен 1848 жылдың наурыз айында 6 мың әскермен Сырдың екі жағындағы елге жойқын жорықтар ұйымдастырды. Жанқожа Нұрмұхамедұлы Хиуа ханының ұлы Мұхаммед Рақым Аллақұлдың Жаңадария мен Қуаңдария аудандарында көптеген қамал тұрғызуына орай 1843 жылдың өзінде-ақ Қуаңдариядағы Хиуа бекінісін қиратып, 1845 жылдың көктемінде қиратылған бекіністі қалпына келтіруге жіберілген 2000 адамға жуық хиуалық отрядты талқандаған еді. Жанқожа әскері Жаңақала бекінісін алды. 1847–1848 жылдары ол Райым бекінісі маңында хиуалықтарға тойтарыс берді.
Есет батыр бастаған көтеріліс
Арал теңізінің солтүстік жағалауына жақын қазақтардың ұлт-азаттық қозғалысын Есет Көтібарұлы басқарды. Есет батыр бастаған көтеріліс 1838 жылы оның Жоламан батырмен бірге орыстардың Елек бекінісіне шабуылынан басталды.
Ал 1847–1848 жылдары Жанқожа Нұрмұхамедұлымен бірігіп Хиуа және Қоқан басқыншыларына қарсы күрес жүргізді. Бұл көтерілістер Орта Азия хандықтары мен Ресей империясының отаршылдық езгісіне қарсы бағытталды. 1847 жылы шілдеде Ембі өзені аймағында Есет Көтібарұлы өзінің жасағымен 200 казактан тұратын Орынбор мен Омбының жазалаушы отрядына шабуыл жасады.
Алайда нашар қаруланған көтерілісшілер жеңіске жете алмады. Қайткен күнде де Есетті қолға түсіріп, оған Патша үкіметінің билігін мойындатуды мақсат еткен Орынбор билеушілері үсті-үстіне жазалаушы жасақ жіберді. 1855 жылы Есет батыр билеуші әкімшіліктің қолшоқпары сұлтан Арыстан Жантөреұлын өлтірді. 1858 жылы амалсыз Орынборда Патша үкіметінің билігін мойындауға мәжбүр болды
Мәтінді талдау сұрақтар:
-Тұлғалардың ұқсастығы мен айырмашылығы қандай?
-Әр тұлғаға қандай ерекшелік тән?
-Сіз тұлғалардың қандай қасиетін жақтап, қандай қасиетін даттар едіңіз?
-Сіз қандай қорытындыға келдіңіз?
Баурсак является непременным атрибутом праздничного дастархана. Играет важную роль в свадебных обрядах башкир и других народов. В татарской свадебной традиции родители жениха (усибирских татар — невесты) приносили в подарок на свадьбу блюдо с баурсаками или чак-чаком, в казахской — баурсаки или курт вместе с монетами и сладостями разбрасывались над головой молодожёнов. В узбекской кухне баурсаки считаются ритуальным блюдом. У туркмен они называются пешме и имеют ромбовидную форму. У турок он называется локма (тур. lokma).
— Господа, дорогу до деревни моей не подскажете.
— А зачем тебе?
— Я от медведя убежала, домой попасть хочу.
— Дорогу подсказать можем, только там тебя никто не ждет. Все дома высоченными заборами, да колючей проволокой оградили, таможен с охраной понаставили – живут себе сами по себе и на друг друга волками глядят.
— Какой ужас! – сникла Маша.
— Никакой не ужас, прыгай в обоз — с нами поедешь. Нам вот, заморские богатеи кучу денег отвалили, мы новую жизнь строить будет. Только место подходящее найти нужно.
— Я не против, — Маша бойко перемахнула через борт телеги и взгромоздилась на мешки с богатством.
— Поехали! — крикнули дружно в унисон лебедь, рак, да щука, налегли на лямки и…
Дальше вы сами все знаете. Воз, благодаря трем силам, действующим на него, отказался двигаться вообще. Силы после долгих попыток сдвинуться с места начали ссориться, обвиняя друг друга в бес Маша терпеливо прождала да вечера, без особого интереса наблюдая за ссорой, потом спрыгнула с телеги.
за заботу, вернусь я лучше к медведю, а то он волноваться будет.
— Почему? — удивились новоиспеченные товарищи.
— Я тут подумала — крыша над головой есть, Миша меня не обижает, харчей всегда полная изба — что еще человеку нужно? Что касается вас, милейшие, то огорчу — ничего у вас путного не выйдет. Слишком разные вы, неужели сами не видите? А вы приглядитесь на досуге, когда деньги разум освободят. на казахском Әлдеқандай Маша аюдан сбежать ниеттенді, ғана міне бәле - жолды білмейді. Әйтеуір баста перепутье шықты, ал анда - аққу, шаян, да шортан обозға впрягаются.- Господа, жолды дейін ауылдың мені көрсетіп отырмайсыңдар.- ал неге саған?- мен аюдан зыттым, үй кездестіру қалаймын.- жол көрсетіп отыру білеміз, ғана анда сені ешкім күтпейді. барлық үй биік шарбақ, да қадалғыш сым шарбақта-, кеден мен күзет понаставили - тұр- бетінше өздер және на дос дос қасқыр қара-.- қандай сұмдық! - Маша салбырады.- ешқандай сұмдық, - бізбен обозға деген секір- бар-. Бізге міне, заморские богатеи ақшаның үйімін отвалили, біз жаңа өмірді салу болады. Ғана жер табуға керекке лайық.- мен емес қарсы, - Маша өжет арқылы арбаның бортының перемахнула және байлықпен қаптарға деген взгромоздилась.- барды! - айқайла- жұмыла унисон аққу, шаян,, да шортан тартқыштарға деген күш салды және қарамастан.Жоғары шық- сендер өздер барлықты білесіңдер. арба, арқылы, на оған деген қолданыстағы үш күш арқылы, сірә жүру тартынды. Силы кейін ұзақ мен жылжыу амалдардың