Ертеде, ел арасында жаугершілік жиі болатын кезде, қазақтың екі жауынгері төс қағысып дос болады.
Бірде әскерлер бір өзеннің бойында шатыр тігіп, дамылдапты. Тұтқиылдан жаудың қалың қолы шабуыл жасапты. Тонаған мал-мүліктерін тиеп кетіпті. Қолға түскен азаматтарды айдай әкетіпті. Әлгі екі достың біреуі жау қолына түседі. Досының қолға түсіп қалғанын естіген екінші батыр күздің қара суығына қарамастан, өзенді малтып өтіп, жау жатқан жағаға келеді. Анталаған жау әскерлері оны тарпа бас салады. Жауынгер өзін қолбасыларына апаруды өтінеді. Алып келген соң ол жаудың қолбасына:
-Мен қолдарыңа түскен бір жауынгерге құн төлеп, сатып алуға келдім. Менің оған айырбасқа беретін малым, мүлкім жоқ. Бір-ақ нәрсе беремін. Ол -өзімнің өмірім. Досымды босатыңдар, ол үшін өзімнің өмірімді қияр едім, -дейді.
Қолбасы ойланып отырып, оны сынамақ болады да:
-Жарайды, мен сені қыршыныңнан қимай-ақ қояйын. Маған сол өміріңнің бір бөлшегін ғана берсең болды,-дейді.
Ол да болсын, көзімді тезірек ал да, досымды босат,-дейді.
Жігіт бұл сыннан толқусыз өтеді.
Әлгі жауынгер тұтқыннан босаған досының иығына қолын қойып, зағип күйі қуанып, күлімдеп келе жатады.
Мұны көрген жаудың қолбасы: «Мынадай ерлер бар халықты тұтқиылдан келіп, қапыда бас салған жағдайда болмаса, бетпе-бет ұрыста қиынға соғады», - деп түйеді. Сөйтіп, өз әскерлеріне шегінуге бұйрық берген екен.
1)Қыста қар жауады. Қыста біз қар атысып ойнаймыз. Қыста суық болғанмен, өте қызық. Қыста боран соғып,аяз болады. Қыста жаңа жыл тойлаймыз. 2)Көктемде барлығы көгереді. Көктемде құстар қайта оралады. Қөктемде Наурыз,Сəуір,Мамыр айлары бар. Көктемде ең алғаш гүл бəйшешек шығады. Көктемде біз қызғалдақ тереміз. 3) Жазда қар жаумайды. Жазда жапырақтар сарғаймайды. Жазда боран соқпайды. Жазда сабақ болмайды. Жазда жапырақтар сарғаймайды. 4)Күзде не болады? Күзде жапырақтар қандай түске боялады? Күзде сабақ басталады ма? Күзе болатын мерекелер қандай? Күзде қандай киімдер киеміз?
Бірде әскерлер бір өзеннің бойында шатыр тігіп, дамылдапты. Тұтқиылдан жаудың қалың қолы шабуыл жасапты. Тонаған мал-мүліктерін тиеп кетіпті. Қолға түскен азаматтарды айдай әкетіпті. Әлгі екі достың біреуі жау қолына түседі. Досының қолға түсіп қалғанын естіген екінші батыр күздің қара суығына қарамастан, өзенді малтып өтіп, жау жатқан жағаға келеді. Анталаған жау әскерлері оны тарпа бас салады. Жауынгер өзін қолбасыларына апаруды өтінеді. Алып келген соң ол жаудың қолбасына:
-Мен қолдарыңа түскен бір жауынгерге құн төлеп, сатып алуға келдім. Менің оған айырбасқа беретін малым, мүлкім жоқ. Бір-ақ нәрсе беремін. Ол -өзімнің өмірім. Досымды босатыңдар, ол үшін өзімнің өмірімді қияр едім, -дейді.
Қолбасы ойланып отырып, оны сынамақ болады да:
-Жарайды, мен сені қыршыныңнан қимай-ақ қояйын. Маған сол өміріңнің бір бөлшегін ғана берсең болды,-дейді.
-Ол не? – дейді досын құтқаруға асыққан жігіт.
-Маған сенің көздерің керек,-дейді қолбасы,-екі көзіңді ойып аламын.
Ол да болсын, көзімді тезірек ал да, досымды босат,-дейді.
Жігіт бұл сыннан толқусыз өтеді.
Әлгі жауынгер тұтқыннан босаған досының иығына қолын қойып, зағип күйі қуанып, күлімдеп келе жатады.
Мұны көрген жаудың қолбасы: «Мынадай ерлер бар халықты тұтқиылдан келіп, қапыда бас салған жағдайда болмаса, бетпе-бет ұрыста қиынға соғады», - деп түйеді. Сөйтіп, өз әскерлеріне шегінуге бұйрық берген екен.
Қыста біз қар атысып ойнаймыз.
Қыста суық болғанмен, өте қызық.
Қыста боран соғып,аяз болады.
Қыста жаңа жыл тойлаймыз.
2)Көктемде барлығы көгереді.
Көктемде құстар қайта оралады.
Қөктемде Наурыз,Сəуір,Мамыр айлары бар.
Көктемде ең алғаш гүл бəйшешек шығады.
Көктемде біз қызғалдақ тереміз.
3) Жазда қар жаумайды.
Жазда жапырақтар сарғаймайды.
Жазда боран соқпайды.
Жазда сабақ болмайды.
Жазда жапырақтар сарғаймайды.
4)Күзде не болады?
Күзде жапырақтар қандай түске боялады?
Күзде сабақ басталады ма?
Күзе болатын мерекелер қандай?
Күзде қандай киімдер киеміз?