Әже - баланың әкесінің, сондай-ақ, анасының шешесін атайтын, туыстық қатынасты білдіретін атау. Одан арғылары үлкен әже немесе ұлы әже деп аталады.[1]
Қазақ отбасындағы әже орны ерекше әрі қадірлі. Әже - отбасының ғана емес, әулеттің де ұйытқысы, ағайын- абысындардың бірлігін, татулығын сақтайтын сыйлы анасы, кейінгі жастардың, келіндердің тәрбиешісі әрі ақылгөйі Қазақ қоғамында әдетте жас отау иелерінің тұңғыш баласын әжесі бауырына салады. Бала ата-әженің кенжесі саналып, немерені әжесі тәрбиелеп, бағып-қағады. Әже мен немере арасындағы туыстық байланыс өте нәзік әрі берік. Балажан қазақ үшін ата мен әжеге жас сәби жай ғана ермек емес, тәрбиеленуші ерекше субъект. Тарихта күллі рулы елге ана болып саналған Айпара әже, Домалақ ене, Зере, Айғаным секілді әжелердің бейнесі аңыз-әңгімелерде, әдеби шығармаларда сомдалған.
Бір кездері Сарыарқаның далаларында бірнеше көшпелі тайпалар бар. Барлығы көп болды, олар бақытты болды. Олардың бәрі болғандықтан, бұл адамдар: «Бізде бәрі жеткілікті, бізде барлығы бар, бірақ бізде жоқ. Бізде бізді, біздің әл-ауқатымыз бен байлығымызды қорғай алатын батыр жоқ. Бір отбасында баланың басында алтын жалатылған дүниеге келді. Бұл әдеттен шыққан ұлды көріп, бүкіл халықты жинап, ұлы туған күніне орай үлкен мереке ұйымдастырды.Бала секіріп өсіп, біраз уақыттан кейін нақты кейіпкер болды. Оның туыстары, оны қылмыс жасамау үшін, оны өзінің аты емес деп атай бастады және ойлап тапты - Толағай. Міне, ол үшін бұл атау және өзін белгіледі.Бір жылда жаңбыр жауып, жерге жылынып кетті. Халықты соққан апат, мені ойлап, ойлануға мәжбүр етті. Сосын ол Дана есімді кәріге кеңес берді.Elder Dan оған былай деді: «Құрметті Толағай, біз ашық жерде өмір сүреміз, бізбен бірге бұлттар айналасында ешқандай таулар жоқ. Сондықтан бізде жаңбыр жоқ.Толгайға: «Әкем, егер сіз маған рұқсат берсеңіз, мен осындай тауды алып барамын. Мүмкін бе? - деді қарттар. «Менің көзімнің жарығы, Толағай, сіз туған жеріңіз туралы ойлайсыз, сіздің халқыңыз туралы, олар үшін алаңдаңыз! Тауды артыңызға алып шығу оңай емес. Сонымен қатар, оңтүстікте Алатау таулы таулар бар, оларда өздерінің ақсақалдары бар. Барып, оған рұқсат сұраңыз! «Дана Тольгаяға батасын беріп, оған жақсы саяхат тіледі.Ол Толағайға Алатау тауларына барып, Ұлы тауларға жетті және оларға: «Сіздің үйіңе тыныштық!» - деп сұрады. Ежелгі Алатау таулары оны тыңдап, оны құрметтеді, түсінді, және оның өтінішін орындады, оның иығына таудың арасынан шыққан бір жас тауды қойды.Толғай өзі тауға көтеріліп, алдымен жеңіл жүрді, бірақ таудың ауырлығы өзін көрсете бастады, Толағай әлсіреді. Ұзақ уақыт өткеннен кейін, батыр үйіне баяу жүріп, иығына жас тауды мұқият алып жүрді. Мен Толағайдан шаршадым, туған жерімнің шетіне дейін жете алмадым, құлап, ұйықтап жатқанда, ол менің иығымның үстіне көтеріп, таужынып тастады.Сол күннен бастап, Томагай таудың астында ұйықтап жатыр дейді. Қазірге дейін ұйықтау. Батырдың әкелген кішкентай таулы баласы бірнеше жылдар бойы өсті, сондықтан ол - Толағай.
Әже - баланың әкесінің, сондай-ақ, анасының шешесін атайтын, туыстық қатынасты білдіретін атау. Одан арғылары үлкен әже немесе ұлы әже деп аталады.[1]
Қазақ отбасындағы әже орны ерекше әрі қадірлі. Әже - отбасының ғана емес, әулеттің де ұйытқысы, ағайын- абысындардың бірлігін, татулығын сақтайтын сыйлы анасы, кейінгі жастардың, келіндердің тәрбиешісі әрі ақылгөйі Қазақ қоғамында әдетте жас отау иелерінің тұңғыш баласын әжесі бауырына салады. Бала ата-әженің кенжесі саналып, немерені әжесі тәрбиелеп, бағып-қағады. Әже мен немере арасындағы туыстық байланыс өте нәзік әрі берік. Балажан қазақ үшін ата мен әжеге жас сәби жай ғана ермек емес, тәрбиеленуші ерекше субъект. Тарихта күллі рулы елге ана болып саналған Айпара әже, Домалақ ене, Зере, Айғаным секілді әжелердің бейнесі аңыз-әңгімелерде, әдеби шығармаларда сомдалған.