Қазақ тілі» пәнінен 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары Оқылым
Тапсырма
Мәтінді оқып, төменде берілген сұрақтарға жауап беріңіз.
Тарихи ескерткіштер
Ақтөбе өңірі, Хромтау ауданында Ойсылқара кесенесі бар. Этнографиялық-тарихи
ескерткіш ретінде республикалық тізімге енген. Аспан астындағы құнды жәдігер. Бірақ мұны
жергілікті халықтың бірі білсе, бірі білмейді. Ойсылқара - өркешті жануар пірі екенін
Құмсай ауылының оқушылары тек кітаптан оқыған еді. Енді жазғы демалыстарын тарихи
орында өткізіп, оның қорымын көзбен көрді. Аңыз астарында ақиқат бар. Есет осы уақытқа
дейін Ойсылқараны қиялдан туған кейіпкер деп ойлаған. Енді оның өзі туған өлкеге табаны
тиген адам екенін білді. Танымын кеңейтіп, тарихи әңгімелерді таңдана тыңдады.
Есет Жақыбай, оқушы:
– Көне дәуірдегі жазуларды оқығым келіп, ынтам туды және аз уақыттың ішінде
тарихшы не археолог болам деген де ойлар туды. Былайша айтқанда, тарихи жерге келуімнің
арқасында тарихқа деген қызығушылығым оянды. VI ғасырда бұл жерге Ойсылқараның
түйесі шөгіп, кейін тасқа айналған. Қорымы да осы жерде. Аңызға арқау болған тас обаларды
археолог Серік Әжіғали бастаған топ зерттеп, тіркеуге алды. Хромтау өңірінде бұдан өзге
оннан аса ашық ескерткіш аспан астында тұр.
Мөлдір Нұржанова, лагерь жетекшісі:
– Мектеп бағдарламасы аясында ғана тоқтап қалмай, өзіміздің туған жерімізді әрі қарай
зерттеп, тарихи жерлерге келу әлі де жоспарда бар. Хромтау жерінде этнографиялық-тарихи
ескерткіштер кезең-кезеңімен зерттеліп жатыр. Қола дәуіріндегі қорымдар мен перм, карбон
дәуірлеріндегі жер қыртыстары сақталған «Айдарлы аша» да шетел тарихшыларының
таңдайын қақтырған.
1. Мәтінде неше адамның пікірі бар?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
[1]
2. Мәтін мазмұнына қатысты мақал-мәтелді табыңыз.
А) Өткендерін ескерген - өскендіктің белгісі.
Өткендерін жек көрген - өшкендіктің белгісі.
В) Толған ел — тарихын таспен жазады,
Тозған ел — тарихын жаспен жазады.
С) Тәуелсіздік – тарих тұлпарының қос тізгіні.
D) Бұл заманның ісін есті бітірмейді, епті бітіреді.
[1]
3. Берілген сөздердің синонимін мәтіннен тауып жазыңыз.
аймақ
түйе
шындық
заман
[2]
4. Мәтіндегі негізгі және қосымша 3 ақпараттарды ажыратыңыз.
Негізгі ақпарат
1.
2.
3.
Қосымша ақпарат
1.
2.
3.
5. Мәтінге қатысты ой-тұжырымыңызды жазыңыз.
[3]
Жазылым
Төменде берілген екі тақырыптың бірін таңдап, жазба жұмысын орындаңыз.
Жазылым жұмысында тақырыптан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып,
көркемдегіш құралдарды, көнерген сөз, эвфемизм, дисфемизм, табу сөздерді орынды
қолданып жазыңыз.
[10]
1.Астана – мәдениет пен өнер ордасы екендігін дәлелдеп, келісу-келіспеу себептерін
жазыңыз.
2. Кез келген тарихи тұлға туралы эссе жазыңыз.
Уменьшилась мощь, пал могучий флаг,
Вчерашний герой - сегодняшний трус.
Беззаботная душа в цепях
Кровь холодная, а сердце колотится.
У орла два крыла,
Страна затихла, как гроза.
Аскар Алтай золотая мать, не помню,
Герои, короли - забыты великие люди!
Мужество, страна, единство, отвага, сад, спина, -
Злая судьба все разрушила ...
Как бесценный символ Золотого Солнца,
Яркая звезда, на языке моих предков, ты осталась!
Даже если долго не видишь света,
Чистый, глубокий, острый, крепкий, широкий ломтик,
Отдай своих разбросанных детей брату
Белой рукой можно тянуть, язык!