Қазақ тілі» пәнінен 5-сыныпқа арналған «Ежелгі көшпелілер мәдениеті» бөлімі бойынша жиынтық бағалау 5.5.1.1 мәтін мазмұнына сай сұрау есімдіктерімен сұрақтар құрастырады
5.1.3.1 тақырыпқа байланысты жаңа сөздер мен тірек сөздердің мағынасын түсіну
5.1.5.1 тақырыпқа сай жіктеу есімдіктерін таба алады.
Тыңдалым
Мәтінді оқы. Тапсырмаларды орында.
Томирис біздің заманымызға дейінгі VI ғасырды өмір сүрген патшайым. Томиристің әкесі Сыпыр данышпан қолбасшы, басшы болған. Анасы Томиристі сәби кезінде кайтыс болады. Томирис бала күннен жаугер болып өседі.
Шамамен б.з.д. 530-529 жылдары Мидия патшасы Кир көрші мемлекеттердің басым бөлігін өзіне қаратып, сақтарға басқыншылық жасағысы келеді. Осы бір жорықта Парсы патшасы Томиристің күйеуі Рүстемді өлтіреді. Ал тұтқындалған түскен ұлы Спаргапис өз-өзіне қол жұмсайды. Томирис қанша қайғыға батса да, жауға қарсы шайқасқа шығады.
Жаумен шешуші шайқаста Томирис патшайымымен бірге көшпелілер Кир әскерін жеңеді. Шайқаста Кир патша да өлім құшады. Соғыста ерекше төзімділік пен ептілік танытқан сақ қыздарын тарихшы Геродот "ең қатыгез және ұлы" деп атаған. Грек тарихшысы Томирис патшайымның ерлігін қағазға түсіріп, осы күнге жеткізіп отыр.
1-тапсырма. Жазылым. Белгіленген сөздерге сұрақ құрастыр.
1 Томиристің әкесі Сыпыр данышпан қолбасшы болған.
2 Шайқаста Кир патша өлім құшады.
3 Сақ қыздарын тарихшы Геродот "ең қатыгез және ұлы" деп атаған
4 Мидия патшасы Кир б.з.д. 530-529 жылдары сақтарға басқыншылық жасағысы келеді.
2-тапсырма. Жазылым. Қажетті жіктеу есімдіктерін қойып жаз:
жеңеді билігін бергенсіздер
тұтқындаймыз басқыншысыңдар
шегінесің көшпелімін
3-тапсырма. Оқылым. Мәтін бойынша ақпараттарды өзара байланыстыр.
1) Спаргапис
Ақылды адам, басшы
2) патшайым
Томиристің күйеуі
3) қолбасшы
"Ең қатыгез және ұлы"
4) сақ қыздары
Томиристің ұлы
5) Рүстем
Ел басшысы
сделать сор па казахскому
Р дауыссыз үнді
М дауыссыз үнді
А дауысты жуан езулік ашық
Н дауысты үнді
О дауысты жуан еріндік ашық
Н дауысты үнді
А дауысты жуан езулік ашық
Л дауыссыз үнді
Б дауыссыз ұяң
Е дауысты жіңішке қысан езулік
К дауыссыз қатаң
Т дауыссыз қатаң
І дауысты жіңішке қысан езулік
Ж дауыссыз ұяң
А дауысты жуан езулік ашық
Қ дауыссыз қатаң
С дауыссыз қатаң
Ы дауысты жуан қысаң езулік
Б дауыссыз ұян
І дауысты жіңішке қысан езулік
Л дауыссыз үнді
Е дауысты жіңішке қысан езулік
Д дауыссыз ұяң
І дауысты жіңішке қысан езулік
Р дауыссыз үнді
М дауыссыз үнді
А дауысты жуан езулік ашық
Н дауысты үнді
О дауысты жуан еріндік ашық
Н дауысты үнді
А дауысты жуан езулік ашық
Л дауыссыз үнді
Б дауыссыз ұяң
Е дауысты жіңішке қысан езулік
К дауыссыз қатаң
Т дауыссыз қатаң
І дауысты жіңішке қысан езулік
Ж дауыссыз ұяң
А дауысты жуан езулік ашық
Қ дауыссыз қатаң
С дауыссыз қатаң
Ы дауысты жуан қысаң езулік
Б дауыссыз ұян
І дауысты жіңішке қысан езулік
Л дауыссыз үнді
Е дауысты жіңішке қысан езулік
Д дауыссыз ұяң
І дауысты жіңішке қысан езулік