Қоғамдық сананың айрықша саласы-өнер; өнердің жалпы адамзат мәдениетінен алатын орны өзгеше, адамдардың парасат дүниесінде атқаратын қызметі орасан. Өнердің бірнешеу құралы-бояу, әншінің құралы-үн, бишінің құралы-қимыл болса, әдебиетішінің құлаы-тіл. Демек, әдебиет-сөз өнері.
Өнердің ішіндегі ең бір қадірлі де қасиетті-көркем әдебиет.
Бейнелеу, сәулет, мүсін өнерлері нақты, затты болғанымен жансыз, қимылсыз, ал әдебит кез келген шындықты қимыл, қозғалыс үстінде құбылтып, құлпыртып көрсете алады. Дәл осы тұрғыдан алғанда, сөз өнерін-бас өнердің бас, «өнер атаулының ең қиыны және күрделілісі» (Бальзак), «ең жоғары түрі» (Белинский) десек, халқымыздың «өнер алды-қызыл тіл» деген қағидасы да соны растайды.
Әдебиет адамға өмірді танытып қана қоймайды, солардың өмірге көзқарасын қалыптастырады, мінез-құлқына, тұрмыс-тіршілігіне ықпал етеді.
Әдеби шығарма адамның бүкіл ой-қиялын, сыр-мінезін түгел баурайды: қуантады, сүйіндіреді, таңдантады, күйіндіреді, жылатады, күлдіреді…Қысқасы, адамның көңіл-күйінде сан сапа құбылыстартуғызып, із қалдырады. Бұл әдеби шығарманың, яғни көркем әдебиеттің эстетикалық әсері, оның таным, тәрбие тарапындағы мәні де осыған негізделген
Кітап және симфония, сурет немесе, мүсін не туралы деген сұрақтың жауабы бір-ақ: адам туралы, адамның әсемдігі мен асыл қасиеттері туралы адам рухының керемет күші мен қасиеті жайлы… Өнер дүниесінің (туындысының) бәріне ортақ мазмұн-адамның ойы, арманы, құштарлығы, мұраты; өнер туындысының қай түрі болсын, әрқайсысы өз тілінде өмірдегі, қоғамдағы адам тіршілігінің мәні мен мағынасын паш етеді.
Өзінің анатомиялық белгілері бойынша оперению үкі күрт ерекшеленеді күндізгі жыртқыш, сондықтан кейбір орнитологами бөлінеді дербес жасағы. Ерекшеліктеріне қаңқа жапалақ жатады: өмір сүруін өсінділерінің негізгі сүйек, атқарылған жұмыстарды үштік сочленение төменгі жақтың с черепом, өте қысқа фаланга үшінші саусақтың қозғалғыштығы сыртқы саусақ, загибаться бұрын, сайып келгенде, болуы көптеген түрлерін (алып тастауды ұсынады сипухи) алу артқы шеті кеуде сүйек.
Басы өте жылжымалы, үкі қабілетті бұру басын бұрын, бұл өрісте оның көзқарасы кеңейіп, тіпті 180 градусқа дейін және өзгерте макушкой төмен.
Қауырсыны өте сирек кездесетін және жұмсақ; жекелеген қауырсын дене — үлкен, дөңгеленген ұшында; көз айналасындағы бес қатардан артық дөрекі, рассученных перьев құрайды сәулелі көпсіткіш, деп аталатын жеке диск. Маховые қанаттары кең қанаттары кең, жонуға ұштарында және загибаются к телу; сыртқы опахала алғашқы үш перьев жиі бахромчаты немесе пилообразно зазубрены мүмкіндік береді жақ ұша іс жүзінде дыбыс білінбейді; үшінші және төртінші қауырсын — ұзын қалған. Рульдік қауырсын обрезанного немесе округленного, обыкновенно қысқа құйрығының сондай-ақ загнуты төмен. Аяқ оперены обыкновенно негізіне дейін когтей.
Өткір, ұзын когти оларды қатты загнуты. Тұмсығы үкі, загибающийся бастап, өзінің негізі жоқ жиектерінде ешқандай вырезок аяқталады қысқа өткізілді, оның көмегімен үкі жүргізе алады тән щелканье білдіретін, күшті қозғау немесе тітіркенуі. Қысқа восковица әрқашан прикрыта щетинистыми қауырсын.
Көз жапалақ өте үлкен және тікелей қарап алға, тиісінше ережеге глазниц алдыңғы жағында бас сүйек бөліктерінің, яғни жылжытудың көзімен адам ретінде үкі мүмкін емес. Әлем үшін жағдай жасау ұсынылады қара-ақ. Қарамастан бытующему пікірінше, бұл үкі ештеңе көріп, көз жапалақ емес, сезімтал күндізгі жарықта; филин, мысалы, өте жақсы көреді күндіз тіпті үлкен қашықтықта. Зрачок сов қатты суживается кеңейіп, тек өзгерген кезде жарықтандыру, бірақ және әрбір жұтқан кезде және выдыхании. Көру және есту сов өте тонки. Сыртқы құлақ салыстырмалы түрде көп және олар оперенной сыртынан жылжымалы бүкпелі; тері лучистые қауырсын, отырғандар айналасында тесік құлақ құрайды қалай сыртқы құлақ раковина.
Басым бөлігі сов окрашена тускло; обыкновенно негізгі кейіпкерлеріне сұр немесе ржавчинному фонға немесе одан кем тығыз разбросаны қара дақтар, жолақтар мен пестринки; бірақ бұл бояу есіне әрқашан гармонирует қоршаған ортамен және әбден жасырады, олардың ымыртта.
Қоғамдық сананың айрықша саласы-өнер; өнердің жалпы адамзат мәдениетінен алатын орны өзгеше, адамдардың парасат дүниесінде атқаратын қызметі орасан. Өнердің бірнешеу құралы-бояу, әншінің құралы-үн, бишінің құралы-қимыл болса, әдебиетішінің құлаы-тіл. Демек, әдебиет-сөз өнері.
Өнердің ішіндегі ең бір қадірлі де қасиетті-көркем әдебиет.
Бейнелеу, сәулет, мүсін өнерлері нақты, затты болғанымен жансыз, қимылсыз, ал әдебит кез келген шындықты қимыл, қозғалыс үстінде құбылтып, құлпыртып көрсете алады. Дәл осы тұрғыдан алғанда, сөз өнерін-бас өнердің бас, «өнер атаулының ең қиыны және күрделілісі» (Бальзак), «ең жоғары түрі» (Белинский) десек, халқымыздың «өнер алды-қызыл тіл» деген қағидасы да соны растайды.
Әдебиет адамға өмірді танытып қана қоймайды, солардың өмірге көзқарасын қалыптастырады, мінез-құлқына, тұрмыс-тіршілігіне ықпал етеді.
Әдеби шығарма адамның бүкіл ой-қиялын, сыр-мінезін түгел баурайды: қуантады, сүйіндіреді, таңдантады, күйіндіреді, жылатады, күлдіреді…Қысқасы, адамның көңіл-күйінде сан сапа құбылыстартуғызып, із қалдырады. Бұл әдеби шығарманың, яғни көркем әдебиеттің эстетикалық әсері, оның таным, тәрбие тарапындағы мәні де осыған негізделген
Кітап және симфония, сурет немесе, мүсін не туралы деген сұрақтың жауабы бір-ақ: адам туралы, адамның әсемдігі мен асыл қасиеттері туралы адам рухының керемет күші мен қасиеті жайлы… Өнер дүниесінің (туындысының) бәріне ортақ мазмұн-адамның ойы, арманы, құштарлығы, мұраты; өнер туындысының қай түрі болсын, әрқайсысы өз тілінде өмірдегі, қоғамдағы адам тіршілігінің мәні мен мағынасын паш етеді.
Басы өте жылжымалы, үкі қабілетті бұру басын бұрын, бұл өрісте оның көзқарасы кеңейіп, тіпті 180 градусқа дейін және өзгерте макушкой төмен.
Қауырсыны өте сирек кездесетін және жұмсақ; жекелеген қауырсын дене — үлкен, дөңгеленген ұшында; көз айналасындағы бес қатардан артық дөрекі, рассученных перьев құрайды сәулелі көпсіткіш, деп аталатын жеке диск. Маховые қанаттары кең қанаттары кең, жонуға ұштарында және загибаются к телу; сыртқы опахала алғашқы үш перьев жиі бахромчаты немесе пилообразно зазубрены мүмкіндік береді жақ ұша іс жүзінде дыбыс білінбейді; үшінші және төртінші қауырсын — ұзын қалған. Рульдік қауырсын обрезанного немесе округленного, обыкновенно қысқа құйрығының сондай-ақ загнуты төмен. Аяқ оперены обыкновенно негізіне дейін когтей.
Өткір, ұзын когти оларды қатты загнуты. Тұмсығы үкі, загибающийся бастап, өзінің негізі жоқ жиектерінде ешқандай вырезок аяқталады қысқа өткізілді, оның көмегімен үкі жүргізе алады тән щелканье білдіретін, күшті қозғау немесе тітіркенуі. Қысқа восковица әрқашан прикрыта щетинистыми қауырсын.
Көз жапалақ өте үлкен және тікелей қарап алға, тиісінше ережеге глазниц алдыңғы жағында бас сүйек бөліктерінің, яғни жылжытудың көзімен адам ретінде үкі мүмкін емес. Әлем үшін жағдай жасау ұсынылады қара-ақ. Қарамастан бытующему пікірінше, бұл үкі ештеңе көріп, көз жапалақ емес, сезімтал күндізгі жарықта; филин, мысалы, өте жақсы көреді күндіз тіпті үлкен қашықтықта. Зрачок сов қатты суживается кеңейіп, тек өзгерген кезде жарықтандыру, бірақ және әрбір жұтқан кезде және выдыхании. Көру және есту сов өте тонки. Сыртқы құлақ салыстырмалы түрде көп және олар оперенной сыртынан жылжымалы бүкпелі; тері лучистые қауырсын, отырғандар айналасында тесік құлақ құрайды қалай сыртқы құлақ раковина.
Басым бөлігі сов окрашена тускло; обыкновенно негізгі кейіпкерлеріне сұр немесе ржавчинному фонға немесе одан кем тығыз разбросаны қара дақтар, жолақтар мен пестринки; бірақ бұл бояу есіне әрқашан гармонирует қоршаған ортамен және әбден жасырады, олардың ымыртта.