Қажетті сөздер: бе, алға, таңертең, ма, бірақ, жоғарыдан, дегенмен, да, тауға қарай, жазғытұры, алайда, мен, ала жаздай, және

​

Шоқан Уəлиханов шын есімі Мұхаммед Қанафия 1835-1865 жылы дүниеге келген. қазақтың ұлы ғалымы. ХІХ екінші жартысындағы Қазақстанда дүниеге келген ағартушылық мəдиниеттің тұңғыш өкілдерінің бірі. ол тарихшы , шығыстанушы, географ , ағартушы.Əжесі кішкентай ғана кезінде Шоқаным деп еркелетіп , Шоқан деп аталып кеткен.Туылған жері Қостанаф облысв Əулиекөл ауданв Күнтимес ордасы. Əкесі Шыңғыс Уəлиханов ал анасы Зейнеп Уəлиханова ал жұбафы Айсары Уəлиханова.
Қазақтың ұлы ойшыл ағартушылары Шоқан пен Абайдың дүниетанымы мен шығармашылық бағытында, тарих пен заман мəселелерін түсінуі мен талдауына, əсіресе, мəдени мұранв меңгері, дамыту, оны елдің рухани қажетіне жарату əрекетінде мол үндестік байқалады. 
Шоқан Уəлихановтың шығармаларын жинап жинап бастырулы орыс ғалымдарының еңбегі аса зор. Орыс географиялық қоғамы Басып шығарған Шықан шығармаларына жазған алғы сөзінде Академик Николай Иванович "Шоқаг Шығыстану əлемінде құйрықты жұлдыздай жарық етіп шына келгенде орыстың Шығысты зерттеуші ғалымдары оны ерекше құбылыс деп түгел мойындап, түркі халқынан үлкен зор еңбек ашуды күткен еді, бірақ Шоқанның ғайыптан қайтыс болуы үмітімізді үзіп кетті!"-деп жазды

Бокстың отаны - Англия. Дегенмен де бокс Қазақстанда ең дамыған спорттың түрі. Біздің боксшыларымыз бүкіл әлемге танылған. Олар: Серік Қонақбаев,  Болат Жұмаділов, Болат Ниязымбетов, Василий Жиров, Ермахан Ибрайымов, Бекзат Саттарханов, Генадий Головкин, Серік Сапиев және тағы басқалар. Бүкіл әлемдік бокс ассоциациалары Қазақстан Республиканың спортшыларын және бапкерлерін аса құрметтейді. Әлем бойынша бокстан бір-біріне бәсекелес болтын тек төрт мемлекет бар. Олар: Ресей, Қазақстан, Куба, Америка. Бокс - Қазақстан Республикасының мақтанышы. Әлі де қазақстандық боксышлары бүкіл әлемді танытады.