Біржан мен Сара айтысы айтыс өнерінің озық үлгілерінің бірі.
Айтыс 1871 жылы қазіргі Алматы облысының Қапал-Ақсу өңірінде Біржан
Қожағұлұлымен Сара Тастанбекқызы арасында өтеді. Бұл айтысты ең
алғаш 1898 жылы қазанда «Кисса Біржан сал менен Сара ҚЫЗДЫҢ
айтысқаны» деген атпен Жүсіпбек қожа Шайхисламұлы жариялады.
Біржан мен Сара айтысы сол тұстағы қазақ әйелдерінің бас бостандығы
мәселесін, адамгершілік пен әділдікті, шындықты өзекті тақырып етіп
көтереді. Екі ақын өздері тұрған екі өңірдің жақсы-жайсаңдарының сан
алуан адамгершілік қасиеттері мен келеңсіз іс-әрекеттерін жайып салып,
оларға халық талабына сай келетіндей баға беріп отырады. Сарыарқадан
Сараны жеңемін деп Жетісуға келген Біржан сал басынан амандасу рәсімін
өз бойында дос тұрмақ дұшпан кем ер бір міні жоқ сұлу дан, шебер ақын,
шешен қыздың бетін катырып, жігерін жасытып алуға пайдаланбақ
болады. Айтыс али апшанда рулық бағыталса да, кенін дәстүрлі арнадан
ауытқып, жүйелі өнер сайысына, көркем де кестелі сөз жарысына
айналады. Айтыста халқымыздың әдептілік пен әсемдік туралы пікірлері.
эстетикалық талғам-талаптары
кең көршс тапқан. Осының бәрі Біржан
мен Сараның 19 ғасырдағы қазақ халқының болмыс-тіршілігін жан-жақты
суреттейтін көркем туынды екенін айқын аңғартады. Айтыс негізіндегі К.
Жұмалиевтің либреттосы бойынша 1946 жылы М. Төлебаев «Біржан —
Сара» операсын жазды.
•Сұрақтарға жауап беріңіз.
Сұрақтар
Жауаптар
2-тапсырма к этим словам подбирете синоним из текста
1-мамыр мерекесін Қазақстандықтар 1996 жылдан бастап тойлайды.Мектептерде,балабақшаларда мерекелік бағдарламалар болады.Балалар әр өкілдің ұлттық киімдерін киіп,ұлттық тағамдар дайындап,ұлттық ойындар көрсетілімі өтеді. . Көп ұлтты еліміздің ынтымақтастығы, татулығы біздің жарқын болашағымыздың негізгі кепілі деп ойлаймын.
Осы мерекемен барлық Қазақстандықтарды көктемнің шуақты күнімен, бірлік мерекесімен құттықтап, береке, бірлік, бақыт тілеймін!
Қарағанды өзінің қала мәртебесін 1934 жылы 10 ақпан айында алды. Бүгінгі күні, халық саны бойынша, Қарағанды – Қарағанды облысның ең үлкен қаласы (559 200 адам) және Қазақстан бойынша төртінші орында (Алматы, Шымкент, Астана).Қарағандыда көмір шығару бойынша ірі кәсіпорындар жұмыс істейді, сонымен қатар машина салу, металл өңдеу және тамақ өндірісінің кәсіпорындары бар. Қалада көлік және байланыс кәсіпорындары көп.ХІХ ғасырда қала орнында ештеңе болған жоқ. 1833 жылы Аппақ Байжанов атты шабан бала көмір тапты деген дастан бар. ХІХ ғасырдың аяғында орыс көпестерімен, содан француз және ағылшын кәсіпкерлерімен көмір шығару басталды. Кеніштерде Үлкен Михайловка, Тихоновка, Зеленая балка және Новоузенка поселкелерінің тұрғындары істеді.
1930 жылы белсенді көмір шығару қайта басталды және келген жұмыскерлер мен олардың жанұялары үшін үйлер салыну басталды. Содан кейін, Майқұдық, Новая Тихоновка және Пришахтинск поселкелері салынды, оларда қайта келген жұмысшылар және мамандардың негізгі массасы тұрды. Бұрынғы поселкелерде де тұрғын көбейді. Қорытындысында, 1934 жылы Қарағанды поселкесіне қала мәртебесі берілді, ал Қарағанды көмір бассейні Бүкілкеңестік құрылыс болып атанды.Тарихқа жүгінсек, Қарағанды «Карагандаги және басқа институттардың негізгі пландары мен жобасына сәйкес жоспарлы және ретті салынды. Жобаларды дайындауда жақсы дайындығы бар сәулетшілер және конструкторлар жұмыс жасады. Мәскеулік сәулетшілермен қаланың бірінші жоспары жасалды. Жаңа қала 300 мың тұрынға болжанды. 1960-жылдардың аяғын