Колибри (trochіlі) – ұзынқанатты құстар отрядының бір тармағы. колибридің қазіргі кезде бір тұқымдасқа жататын 321 түрі солтүстік және оңтүстік америкаөңірінде кеңінен таралған. денесінің ұзындығы 5,7 см-ден – 21,6 см-ге дейін, салм. 1,5 – 20 г-дай. жер бетіндегі ең ұсақ құстар. қораздарының қауырсындары түрлі-түсті құлпырып тұрады, алмекиендерінің түсі біркелкі болып келеді. тұмсықтары жіңішке әрі ұзын, кей түрінде иіліп келген, гүл шырындарын соруға бейімделген. төс сүйегінің қыры, бұлшық еттері жақсы жетілген. колибрилер тез ұшады, әрі ұшу бағытын үнемі өзгертіп отырады. кейбір ұсақ түрлері қанаттарын секундына 80 рет қаға алады. колибри, көбінесе, гүл шырындарымен, кейде өрмекшілермен де, жәндіктермен де қоректенеді. олардың денесінде зат алмасу өте қарқынды жүреді. жүрегі үлкен әрі қанның құрамындағы гемоглобинніңмөлшері де көп.
Міне, қыркүйек туды, күз келді. күн қысқарып, түн ұзарды. аспаннан бұлттар қаптап, сіркіреп жаңбыр да жауып тұр. күн сирек көрініп, аз жылытады. анда-санда таңертең салқын болып қояды. өткір суық жел арық малды, жұқа киімдіні тоңдыра бастады. жұрт күземін алған, киізін де басып алды. маса, шыбын, құрт-құмырсқа жоқ болып кетіпті, құстар да жылы жаққа ұша бастады. қарлығаштар көптен көрінбейді. аспанда тырналар да тізіліп ұшып барады. ағаштардың жапырақтары сарғайып түсіп шөптер де қурап қалған. егіншілер астығын жинап алып, шашындыда әр жерде ғана жаңбырға сарғайған шошақтар тұр, оларды де иелері тасып алуға шана жолын күтіп отыр. ел тегіс биесін ағытып, пысық қатындар желі-ноқтасын кептіріп алды. жаз күні көп байлағаны есіне түсіп, қымызшыл шалдар арық құлынын жаңа аяп отыр. ер азамат қыстауды түзеп, кемпір мен шал, борбай от басында отыр. жаз рақат болса да, киіз үйдің күзді күні суығы-ай!
