Баянда. е
Адам ағзасына судың көп пайдасы бар. Себебі мидан бастап асқазанға дейінгі барлық
мүше суды қажет етеді. Сондықтан күнде таңертең су ішу керек. Дәрігерлер судың
төмендегідей пайдасын атап көрсетеді:
дене температурасын тұрақты ұстап тур:
оттегі тасымалдайды;
бүйрек пен бауырдағы қалдықтарды (шлак) тазалайды;
дәрумен мен минералдарды таратады;
денені жарақаттанудан қорғайды;
жасушалар мен бұлшықеттерді біріктіреді:
тері жасушаларын ылғалдандырып, сауықтырады
Су ас қорытуға жақсы көмектеседі. Ересек адамның денесінде 40-50 литр су
болады. Қанның 8306, бұлшық еттердің 7506, мидың 74%, сүйектердің 2296 судан тұрады.
Денеде 2006 су жетіспесе, адам өміріне қауіп төнеді. Адам қажет мөлшерде су ішпесе,
миының жұмысы баяулайды. Қан қоюланады. Жүрек коп жұмыс істеуге мәжбүр болады.
Іші қатады. Адамның басы айналып, ауырады. Тез шаршап, әлсіздік пайда болады. Тамақ
ішуге тәбеті болмайды.
Адам тұмаумен ауырғанда, биік жерлерде болғанда, күн ыстықта көп су ішуі қажет.
Екпін сөз екпіні, ой екпіні, тіркес екпіні, дыбыс екпіні деп бөлінеді.
Сөз iшіндегі бір буынның көтеріңкі айтылуы сөз екпіні деп аталады. Қазақ тілінде сөз екпіні, негізінен, соңғы буынға түседі. Мысалы: Бала далада ойнап жүр. Сөз ішіндегі екпін дауысты дыбысқа түседі.
Ой екпіні — сөйлемдегі бір сөздің көтеріңкі дауыспен айтылуы. Ой екпіні тұрақты емес. Мысалы, Бүгін әкем ауылға кетті. Әкем ауылға бүгін кетті. Бүгін ауылға әкем кетті.
Тіркес екпіні — бірнеше сөздің тіркесе, тізбектеле біртұтас екпінмен бөлектене айтылуы. Бұл көбінесе күрделі сөздерге, негізгі және көмекші сөздердің тіркесіне тән. Мысалы: мектепке дейін, әке-шеше, әдет-ғұрып т.б.
Дыбыс екпіні — сөз ішінде дыбыстың бөлектеніп, көтеріңкі дауыспен немесе созып айтылуы. Мысалы: по-ой-па-ай, та-ма-ша! Дыбыс екпіні көңіл-күйін білдіретін сөздерді айтуда жиі қолданылады. Айтылуда сөйлеушінің эмоциясын білдіреді.[2]
Объяснение:
Екпін сөз екпіні, ой екпіні, тіркес екпіні, дыбыс екпіні деп бөлінеді.
Сөз iшіндегі бір буынның көтеріңкі айтылуы сөз екпіні деп аталады. Қазақ тілінде сөз екпіні, негізінен, соңғы буынға түседі. Мысалы: Бала далада ойнап жүр. Сөз ішіндегі екпін дауысты дыбысқа түседі.
Ой екпіні — сөйлемдегі бір сөздің көтеріңкі дауыспен айтылуы. Ой екпіні тұрақты емес. Мысалы, Бүгін әкем ауылға кетті. Әкем ауылға бүгін кетті. Бүгін ауылға әкем кетті.
Тіркес екпіні — бірнеше сөздің тіркесе, тізбектеле біртұтас екпінмен бөлектене айтылуы. Бұл көбінесе күрделі сөздерге, негізгі және көмекші сөздердің тіркесіне тән. Мысалы: мектепке дейін, әке-шеше, әдет-ғұрып т.б.
Дыбыс екпіні — сөз ішінде дыбыстың бөлектеніп, көтеріңкі дауыспен немесе созып айтылуы. Мысалы: по-ой-па-ай, та-ма-ша! Дыбыс екпіні көңіл-күйін білдіретін сөздерді айтуда жиі қолданылады. Айтылуда сөйлеушінің эмоциясын білдіреді.[2]
Объяснение: