Байбөрі баласы - Бамсы Байрақ туралы жыр «Дербес пікір жазу» тәсілін қолданып, тапсырмаларды орындаңдар: өзіндік ой-пікірлеріңді бір сөйлеммен білдіріндер
-Жерді атмосфера қоршап тұр.Ол жерді суықтан,зиянды сәулелерден және ғарыш тастары метеориттерден қорғайды-деп Ғалия Ахметке айтты.
Ахметте өз ойын ортаға салып былай деді:
-Ауа-Жерді қоршап тұрған көзге көрінбейтін газдардың қо Ол түссіз,оның иісі жоқ.Біз ауаның ағынын сеземіз.Қозғалатын ауаны "жел" деп атайды.Жел ауа райына байланысты суық,жылы және ылғалды болады.Ауа барлық тіршілік атаулыға тыныс алу үшін қажет.-деді.
-Күн сәулесі ауа қабаты арқылы өткенде,өзінің жарықтығын жоғалтады.Сөйтіп,аспан көгілдір болады.Ауада шаң бөліктері,түтін көп болса,аспан ақшыл,кейде қызылдау болып көрінеді-деп түсіндірді апалары Назипа.
Заттар көбінесе таза күйінде болмайды, мысалы, табиғи минералдар әр түрлі құрамдас бөліктерден тұрады. Сондықтан табиғи минералдардан өндіріс орындарында бір ғана өнім алынбайды, қосымша заттар түзіледі.
Қоспалар құрамына қарай біртекті және әртекті болады.
Таза заттар бірдей молекулалардан, ал коспалар әр түрлі заттардың молекулаларынан тұрады.
Қоспалардың жіктелуі
Біртекті қоспалардың құраушыларының агрегаттық күйлері бірдей болады және оларды жай көзбен көруге болмайды, өйткені олар өте ұсақ күйде болады (газ қо тұздың, канттың судағы ерітінділері).
Ауа негізінен оттегі мен азот газдарының қо Ауада заттардың жануы ондағы оттегінің қасиетін сақтайтындығынан болады. Сендер таза судың түссіз, иіссіз, дәмсіз, 100°С-да қайнап, 0°С- да қататын сұйық зат екенін білесіңдер. Ал суға ас тұзын еріткенде, оған ащы дәм береді. Мынадай тәжірибе жасайық. Қайнап тұрған суға тұз салғанда, оның қайнауы тоқтайды. Яғни тұз ерітіндісінің қайнау температурасы 100°С-дан жоғары болатынын байқаймыз. Тұз ерітіндісі қайнау үшін тағы қыздыру керек. Қыс мезгілінде көктайғақты болдырмау үшін жолдарға тұз шашады. Сонда судың қату температурасы төмендейді.
Әртекті қоспалардың кұраушылары әр түрлі болады, мысалы, су мен саз екіге бөлініп тұрады.
Қоспа кұрамындағы заттар өздерінің қасиеттерін сактайды. Мысалы, тұз бен құмның қо суда ерітсек, тұз ериді де құм ерімей ыдыстың түбіне шөгіп қалады, сөйтіп бөліп алуға болады.
Аспан неге көгілдір мәтініне сұхбат
-Жерді атмосфера қоршап тұр.Ол жерді суықтан,зиянды сәулелерден және ғарыш тастары метеориттерден қорғайды-деп Ғалия Ахметке айтты.
Ахметте өз ойын ортаға салып былай деді:
-Ауа-Жерді қоршап тұрған көзге көрінбейтін газдардың қо Ол түссіз,оның иісі жоқ.Біз ауаның ағынын сеземіз.Қозғалатын ауаны "жел" деп атайды.Жел ауа райына байланысты суық,жылы және ылғалды болады.Ауа барлық тіршілік атаулыға тыныс алу үшін қажет.-деді.
-Күн сәулесі ауа қабаты арқылы өткенде,өзінің жарықтығын жоғалтады.Сөйтіп,аспан көгілдір болады.Ауада шаң бөліктері,түтін көп болса,аспан ақшыл,кейде қызылдау болып көрінеді-деп түсіндірді апалары Назипа.
қымыз қоспа зат.
Заттар көбінесе таза күйінде болмайды, мысалы, табиғи минералдар әр түрлі құрамдас бөліктерден тұрады. Сондықтан табиғи минералдардан өндіріс орындарында бір ғана өнім алынбайды, қосымша заттар түзіледі.
Қоспалар құрамына қарай біртекті және әртекті болады.
Таза заттар бірдей молекулалардан, ал коспалар әр түрлі заттардың молекулаларынан тұрады.
Қоспалардың жіктелуі
Біртекті қоспалардың құраушыларының агрегаттық күйлері бірдей болады және оларды жай көзбен көруге болмайды, өйткені олар өте ұсақ күйде болады (газ қо тұздың, канттың судағы ерітінділері).
Ауа негізінен оттегі мен азот газдарының қо Ауада заттардың жануы ондағы оттегінің қасиетін сақтайтындығынан болады. Сендер таза судың түссіз, иіссіз, дәмсіз, 100°С-да қайнап, 0°С- да қататын сұйық зат екенін білесіңдер. Ал суға ас тұзын еріткенде, оған ащы дәм береді. Мынадай тәжірибе жасайық. Қайнап тұрған суға тұз салғанда, оның қайнауы тоқтайды. Яғни тұз ерітіндісінің қайнау температурасы 100°С-дан жоғары болатынын байқаймыз. Тұз ерітіндісі қайнау үшін тағы қыздыру керек. Қыс мезгілінде көктайғақты болдырмау үшін жолдарға тұз шашады. Сонда судың қату температурасы төмендейді.
Әртекті қоспалардың кұраушылары әр түрлі болады, мысалы, су мен саз екіге бөлініп тұрады.
Қоспа кұрамындағы заттар өздерінің қасиеттерін сактайды. Мысалы, тұз бен құмның қо суда ерітсек, тұз ериді де құм ерімей ыдыстың түбіне шөгіп қалады, сөйтіп бөліп алуға болады.
Объяснение: