Берілген сөздерден сөз тудырушы және сөз түрлендіруші жұрнақтары бар сөздерді жеке теріп жазыңыздар: өнерпаз, суретші, кейіпкер, жұлдызша, шығармашылық, қалақша, мүсінші, апай,сәулетші, үйшік, желкенше, күрек, көкетай,сандықша, дағдарыс, қобдиша.

Денсаулық зор байлық Адамзат өмірге келген соң өмірін қалай болса солай өткізбеуі тиіс. Яғни адам саналы да жарқын өмір сүруі қажет. Ол үшін ең алдымен ата-бабамыз айтып кеткендей Бірінші байлық – денсаулық Екінші байлық – ақ жаулық Үшінші байлық – он саулық демекші, ең алдымен саналы да жарқын өмір сүру үшін денсаулық қажет. Ал сол денсаулықты сақтау – өз қолымызда, яғни өз еншімізде. Қазіргі таңда аурулардың түрі көбейіп барады. “Тірі адам түбінде бір ауырмай тұрмайды” деп данышпан Баласағұнидің айтқан сөзі рас сияқты. Өйткені, әрбір адам басында өзіне белгілі бір аурулары бар. Бірақ біз сол аурулардың шарықтауына жол бермей оған төтеп беруіміз қажет. Яғни “Ауруын жасырған өледі” (Ә.Науаий) деген сөзге қарсы адам өз бойындағы ауруы бойынша дәрігерлерден кеңес алып, білгендерден сұрап отыруы қажет. Ең алдымен сәбилердің дұрыс жетіп қалыптасуына қарсы дисплазия деген аурулар бар. Ол аурумен сәби күресе алмайды, ал онымен күресетін ата-анасы. Бұл ауру дәрігерлердің айтуынша, әсіресе соңғы кездері балалар арасында кеңірек тарап бара жатқан дисплазия ауруының пайда болуына бірнеше себептер негіз. Олардың біріншісін экологиялық жағдайлармен байланыстырсақ, екінші себебі ағзадағы йод темір, сондай-ақ кальцийдің тапшылығына тікелей қатысты. Мұның ақыры мүгедектікке әкеліп соғуы мүмкін. Сондықтан баланың сауығып кетуіне де өзіміз жәрдемші болуымыз керек. Ауруға қарсы сылап-уқалау сәбидің екі аяғын тізесінен кісен секілді темірмен керіп қою керек. Ал енді еліміздегі экономикалық жағдайдың өзгеріп нарықтық қатынастардың дамуы, қоғамның әлеуметтік тұрғыда жіктеле бастауы ол мүмкіншіліктердің бірдей болмауы және осы теңсіздіктің балалардың тұлға болып қалыптасуына да өз ықпалын тигізетіні анық. Ал бұл кәмелетке толмағандар арасында қылмыстың көбеюіне әкеліп соғады. Есірткі құмарлық жасарып келеді. Бұл – дабыл соғарлық жағдай. Бүгін Республикамыздағы тұрақты есірткі құмарлардың 2/3 бөлігін жасөспірімдер мен 25-30 жасқа дейінгі жастар құрайды. Балаларда да есірткіні тұтынатын жағдайларда болады. Мамандардың айтуынша есірткіні татып көрген немесе оқтын-оқтын тұтынған адамдардың жартысынан астамы 13-17 жаста жасаған. Есірткі құмарлықтың үдеп бара жатқаны қылмыстық ахуалдың күрт нашарлауына тікелей әсер ететіні анық. Сондықтан жастарды улап, халықтың болашағына қатер төндіріп жатқан бұл дертке аяусыз күрес ең бірінші өзіміз, отбасымыз және мектепте басталуы қажет. Еліміздің ертеңгі тізгіні жастар қасында мемлекетіміздің алдына қойып отырғаны елулікке ену стратегиясы жүзеге асу үшін жас ұрпақтың дені сау болуы қажет. Сонда ғана өз елімізді елулік қатарынан көре аламыз.

КАЗАХСКИЙ

Әлемде климаттың өзгеруі қоршаған ортаны ластаудан туып жатыр. Өндіріс ошақтары

(қоршаған ортаны ластауда, #lahaндық нылынудың әсерінен Жердегі aya райы өзгеріп, қатты

дауылдар, күшті су тасқындары, құрғақшылық болып жатыр. ғалымдар болашақта мұчдай

апаттар жиі болуы мүмкін екенін ескертеді.

Ғалымдардың болжауынша, су тасқынынан, әсіресе Онтүстін -Шығыс Азия елдері қатты

зардап шегу мүмкін. Ол - Бангкок, Шанхай, Гуанчжоу. Хошимин жане Янган қалалары.

Бүгінде Қытай, Солтүстік Корея мен Оңтүстік Кореяда су тасқыны көбеюде.

Ғалымдар климаттың өзгерун ормандардың оталуымен де байланыстырады. Қазір

әлемде ағаштары көптеп оталуда. Өндіріс үшін Намаз талдары оталып жатыр. Ормандардың.

оталуы құрғақшылық тудыруда. 2005 жылы құрғақшылықтан өзендер неeyin, орманның 30

пайызы қураған. Бұл - соңғы 60 жылдағы ең улкен апаттың бірі. ғалымдар кұрғаңшылықты

Атлант мұхиты суының температурасы мен байланыстырады. Мұхит суының қызуы Жер безіндегі

ылғалға әсер етеді екен.

Жауын аз болғандықтан, жердің құнарлы қабаты желмен ұшып кетеді. Одан нейін құм

мен топырақтан дауыл болады. 2003 жылы Еуропада жазу өте ыстың болған. Ғалымдар оны

Сирек нездесетін құбылыс ретінде бағалаған. Мұндай құбылыс 200 нылда бір рет болады екен,

Алайда ғалымдар болашақта жазда екі есе ыстық болуы мүмнін ененін айтады. 2040 жылы

әрбір енінші жаз осылай ыстық болады екен.

Полян ғалымдары өмұздықтардың азаюы мен су температурасының көтерілуі aya

айналымын өзгерткен» деген болам айтады. Зор куаты бар су ауаны жылытып, ол жоғары

көтеріледі. Қалыпты жағдайда солтүстік теңіздер мұз құрсанып, оған жол бермейтін.

Болашақта адамзатты не нүтіл тұрғаны белгісіз. Сондықтан табиғатпен санасу керек.

A. Турапбойұлынан «Егемен Қазақстан»1706 / 10000

РУССКИЙ

Изменение климата в мире происходит от загрязнения окружающей среды. Очаги производства

(при загрязнении окружающей среды ,под влиянием # лахаунского затопления изменялась погода на Земле, сильная

идет буря, сильные наводнения, засуха. в будущем ученые мұчдай

авария предупреждает, что может быть частым.  

По прогнозам ученых, из-за наводнения, особенно на юге-страны Восточной Азии сильны

может быть поражения. Он-Бангкок, Шанхай, Гуанчжоу. Город Хошимин и Янган.

На сегодняшний день в Китае, Северной Корее и Южной Корее повышаются паводки.

Ученые связывают изменение климата с ликвидацией лесов. Сейчас  

в мире растет большое количество деревьев. Для производства совершаются молитвы. Леса.

засуха вызывает засуху. В 2005 году из-за засухи реки пересыпались 30 рек.  

процент сухостоя. Это одна из самых масштабных аварий за последние 60 лет. ученые кұрғаңшылықты

Атлантический океан связывает температуру и температуру воды. Температура океанской воды в железах Земли

это влияет на влажность.  

Из-за небольших осадков, плодородный слой Земли летает ветром. Из нее нейлон песок  

у меня будет ураган с почвы. В 2003 году в Европе было очень много книг. Ученые  

Ценит как редкое явление. Это явление происходит один раз в 200 Нил,

Однако ученые говорят, что в будущем летом может быть вдвое жарко. В 2040 году

так будет жарко каждое второе лето.

Полянские ученые уменьшение мороженого и повышение температуры воды aya

- я думаю, что это не так. Вода с огромной мощностью нагревает воздух, он выше  

поднимается. В нормальном состоянии северные моря обрушилась льда и не допускали ее.

Не известно, что в будущем человечество или нет. Поэтому нужно пересчитывать с природой.

A. Турапбойұлынан «Казахстанская Правда»