- Бiрiншi жолда - такырып бiр сосбен берiледi (зат есiм) - Екiншi жолда - такырып екi созбен сипаттау (сын есiм)
- Ушiншi жолда - такырыпка катысты кимыл атауынан уш соз жазу (етiстiк)
- Тортiншi жолда - 4 созден туратын бiр сойлем
- Бесiншi жолда - такырып манiн ашатын бiр синоним соз

Қар барысы- Орталық Азиядағы тауларда, Солтүстік Үндістан, Пәкістан, Байкал, Тибет өңірлерін мекендейтін мысық. Тува жерінде бұл түрді ирбиш, Жетісу жерінде ильберс, Алматының шығысында ирвиз, түркі тілдерінде ирбиз деп атаған. Сондықтан оны ілбіс немесе барыс деп атап кеткен. Түрдің таралуы Орталық Азия және Оңтүстік Сібір тауларын қамтиды. Алтай тауларында бірең-сараң аңмен кездесу Күршім, Холзун, Оңтүстік Алтай, Тарбағатай, сондай-ақ Бұқтырма, Қарақаба өзендерінің жоғарғы жағында, Марқакөл маңында байқалды. Тянь-Шань, Тарбағатай, Сауыр мен Алтайдың биік жоталарында таралған; таулардың альпі және субальпі белдеулерінде құзды, жартасты жерлерді мекендейді. Қаратауда (Сырдариялық) XX ғ. 40-шы жылдары жойылып кеткен. Іле және Жоңғар Алатауларының онша биік емес жоталары – Торайғыр, Сөгеті, Кіші және Үлкен Бөгеті, Қатутау, Ақтау, Шолақ, Матай, Алтынемелде барыс тұрақты мекендемейді, бірақ оларға анда-санда енгені байқалады.  Тасты құздар, негізінен, таудың субальпі және альпі белдеулерінде. Сонымен бірге, онша биік емес тауларда да олардың тік, тасты құзды беткейлерінде ұшырасады.  

Адамның қызметі Қазақстанның табиғи ландшафтының көрінісін айтарлықтай өзгертті. Жануарлар дүниесі ерекше өзгерістерге ұшырады: өсімдіктердің жұқаруы, жануарлар ауқымының азаюы, тіпті көптеген түрлердің өлуі (мысалы, Балқаштағы жолбарыс). Ормандардың, саксаул мен бұталардың ауданы азайды. Бірқатар шөлді және таулы аудандарда азық-түлік өнімділігі азайды. Өнеркәсіптік және тұрмыстық сарқынды сулармен Қазақстанның өзендері мен көлдерін ластаушы қарқынды айналымға қатысатын жер асты суларының ғасырлық қоры бар. Топырақ жамылғысының тұтастығын бұзу нәтижесінде пайда болған өнеркәсіптік шығарындылармен, шаңмен ландшафтардың ластануы байқалады. Орман-дала массивтерінде топырақ эрозиясы деструктивті болды. Іс жүзінде ешқандай ландшафт адамның экономикалық белсенділігіне әсер етпейді.Типтік пейзаждарды қорғау қажет. Табиғи ландшафтардың келешектегі дамуын болжау, табиғатта бар табиғи салыстырмалы табиғи тепе-теңдікті сақтап қалу және оны адам әрекеті арқылы ойланбау арқылы жойылудан кейін қалпына келтіру өте маңызды.Мұнда таяз ормандарда әртүрлі балықтар, молстар, тасбақалар, жәндіктер және 120 миллион жыл бұрын орналасқан теңіз бассейнінде өмір сүрген юралық дәуірдің көптеген өсімдіктерін таба аласыз. Юралық сланецтегі палеонтологиялық көмудің екі іргелес алаңы (120 га) үлкен емес, бірақ олардың ғылыми маңызы зор, олар Жердің органикалық әлемінің эволюциясының тарихи кезеңдерін қадағалау үшін қолданыла алады.