1845 жыл 23 тамыз – Абай Құнанбайұлы бұрынғы Семей губерниясына қарасты Шыңғыс болысы Сырт Қасқабұлақта Құнанбай Өскенбайұлының отбасында дүниеге келді.
1852-1855 жылдары – Абай ауыл медресесінде оқиды.
1855 жыл – Абайдың 10 жасында тұңғыш өлең жазған.
1855-1859 жылдары – Абай Құнанбайұлы Семей қаласындағы Ахмет Риза медресесінде оқиды.
1860 жылы – Абай Ділдә Түсіпқызына (Алшынбайдың немереқызы) (1843-1924) үйленеді.
1861 жылы – Абайдың тұңғыш баласы Ақылбай (1861-1904) дүниеге келеді.
1862 жылы – Ділдәдән қызы Күлбадан (1862-1932) туған.
1865 жыл шілде айы – кезектен тыс болыстық сайлауда Күшік Тобықты болысына болыстыққа ағасы Құдайберді Құнанбаев, оған кандидат болып Абай сайланады.
1866 жылы сәуір айы – ағасы Құдайберді қайтыс болды.
1866 жылы – Құдайберді қайтыс болғаннан кейін Күшік Тобықты еліне болыстық қызмет атқарады. Осы жылы болыс болғандығын дәлелдейтін келесі архив деректері:
- 1866 жылы 11 маусым – Абай қол қойған Рапорт (архив дерегі: Омбы қаласына қазақ балаларын орысша оқыту үшін арнайы ашылған мектепке көпшілік ортасынан Баймұса Тәңірбердин деген баланы жіберу туралы).
- 1866 жылы 13 шілде – Абай Күшік Тобықты болысы ретінде «Дело об укочевании казахов рода Урус-Коржау Кучук Тобуклинской волости Куттукбаева и других в Байджигитовские волости» деген Рапорт жазған.
- 1866 жылы 29 қараша – Абай болыс ретінде Рапортқа қол қойған (архив дерегі: қазақ әйелі Кузенова жас баласымен Күшік Тобықты болысынан Миялы қыстағына көшкені туралы).
1866 жылы – Ділдәдән баласы Әкімбай (Хакімбай) (1866-1873) туады. 7 жасында қайтыс болған.
1866-1868 жылдары - Абай Күшік Тобықты болысының управителі болды.
1869 жылы – Абайдың оқымысты баласы Әбдірахман (1869-1895) дүниеге келді.
1870 жылы – Ділдәдән баласы Мағауия (1870-1904) туады.
1870 жылы – Абайдың інісі Халиолла (1849-1870) қайтыс болады
1871 жылы – Ділдәдән қызы Райхан (1871-1896) туған.
1872-1874 жылдары – Абай Күшік Тобықты болысына екінші рет болыс болды.
1873 жылы – әжесі Зере (1785-1873) дүние салады. Құнанбайдың ұйғаруымен Жидебай қыстауының қасына жерленген.
1874-75 жылдары – әкесі Құнанбай Өскенбайұлы (1804-1886) қажылық сапармен Меккеге барады.
1875 жылы – Абай Әйгерімге (шын есімі – Шүкіман) (1856-1919) үйленген.
1876-1878 жылдары – Абай Қоңыр-Көкше еліне болыс болып сайланады.
1876 жылы – Қоңыр-Көкше елінің статистикалық мәлімдемелерін көрсетіп, болыс ретінде қол қойған.
1876 жылы 6 желтоқсан – Семей уезі болыстары орыс-түрік соғысына байланысты қазақ елін патша үкіметіне қаржылай көмек беруге, моральдық жағынан қолдау көрсетуге Үндеу жазған. Абай Қоңыр-Көкше елінің болысы ретінде қол қойған.
1876 жылы – Абай «ІІІ-ші разрядты кафтанмен» марапатталады.
1876 жылы 21 қыркүйек - Үзікбай Бөрібаевтың жалған арызымен Абайдың үстінен Семейдің ұлықтары тергеу ісін қозғайды.
1876 жылы – Әйгерімнен тұңғыш баласы Турағұл (1876-1934) дүниеге келеді.
Әр халықтың қалыптасу,даму жолында өзіне тән ерекшеліктері жетерлік.Түркі халықтарының көне дәуірдегі ұзақ ғасырлық мәдени мұраларының бірі Күлтегін ескерткіші. Атап айтқанда көне дәуірдегі мәдени мұралар өте-көп. Мысалы: Білге қаған,Култегін,Тоныкөк. Бұл тарихи құндылықтарды зерделеп жарыққа шығару қай мемлекетте болмасын маңызды мәселелердің біріне айналған. Кеңестер одағы кезінде, СССР кезінде тарихымызды зерттеу мүмкін болмады. Сондықтан болар ата-бабамыздың осындай бай мұрасы Түркі әлемін зерттеуде ғалымдарымыздың негізгі еңбектері егемендіктен кейін ғана көріне бастады. Мысалы Ғ.Айдоров екі жүз елу ден астам ғылыми зерттеу еңбектер мен оқулықтар жазған.Орхон Енисей жазуы маңыздылығы жағынан баға жетпес құнды дүние.
күрделі сөздер: қалыптасу-даму,Орхон-Енисей,өте-көп,СССР, ата-бабаларымыз,екі жүз елу.
1845 жыл 23 тамыз – Абай Құнанбайұлы бұрынғы Семей губерниясына қарасты Шыңғыс болысы Сырт Қасқабұлақта Құнанбай Өскенбайұлының отбасында дүниеге келді.
1852-1855 жылдары – Абай ауыл медресесінде оқиды.
1855 жыл – Абайдың 10 жасында тұңғыш өлең жазған.
1855-1859 жылдары – Абай Құнанбайұлы Семей қаласындағы Ахмет Риза медресесінде оқиды.
1860 жылы – Абай Ділдә Түсіпқызына (Алшынбайдың немереқызы) (1843-1924) үйленеді.
1861 жылы – Абайдың тұңғыш баласы Ақылбай (1861-1904) дүниеге келеді.
1862 жылы – Ділдәдән қызы Күлбадан (1862-1932) туған.
1865 жыл шілде айы – кезектен тыс болыстық сайлауда Күшік Тобықты болысына болыстыққа ағасы Құдайберді Құнанбаев, оған кандидат болып Абай сайланады.
1866 жылы сәуір айы – ағасы Құдайберді қайтыс болды.
1866 жылы – Құдайберді қайтыс болғаннан кейін Күшік Тобықты еліне болыстық қызмет атқарады. Осы жылы болыс болғандығын дәлелдейтін келесі архив деректері:
- 1866 жылы 11 маусым – Абай қол қойған Рапорт (архив дерегі: Омбы қаласына қазақ балаларын орысша оқыту үшін арнайы ашылған мектепке көпшілік ортасынан Баймұса Тәңірбердин деген баланы жіберу туралы).
- 1866 жылы 13 шілде – Абай Күшік Тобықты болысы ретінде «Дело об укочевании казахов рода Урус-Коржау Кучук Тобуклинской волости Куттукбаева и других в Байджигитовские волости» деген Рапорт жазған.
- 1866 жылы 29 қараша – Абай болыс ретінде Рапортқа қол қойған (архив дерегі: қазақ әйелі Кузенова жас баласымен Күшік Тобықты болысынан Миялы қыстағына көшкені туралы).
1866 жылы – Ділдәдән баласы Әкімбай (Хакімбай) (1866-1873) туады. 7 жасында қайтыс болған.
1866-1868 жылдары - Абай Күшік Тобықты болысының управителі болды.
1869 жылы – Абайдың оқымысты баласы Әбдірахман (1869-1895) дүниеге келді.
1870 жылы – Ділдәдән баласы Мағауия (1870-1904) туады.
1870 жылы – Абайдың інісі Халиолла (1849-1870) қайтыс болады
1871 жылы – Ділдәдән қызы Райхан (1871-1896) туған.
1872-1874 жылдары – Абай Күшік Тобықты болысына екінші рет болыс болды.
1873 жылы – әжесі Зере (1785-1873) дүние салады. Құнанбайдың ұйғаруымен Жидебай қыстауының қасына жерленген.
1874-75 жылдары – әкесі Құнанбай Өскенбайұлы (1804-1886) қажылық сапармен Меккеге барады.
1875 жылы – Абай Әйгерімге (шын есімі – Шүкіман) (1856-1919) үйленген.
1876-1878 жылдары – Абай Қоңыр-Көкше еліне болыс болып сайланады.
1876 жылы – Қоңыр-Көкше елінің статистикалық мәлімдемелерін көрсетіп, болыс ретінде қол қойған.
1876 жылы 6 желтоқсан – Семей уезі болыстары орыс-түрік соғысына байланысты қазақ елін патша үкіметіне қаржылай көмек беруге, моральдық жағынан қолдау көрсетуге Үндеу жазған. Абай Қоңыр-Көкше елінің болысы ретінде қол қойған.
1876 жылы – Абай «ІІІ-ші разрядты кафтанмен» марапатталады.
1876 жылы 21 қыркүйек - Үзікбай Бөрібаевтың жалған арызымен Абайдың үстінен Семейдің ұлықтары тергеу ісін қозғайды.
1876 жылы – Әйгерімнен тұңғыш баласы Турағұл (1876-1934) дүниеге келеді.
1855-1881 жылдары – 9 өлең жазады
Объяснение:
Подробная информация
Әр халықтың қалыптасу,даму жолында өзіне тән ерекшеліктері жетерлік.Түркі халықтарының көне дәуірдегі ұзақ ғасырлық мәдени мұраларының бірі Күлтегін ескерткіші. Атап айтқанда көне дәуірдегі мәдени мұралар өте-көп. Мысалы: Білге қаған,Култегін,Тоныкөк. Бұл тарихи құндылықтарды зерделеп жарыққа шығару қай мемлекетте болмасын маңызды мәселелердің біріне айналған. Кеңестер одағы кезінде, СССР кезінде тарихымызды зерттеу мүмкін болмады. Сондықтан болар ата-бабамыздың осындай бай мұрасы Түркі әлемін зерттеуде ғалымдарымыздың негізгі еңбектері егемендіктен кейін ғана көріне бастады. Мысалы Ғ.Айдоров екі жүз елу ден астам ғылыми зерттеу еңбектер мен оқулықтар жазған.Орхон Енисей жазуы маңыздылығы жағынан баға жетпес құнды дүние.
күрделі сөздер: қалыптасу-даму,Орхон-Енисей,өте-көп,СССР, ата-бабаларымыз,екі жүз елу.