БЫСТР УМОЛЯЮ ВОТ ТЕКС НА КАЗ ЯЗ (ПЕРЕВОД ЕСТЬ НА РУСС)Қазақстан Республикасындағы барлық ұлт бір-бірімен ыңтымақтастықта өмір
сүріп келеді. В Республике Казахстан все национальности живут друг с другом в
солидарности. Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен 1995 жылы 1
наурызда Қазақстан халқы ассамблеясы құрылды. По указу Президента Республики
Казахстан в 1995году 1марта была создана ассамблея народов Казахстана.
Ассамблеяның 350-ге жуық мүшесі бар. В ассамблею входят около 350
представителей. Оның төрағасы- Қазақстан Республикасының Президенті. Его
председатель – Президент Республики Казахстан .Әзербайжан, грек, шешен, поляк
және т.б халықтардың ұлттық-мәдени орталықтарының жанында жексенбілік
мектептер жұмыс істейді. При национально- культурных центрах азербайжан, греков,
поляков и др.национальностей работают воскресные школы.
Қазақстандағы көптеген ұлт өкілдерінің біздің елімізге келу тарихы «Жерұйық»
фильмінде жақсы көрсетілген. История переселения многих представителей нации
хорошо показана в фильме «Жерұйық». Фильмнің режиссері – Сламбек Тауекел.
Режисссер фильма – Сламбек Тауекел. Фильмнің сценарийін Сламбек Тауекел мен
Сон Лаврентий жазған. Сценарии фильма написали Сламбек Тауекел и Сон Лаврентий.
«Жерұйық» фильмі тарихи оқиғаға негізделген. Фильм «Жерұйық» основан на
реальных исторических событиях. Фильмде Сон Лаврентийдің өзінің балалық шағы
бейнеленген. В фильме Сон Лаврентий изображает свое детство.
Фильмде өз Отанынан қуғындалып, Қазақстанға жер аударылып келген кәріс,
неміс, түрік, шешен, курд және т.б ұлттардың ауыр жағдайы бейнеленген. Фильм
изображает тяжелую жизнь корейцев, немцев,турков, чеченцев, курдов и
др.национальностей , которые были вынуждены покинуть свою родину и переселились на
землю Казахстана. Арып- ашып келген адамдарды қазақ халқы баурына тартады,
ажалдан аман алып қалады. Обессиленных людей казахский народ встречает
милосердно, и их от смерти.
«Жерұйық» көркем фильмі Абай Құнанбаевтың «Адамзаттың бәрін сүй, бауырым»
деген сөзімен басталады. Художественный фильм «Жерұйық начинается со слов Абая
Кунанбаева: «Дорогой мой, люби все человечество». Фильмнің басты кейіпкері-
Орынбай-өмірде болған адам. Главный герой фильма – Орынбай человек который жил
в реальности. Барша қазақ халқының бауырмалдығы, жомарттығы осы бейне
арқылы көрінеді. Доброту и щедрость казахского народа можно увидеть в этой
картине.
Қазіргі таңда фильмде көрсетілген ұлт өкілдері бір ананың баласындай бірлікте,
татулықта өмір сүріп жатыр. В современном мире представители национальнотей
живут в дружбе и согласии словн одети одной семьи.
1наурыз –өзге ұлт өкілдерінің қазақ халқына алғыс айтатын күні. 1 марта- день
благодарности национальных представителей казахскому народу. Бұл күнді ҚР
Президенті арнайы белгіледі. Этот день был обозначен Президентом РК.
«Қыз Жібек» – қазақ халқының әйгілі лиро-эпостық жыры. Жыр – махаббат машақаты жолында туындаған оқиғаға құрылдған. Шамамен XVIІ ғасырда қазақ даласының батыс өңірінде, яғни Кіші жүз қазақтары арасында дүниеге келген жырдың нұсқалары арасында айырмашылық аз, яғни болса, кейбір сюжеттік қосындылар мен суреттеу, баяндаулардағы қысқа немесе кеңінен толғаушылық болса керек. Аталған жырды алғаш рет Е:А. Александров 1880 жылы Мұсабай ақыннан жазып алып, ұзын-ырғасын қара сөзбен орысшаға аударған болса, татар мұғалімі Фалиолла Тухватуллин Зайсан өңірінен жазып алып, 1894 жылы Қазан қаласында кітап етіп бастырған. Біз төменде аталған нұсқамен қоса Жүсіпбекқожа Шайхисламов жинақтап, Қазанда бірнеше рет бастырған толық нұсқасын да жариялап отырмыз.Фильмнің бірінші бөлімінде Базарбай байдың Төлеген атты ұлы 14 жасқа толғанда өзіне жар іздеп, 210 сұлудың арасынан Сырлыбай ханның Жібек атты қызын ұнатқандығы айтылады. Үш ай Сырлыбай ханның елінде болған Төлеген өз еліне бармақ болып сапарға шығады. Бірақ Жібекті қызғанып, жол тосқан Бекежан қапыда Төлегенді өлтіріп, қазасын Жібекке өзі келіп естіртеді. Сол үшін Бекежан өлім жазасына кесіледі.
Фильмнің 2-бөлімінде хабарсыз кеткен Төлегенді іздеп шыққан інісі Сансызбай қалмақ ханы Қоренді өлтіріп, Жағалбайлы елін жаудан азат еткендігі айтылады.
Әлқисса, төменгі Мекке жолында жеті тылсым дариялар бар еді, осы дариялардың һәммасы Черный море дегенге құяды екен. Осы теңіз жағасында Жүз жағалбайлы деген ел бер екен. Сол елде Базарбай деген бір бай бар екен. Базарбайдың байлығын ешкім есеп етіп болмас екен, үш қатыннан тоғыз ұлы бар екен. Сол елге бір қалың дерт – оба келіп, сонда Базарбайдың тоғыз ұлының бәрі өліпті, содан кейін және алты қатын алыпты, еш перзенті болмады. Базарбай сексенге келгенде, оның кіші қатыны қырық төртке келгенде бір ұл тауыпты, басқа қатындарда еш бала жоқ, оның атын Төлеген қойды, осы Төлеген періште сипатты, хор құлықты боп туды, оның артынан тоғызыншы жылда бір ұл туды, оның атын Сансызбай қойды. Екеуіне де Базарбай қалың бермеді, тірі болса өздері бір қыз алар, патшаның қызын алса да мал жетеді деп. Сол уақытта Төлеген 12 жасқа келді, ешкімнің қызын жақтырмады, 16 жасқа келді, сонда бұл елге бір сәудегер кеп сұрады: бұл Базарбай екі ұлына неге қалыңдық бермеген деп, соның жайын әркімнен сұрап біліп, бір күні Төлегенге айтады."Қазақ халқының даналығы көрініс тапқан жыр"Жібек — Меруерт Өтекешева
Объяснение:
Бұл көне түркі тілінде жазылған, түркі тектес халықтардың ортақ қазынасы.
Көптеген зерттеушілер бұл поэманы саясат, мемлекет басқару, әскери іс жөніндегі философиялық трактат деп жүр. Шындығында да, бұл жалаң әдеби дүние емес. Бұл бүтін бір тарихи кезеңнің мінез құлқын бойына сіңірген, қоғамдық саяси, әлеуметтік бітімі қанық, моральдық этикалық, рухани қазынамыздың негізі, арқау боларлық дүние. Ондағы бүгінгі тілімізге, ой толғамымызға төркіндес, етене жақын орамдарды көргенде, қазақ әдебиетінің солармен тікелей сабақтаса жалғасқан дидактикалық поэзия мен шешендік сөздердің, билердің орағытып, ой тастайтын кең тынысты толғамдарының дәстүрлі бірлігі «мен мұндалап» тұрады.