В
Все
М
Математика
О
ОБЖ
У
Українська мова
Д
Другие предметы
Х
Химия
М
Музыка
Н
Немецкий язык
Б
Беларуская мова
Э
Экономика
Ф
Физика
Б
Биология
О
Окружающий мир
Р
Русский язык
У
Українська література
Ф
Французский язык
П
Психология
А
Алгебра
О
Обществознание
М
МХК
В
Видео-ответы
Г
География
П
Право
Г
Геометрия
А
Английский язык
И
Информатика
Қ
Қазақ тiлi
Л
Литература
И
История
Cegou22
Cegou22
21.12.2020 10:28 •  Қазақ тiлi

Бжб 5 сынып казак 4 токсан​

Показать ответ
Ответ:
dabby25
dabby25
21.08.2020 16:47

Объяснение:

Орталық Азиялық ұшы қиырсыз ұлы даланың өлеңді ойлары, шалғынды қырлары, орманды белдері көшпенді мал шаруашылығымен айналысқан бабаларымыздың құтты мекені болғандығы анық. Аталған аймақта кездесетін түрлі дәуір тарихынан сыр шертетін мұралар қатарынан жерге тігінен қадалған, кейде уақыт ырғағына шыдамай қисайып, құлап жататын тас мүсіндер дараланып, алыстан мен мұндалап шақырады. Халық арасында «балбал тастар», «сын тастар», «батыр тастар» т.т аталынатын бұл тас мүсіндер өзіндік ерекшелігімен, көркем безендірілуімен талайдың таңдайын қақтырып тамсандырады.

Кейінгі ғылыми зерттеулер Орталық Азиядағы монументті ескерткіштердің қойылу кезеңін сонау ықылым заманнан, яғни сирек кездесетін аңдар бейнеленіп, арнайы ойықтар ойылған энеолиттік стеллалардан бастап, қола дәуірінің тас мүсіндері, ерте темір дәуір бұғы тастары және ортағасырлық түркі, қыпшақ тас мүсіндері сияқты маңызды топтарға бөліп қарастырады.

Ерте орта ғасырларда ұлы Қытай қорғанынан бастап, Қара теңіз бен Каспий теңізіне дейінгі аралықтағы кең даланы мекендеген түркілердің археологиялық ескерткіштерін жер тастардағы жазба-сызбалар, тас мүсінді ғұрыптық қоршаулар, сауыт-сайманы, тұлпарымен қоса жерленген обалар т.т құрайды.

Ерте кезеңнен бастау алған антро тастарды қою рәсімі түркі қағанаты кезеңінде шарықтау шегіне жетіп, еске алып құрбандық шалуға арналған тас қоршаулардың жанына еске алушының шынайы келбеті қашалған тастар тұрғызыла бастайды. Аталған дәстүр мұсылман діні дендеп еніп ығыстырғанға шекті жалғаса берген.

Алғашқы тас мүсін зерттеушілері Оңтүстік орыс даласынан табылған қашалу мерзімі орта ғасырлардың соңына қарай жасалған әйел адам бейнесі кескінделген тас мүсінге қатысты «каменная баба» атауын берген, содан бастап бұл атау жалпылай ғылыми ортада көне түріктік тас мүсіндер атауына айналып кете барған дейтіндер де бар.

Шындығында ерлердің, әйел затының да бейнелері сомдалатын тас мүсіндерді зерттеуші жат тілділіктер аталған аймақта тұратын байырғы тұрғындармен жүргізген мүсіндер жайлы этнографиялық сауалнамаларына олар өздерінің «тас бабалары» екендігін түсіндірген.

Зерттеушілерге алғашқы кезіккен әйел заты сомдалған тас мүсін болғандықтан олар баба сөзінің түбіне терең бойламастан сөзбе-сөз «каменная баба» қылып шығара салғандығын академик Ә.Марғұлан еңбегінде ескертіп өткен.

Түркі қағанаты кезеңі тас мүсіндерін зерттеуші ғалымдардың тұжырымдамалары бойынша ғұрыптық қоршаулардың шығыс жақ қырына кісі бейнесі қашалған тас мүсіні қойылып, кейбірінің қарама-қарсы алдына қатарлана тігінен «балбалтастар» тұрғызылған. Олардың саны 1-2 бастап ондаған тас балбалдарға дейін жетеді. Ал, аталған тастардың қойылу себебін зерттеушілер; «мүсіні қойылған түркілік батырдың тірісінде жекпе-жекте өлтірген жауының санына қарай тұрғызылған» десе, келесілері «еске алу рәсіміне жиналушылардың аттарын байлайтын «ат ағаш» ретінде орнатылған» деген пікірлерін білдіреді.

Орхон руна жазуын зерттеп оқушыларға тас мүсіндер атауы «Балбық», «Былбыл» ретінде таныс.

Қорыта келгенде Бектеріне, Қағандарына, батырларына т.б қойған мүсін тастарын, жауларының құрметіне тұрғызылған балбалдарын, ерлікке толы тарихын қашап жазған бітік тастарын, қой тастарын т.т «Кәріліктен немесе аурудан өлгенді ар санаған, шамасы жеткенше ұрыс алаңында жан тапсыруды қалаған» - ер түркілердің ұрпағы ретінде бабаларымыздың ұлы мұраларының жалпылай атауын «Баба тастар» атағанымыз жөн сияқты.

0,0(0 оценок)
Ответ:
vlados546712
vlados546712
15.06.2020 17:58

А өзі пайда болған алғашқы кезде табиғатқа тәуелді болды. Табиғатқа табыну алғашқы қауымдық қоғамда басты орын алды. Бірте-бірте халық санының артуы, шаруашылық салаларының дамуы, өнеркәсіптің өркендеуі адамның табиғатқа ықпалын арттыра түсті. Орманды жерлердің өртелуі, кәсіптік мәні бар жануарлар санының азаюы (тіпті жойылуы) адамның ойланбай жасалған іс-әрекетінің нәтижесі. Бір кезде "табиғатты таусылмайтын қазына" деп есептеп, "табиғаттың бермесін тартып алу" деген теріс көзқарастардың әсерінен табиғат талан-таражға түсті. Табиғат заңдылықтарын ескермей жүргізген іс-әрекетімізден, табиғат тепе-теңдігі бұзылды. Бұл казіргі кезде адамның өз тіршілігіне де зор қауіп төндіріп отыр.

Әрбір халықтың табиғатқа деген қарым-қатынасы, жанашырлық сезімі тарихи дәуірлерде қалыптасады. Қазақ халқы ұлан байтақ даланы ғасырлар бойы мал шаруашылығына дұрыс пайдалана білді. Әрбір түліктің өзіне тән өрісін де тандай біліп, жазда жайлауға, қыста қыстауға, т.б. орын ауыстырып тұруы табиғатқа деген қамқорлығының құнды көрінісі. Халқымыз кең байтақ жайылымдарды жыл мезгілдеріне сай дұрыс әрі тиімді пайдалана білген. Халқымыздың асыл азаматы Міржақып Дулатұлы 1910 жылы жазған мақаласында төрт түлік малдың халық өміріндегі алатын орнын ерекше атап көрсеткен.

Интернет желісінен кез келген тақырыпты жазсаңыз неше түрлі дайын слайдтар бар,мен калай слайд жіберетінін білмеймін бірақ іздеп көрсеңіз болады!Мен дайын мәлемет бердім слайдқа қосып қойсаңыз болады!

0,0(0 оценок)
Популярные вопросы: Қазақ тiлi
Полный доступ
Позволит учиться лучше и быстрее. Неограниченный доступ к базе и ответам от экспертов и ai-bota Оформи подписку
logo
Начни делиться знаниями
Вход Регистрация
Что ты хочешь узнать?
Спроси ai-бота